Dự án sử dụng nước sau Nhà máy Thủy điện Sông Hinh được đầu tư từ nguồn vốn của Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn (NN-PTNT), khởi công từ năm 1999, đến nay vẫn chưa thể hoàn thành. Trước tiến độ thi công theo kiểu “rùa bò” này, UBND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tìm giải pháp tháo gỡ để đẩy nhanh tiến độ.

Thi công kênh chính đông thuộc dự án sử dụng nước sau Nhà máy Thủy điện Sông Hinh. - Ảnh: A.NGỌC

Dự án sử dụng nước sau Nhà máy Thủy điện Sông Hinh cung cấp nước tưới cho 1.472ha thuộc các xã Sơn Giang (huyện Sông Hinh), Sơn Thành Tây, Sơn Thành Đông (huyện Tây Hòa), bổ sung nước cho đập Đồng Cam đủ năng lực tưới cho 19.800ha lúa. Ngoài ra, công trình này còn bổ sung nước cho sông Bàn Thạch nhằm góp phần chống nhiễm mặn, đảm bảo nước cho Trạm bơm điện Nam Bình (huyện Đông Hòa) hoạt động đạt công suất thiết kế.

Như Báo Phú Yên đã đưa tin, năm 1999, chủ đầu tư triển khai xây dựng công trình đầu mối, đến cuối năm 2000 công trình hoàn thành các hạng mục đập tràn dài 364m, đập dâng với chiều rộng tràn xả lũ 56m, hai cống lấy nước và cống xả với tổng giá trị xây lắp trên 13,8 tỉ đồng. Đầu năm 2002, Ban quản lý (BQL) Thủy lợi 414 (nay là BQL Đầu tư và xây dựng thủy lợi 7, Bộ NN-PTNT) triển khai thi công kênh chính tây, nhưng phải dừng lại vì không bố trí được vốn. Đầu năm 2007, dự án khởi công trở lại bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ với tổng dự toán được duyệt 246,4 tỉ đồng. Đến tháng 9/2009, dự án được điều chỉnh, bổ sung tăng lên 274,7 tỉ đồng. Theo đó, BQL Đầu tư và xây dựng thủy lợi 7 đầu tư hai tuyến kênh chính, gồm kênh chính tây dài 12.380m, kênh chính đông dài 7.450m, có vốn đầu tư gần 229,2 tỉ đồng. UBND tỉnh Phú Yên làm chủ đầu tư xây dựng 68 tuyến kênh tưới dưới 150ha, với tổng chiều dài gần 40km, kinh phí hơn 23,5 tỉ đồng, đồng thời thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng với kinh phí hơn 22 tỉ đồng bằng nguồn vốn địa phương.

Cuối năm 2009, việc thi công tuyến kênh chính tây thuộc địa phận xã Sơn Giang cơ bản đã hoàn thành. Tuy nhiên hệ thống kênh nhánh (hạng mục kênh cấp I trở xuống, tưới dưới 150ha) vẫn chưa được triển khai thi công. Ông Lê Văn Hương, Giám đốc BQL Dự án thủy lợi, đơn vị được Sở NN-PTNT Phú Yên giao nhiệm vụ chủ đầu tư công trình này, cho biết: Ngày 2/4/2010, BQL Dự án thủy lợi tỉnh đã tiếp nhận hồ sơ thiết kế hệ thống kênh nhánh từ BQL Đầu tư và xây dựng thủy lợi 7 để tổ chức thi công. Tuy nhiên, tại thời điểm bàn giao, các hạng mục công trình nêu trên chỉ mới lập bản vẽ thi công, dự toán, còn hồ sơ chưa được thẩm tra, thẩm định, phê duyệt, do đó chưa có cơ sở để thực hiện các bước tiếp theo. Đến tháng 6/2010, Sở NN-PTNT Phú Yên có tờ trình gởi Bộ NN-PTNT thẩm định, phê duyệt kế hoạch đấu thầu (giai đoạn 1) về các công việc thuộc nguồn vốn ngân sách Trung ương… Hiện BQL Dự án thủy lợi đang trình UBND tỉnh thẩm định, phê duyệt kế hoạch và các bước chuẩn bị để triển khai thi công.

