Hợp tác xã (HTX) kiểu mới không phải là HTX nông nghiệp thuần túy mà là các HTX sản xuất đa dạng các loại mặt hàng như HTX rau sạch, HTX nấm, HTX tin học, HTX kinh doanh, chợ… với định hướng là tồn tại bền vững và làm ăn hiệu quả. Có thể điểm qua một số HTX kiểu mới ở tỉnh ta như: HTX tin học TM-DV Minh Phong (TP Tuy Hòa), HTX Song A (TX Sông Cầu), HTX mây tre lá Tân Hòa Bình (huyện Tây Hòa)…
Xã viên HTX mây tre lá Tân Hòa Bình (xã Hòa Bình 1, huyện Tây Hòa) đang làm sản phẩm. - Ảnh: X.HUY
Giống như nhiều HTX khác, các HTX kiểu mới cũng đang gặp nhiều khó khăn về vốn, yếu về cơ sở vật chất kỹ thuật, không có quỹ đất cố định để xây dựng trụ sở và mặt bằng sản xuất kinh doanh trong khi vốn lưu động không nhiều… Do vậy, muốn phát triển tốt, các HTX kiểu mới phải năng động tìm hướng liên kết với các thành phần kinh tế khác, đóng vai trò quan trọng trong liên kết bốn nhà (nhà nước – nhà nông – nhà khoa học – nhà doanh nghiệp) nhằm mục đích cuối cùng giúp kinh tế HTX đi lên và cải thiện đời sống xã viên.
Thực tế hiện nay cho thấy vẫn còn không ít cán bộ, xã viên chưa nhận thức đầy đủ các nguyên tắc, giá trị và tính ưu việt của mô hình HTX kiểu mới. Nguyên nhân chính là do nguồn lực dành cho công tác tuyên truyền thành lập, tìm hiểu mô hình chuẩn về HTX kiểu mới còn hạn chế. Đặc biệt, một bộ phận cán bộ, xã viên còn mặc cảm với mô hình HTX “cũ”, loay hoay với định nghĩa HTX “mới”, quá trình hoạt động lại thiếu thốn nhiều thứ nên hiệu quả hoạt động của các HTX này chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Thêm vào đó, ở một số địa phương, chính quyền vẫn còn tâm lý xem HTX là tổ chức được lập ra để phục vụ lợi ích của địa phương đó nên đã can thiệp quá sâu vào hoạt động của HTX, làm cho HTX thiếu tính tự chủ, thụ động, trông chờ vào chính sách ưu đãi của Nhà nước hay để cho HTX “tự bơi” khi gặp khó khăn mà không có bất cứ hình thức hỗ trợ nào khả dĩ... Đó cũng là những trở ngại cho sự phát triển kinh tế tập thể.
Để đẩy mạnh việc xây dựng một mô hình HTX kiểu mới, kinh doanh hiệu quả, trước hết cần khắc phục những yếu kém tại nhiều HTX, đào tạo cán bộ có năng lực quản lý chuyên sâu, năng động, sáng tạo, giải quyết khó khăn về vốn, cơ sở vật chất, công nghệ và thông tin thị trường. Đối với mô hình HTX kiểu mới, HTX phải phát triển hoàn toàn theo nguyên tắc tự nguyện, đồng thuận. Các thành viên HTX không phải chỉ là nông dân mà phải mở rộng ra đối với các cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ khác nữa. Mô hình HTX kiểu mới phải kết nối với mô hình doanh nghiệp theo hướng mô hình mở và lấy hiệu quả kinh doanh làm gốc. Quan trọng hơn cả là cần thay đổi cơ bản nhận thức của người dân và chính quyền địa phương về mô hình HTX, xóa đi các định kiến về HTX “cũ”, bao cấp thụ động, gây dựng niềm tin ở HTX kiểu mới, lấy hiệu quả sản xuất và an sinh xã hội làm đầu.
Mặt khác, trước yêu cầu của sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, vai trò kinh tế HTX ngày càng giữ vị trí quan trọng trọng việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, góp phần tích cực vào việc thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH của tỉnh.
QUỐC VỸ
