Hiện tỉnh đang triển khai một số dự án cấp bách với hình thức tổng thầu từ khâu lập dự án, thiết kế đến thi công. Tuy nhiên các quy định của pháp luật về việc giám sát chất lượng công trình cấp bách lại chưa rõ ràng: chủ đầu tư tổ chức và quản lý hay tổng thầu thực hiện?

Theo Luật Xây dựng, các dự án (cấp bách) thực hiện cơ chế tổng thầu từ khâu lập dự án, thiết kế đến thi công là hợp đồng chìa khóa trao tay. Nhưng các quy định của pháp luật trong vấn đề này lại chưa rõ ràng gây lúng túng cho các chủ đầu tư trong quá trình triển khai thực hiện. Nghị định 209/2004/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng quy định trong trường hợp thực hiện hình thức tổng thầu chìa khóa trao tay chủ đầu tư phê duyệt tiến độ thi công công trình và thời điểm nghiệm thu hoàn thành. Trước khi nghiệm thu, chủ đầu tư tiếp nhận tài liệu và kiểm định chất lượng công trình nếu thấy cần thiết để làm cơ sở nghiệm thu. Từ quy định này, có quan điểm cho rằng chủ đầu tư không trực tiếp tổ chức giám sát chất lượng mà tổng thầu tổ chức và điều hành công tác giám sát. Thế nhưng, một điều khoản khác của nghị định này trong phần nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, đưa công trình vào sử dụng thì thành phần trực tiếp nghiệm thu về phía chủ đầu tư gồm có người đại diện theo pháp luật, người phụ trách bộ phận giám sát thi công và nhà thầu giám sát thi công công trình. Như vậy, chủ đầu tư phải tổ chức giám sát chất lượng xây dựng.

Trong năm 2009, Bộ Xây dựng đã ban hành thông tư hướng dẫn một số nội dung về quản lý chất lượng công trình xây dựng, trong đó quy định nhiệm vụ, quyền hạn của chủ đầu tư trong trường hợp áp dụng hình thức tổng thầu chìa khóa trao tay thì trong trường hợp này chủ đầu tư không trực tiếp quản lý việc thực hiện dự án nhưng phải yêu cầu tổng thầu tự quản lý chất lượng công tác khảo sát, thiết kế và thi công xây dựng công trình, đồng nghĩa với việc chủ đầu tư không trực tiếp tổ chức giám sát chất lượng mà là tổng thầu. Trong khi đó nghị định mới nhất của Chính phủ về hợp đồng trong hoạt động xây dựng quy định quyền và nghĩa vụ của bên giao thầu hợp đồng chìa khóa trao tay có nghĩa vụ nghiệm thu dự án đầu tư để trình người quyết định đầu tư thẩm định, phê duyệt. Điều này được hiểu là chủ đầu tư phải tổ chức giám sát chất lượng công trình.

Theo Ban quản lý Các dự án cấp bách, việc chưa thống nhất trong các quy định pháp luật trong việc giám sát chất lượng công trình đối với các dự án áp dụng hình thức hợp đồng chìa khóa trao tay đã gây lúng túng cho chủ đầu tư trong quá trình triển khai các dự án cấp bách của tỉnh. Mới đây, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh giám sát việc thực hiện các văn bản, quy phạm pháp luật trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản tại ban này đã có nhiều ý kiến bày tỏ quan điểm không đồng tình với việc giao quyền giám sát cho tổng thầu vì đây là các dự án sử dụng vốn ngân sách, nếu chủ đầu tư không thực hiện việc giám sát chất lượng, công trình, trong trường hợp nhà thầu có gian dối thì ai sẽ chịu trách nhiệm?

THANH HOÀI