Một trong 28 ngôi nhà bị vướng giải phóng mặt bằng của kênh chính đông thuộc dự án sử dụng nước sau Nhà máy Thủy điện Sông Hinh. - Ảnh: A.NGỌC

Đối với kênh chính đông, để có mặt bằng thi công, tháng 11/2008, UBND tỉnh có Quyết định 1911 thu hồi hơn 518.788m2 đất và giao cho UBND huyện Tây Hòa lập phương án bồi thường, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân có đất bị thu hồi. Qua ba lần phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ có 117 hộ bị ảnh hưởng hơn 2,775 tỉ đồng. Dự án kênh chính đông gồm 6 gói thầu, đến tháng 9/2010 đã giao mặt bằng và thi công được 5.420m trong tổng số 7.450m chiều dài tuyến, đạt 72,7%. Còn lại 2.030m bị vướng giải phóng mặt bằng của 28 hộ bị ảnh hưởng nhà cửa, vật kiến trúc và 43 hộ có diện tích đất trồng hoa màu. Ông Nguyễn Hữu Thời, Chủ tịch UBND huyện Tây Hòa, cho biết: Khi huyện tiến hành chi trả tiền đền bù thì một số người dân không đồng tình với mức hỗ trợ 60% giá trị tài sản nhà cửa, vật kiến trúc mà yêu cầu bồi thường 100% giá trị tài sản. Bên cạnh đó, các hộ này cho rằng giá trị bồi thường là không thỏa đáng, yêu cầu bồi thường và hỗ trợ chi phí đầu tư vào đất… Những đề nghị này hội đồng thẩm định của huyện không thẩm định được vì trái với quy định nên chờ sự chỉ đạo của UBND tỉnh.

Để giải quyết những vướng mắc đối với dự án này, mới đây UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo: Giao Sở Tài nguyên – Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan và UBND huyện Tây Hòa kiểm tra toàn bộ các chính sách về di dân đối với các hộ dân thuộc đối tượng giải tỏa trong phạm vi dự án, đề xuất cụ thể theo hướng tích cực có lợi cho người dân, tham mưu UBND tỉnh cho chủ trương hợp thức hóa một số thủ tục để được bồi thường về đất. Việc xử lý sau thanh tra về quản lý sử dụng đất dọc tuyến ĐT645 khu vực ngã ba thôn Đá Mài, xã Sơn Thành Tây (huyện Tây Hòa), các ngành có liên quan và địa phương phải nghiêm túc thực hiện. Về mức hỗ trợ đối với nhà, công trình khác xây dựng trên đất, giao UBND huyện Tây Hòa vận dụng việc áp dụng mức hỗ trợ sao cho các hộ dân trong phạm vi dự án được bồi thường một cách công bằng, tránh việc khiếu nại, nhưng phải trên cơ sở của Quyết định 1747/2010 của UBND tỉnh. Về tái định cư, giao UBND huyện Tây Hòa vận động người dân ưu tiên tái định cư tại chỗ, trường hợp cần thiết cấp đất 5% của xã để tạo điều kiện cho người dân được tái định cư và thâm canh tại chỗ, không phải di dời đến nơi khác. Ngoài ra, sớm lập thủ tục để đầu tư dự án khu tái định cư của huyện, nhằm chuẩn bị tái định cư cho các dự án khác. Giao Sở Kế hoạch – Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính và UBND huyện Tây Hòa có kế hoạch bố trí vốn kịp thời theo tiến độ giải phóng mặt bằng đối với công trình này, thời gian bàn giao mặt bằng chậm nhất trong quý I/2011. Trong thời gian tới, nếu bàn giao được phần diện tích nào thì UBND huyện Tây Hòa cố gắng bàn giao cho đơn vị thi công, nhất là các diện tích đất nông nghiệp, hoa màu không ảnh hưởng đến việc di dời của các hộ dân. Đối với công trình kênh cấp I (thuộc dự án) trở xuống phục vụ tưới cho dưới 150ha, đề nghị BQL Đầu tư và xây dựng thủy lợi 7 sớm phê duyệt thiết kế dự toán công trình, làm cơ sở cho việc triển khai thực hiện. Sở NN-PTNT có trách nhiệm phối hợp với BQL Đầu tư và xây dựng thủy lợi 7 để sớm triển khai thực hiện công trình theo đúng tiến độ…

ANH NGỌC