Mùa lịch bloc 2007 khởi động sớm hơn so với nhiều năm trước do không bị khống chế về thời gian phát hành. Năm nay, việc xuất bản lịch được áp dụng cơ chế mới: cho tư nhân liên kết với các nhà xuất bản để in lịch. Cuộc cạnh tranh trên thị trường lịch bloc đã bắt đầu “nóng”, giá cả dự báo sẽ có nhiều biến động…
MẪU MÃ ĐA DẠNG
Lịch bloc 2007 bắt đầu được bày bán ở các đại lý phát hành tại TP Tuy Hoà - Ảnh: M.NGUYỆT
Mọi năm, thông thường phải đợi đến đầu tháng 11, lịch bloc mới được bung ra cùng một lúc theo quy định của ban điều hành lịch toàn quốc. Năm nay thì khác, ban điều hành lịch giải tán, các nhà làm lịch tự do thoải mái ấn định ngày phát hành của mình. Vì thế, mới cuối tháng 8/2006, các mẫu lịch bloc 2007 đã được chào mời đến các công ty, đại lý, được giới thiệu trong nhiều nhà sách… Các loại lịch bloc gồm tiểu, trung pơ – luya, trung 7 màu, đại, cực đại và siêu cực đại với mẫu mã phong phú, đẹp về hình thức và linh hoạt, ấn tượng về nội dung. Đa số lịch được trình bày trang nhã, có loại có đến ba ngôn ngữ Việt – Hoa – Anh với nhiều nội dung tục ngữ ca dao, danh ngôn, văn hoá trong và ngoài nước. Xuất bản lịch hiện gồm những đơn vị nhà nước và tư nhân có tiếng như: Tổng công ty văn hóa Sài Gòn, Công ty cổ phần FAHASA, Nhà xuất bản TP.HCM, Công ty cổ phần văn hóa Nhân Văn, Doanh nghiệp tư nhân sách Thành Nghĩa, Công ty cổ phần Văn hoá Á Châu…
Chị Mai Thị Thuỷ, chủ cửa hàng 143 Trần Hưng Đạo TP Tuy Hoà cho biết: “Trước đây, chúng tôi chỉ có một “cửa” duy nhất là đăng ký số lượng tại Công ty phát hành sách và văn hoá phẩm, hễ hàng đâu thì tiền đó mới có lịch bán và chiết khấu chỉ 10 – 12%. Năm nay, chúng tôi được những nhà làm lịch đến chào mời với chất lượng và các mức chiết khấu kèm theo, tha hồ mà chọn”.
CẠNH TRANH BẰNG CHIẾT KHẤU
Giá lịch không căn cứ theo giá bìa như sách vì chiết khấu mỗi nơi mỗi khác nhau. Đặc biệt mức chiết khấu cao hiện đang trở thành “món quà” cuối năm đối với các đại lý tiêu thụ và là sự cạnh tranh giữa các nhà làm lịch: nhà này hứa trừ 25% giá bìa, nhà kia nhích lên 30% - 35%, nhà khác đánh tiếng 40%, thậm chí tới... 45% và có thể còn tăng nữa! Chẳng hạn, giá bìa của lịch bloc pơ - luya thường 8.000 đồng thì giá thực bán cho đại lý chỉ là 4.400 đồng; lịch bloc 7 màu giá bìa 18.000 đồng, giá thực bán 9.500 đồng; lịch bloc đại giá bìa 36.000 đồng, giá bán 19.0000 đồng… Theo các chủ cửa hàng, cuộc chạy đua nâng cao chiết khấu quá mức thực chất là một trong các hình thức cạnh tranh có thể dẫn đến tình trạng “phá giá”.
Anh Cao Tấn Sửu, Trưởng Trung tâm Sách thiết bị trường học Phú Yên cho biết: “Giá thành in trên bìa lịch bloc năm nay rẻ hơn năm trước 10 – 15 %. Bên cạnh đó, chiết khấu cao sẽ khiến thị trường rất nhạy cảm vì giá bán ra sẽ cạnh tranh quyết liệt. Thời điểm này, hầu hết các điểm bán đều dò chừng thị trường và thời gian đến sẽ có nhiều điều bất ngờ nhưng chắc chắn là người tiêu dùng có lợi”.
CUNG... – CẦU NHƯ THẾ NÀO?
Với cơ chế tự do cho các đơn vị tư nhân liên kết cùng các NXB làm lịch, khả năng lịch bloc bị luộc, in lậu được dự đoán là “không còn đất sống”. Song, chị Thủy cho rằng “Lịch bloc năm nay giấy, mẫu mã, kỹ thuật in đa dạng hơn các năm trước nhưng phần lớn chất liệu in vẫn không hơn. Loại lịch xuất bản không theo đúng định lượng sẽ là “hàng chợ” giá rẻ”. Các chủ cửa hàng thừa nhận một điều: Người tiêu dùng mua lịch chất lượng cao được lợi nhiều hơn mua lịch “hàng chợ”, nhưng ngược lại, người kinh doanh “hàng chợ” có khi lãi nhiều hơn bán hàng chất lượng cao. Theo các chủ cửa hàng, thời gian này chưng lịch để khoe mẫu mã thôi chứ bán chạy thường phải đến tháng 11 âm lịch.
Ông Lê Thế Vịnh, Giám đốc Trung tâm Phát hành sách Phú Yên cho hay: “Hiện 54 NXB đăng ký với Cục Xuất bản và được cấp giấy phép với số lượng in trên 120 triệu bản, so với trước đây thì con số này gấp 10 lần! Theo tôi, đây là con số ảo vì thực chất họ in bao nhiêu thì chưa ai biết được vì chẳng đơn vị nào nói ra. Vì vậy, sẽ có hai xu hướng xảy ra: hoặc là thừa hoặc là thiếu và giá cả sẽ diễn biến rất phức tạp”.
MINH CHÂU