Nhiều nông dân đã chấp nhận mua lúa giống ở các trại giống với giá cao hơn gấp 2 lần lúa giống sản xuất nông hộ, bởi theo họ, trại giống là nơi sản xuất giống đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, thực tế lúa giống mua từ các trại giống chưa thật sự đảm bảo.
Nông dân huyện Phú Hòa chăm sóc lúa - Ảnh: H.NAM
BỨC XÚC VÌ GIỐNG LẪN TẠP
Tại hội nghị tổng kết chương trình “3 giảm, 3 tăng” ở HTX Hòa Kiến 1 (TP Tuy Hòa) mới đây, nhiều nông dân đã tỏ ra bức xúc về việc lúa giống do Trung tâm Khuyến nông, khuyến ngư Phú Yên đưa về để sản xuất theo chương trình này trong vụ hè thu năm 2010 đã bị lẫn tạp quá nhiều. Bà Trần Thị Kim Xoan cho biết: “Tôi đã sạ hàng năm sáu vụ rồi, nhưng chưa có năm nào lúa giống lẫn nhiều như năm nay”. Còn bà Trần Thị Tứ phàn nàn: “Tôi đã phải khử lẫn đến 2 lần nhưng vẫn không hết lẫn”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, đây là lúa giống cấp xác nhận của Trại giống Hòa An được Trung tâm Khuyến nông, khuyến ngư Phú Yên ký hợp đồng với Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng Phú Yên mua về để giao cho nông dân sản xuất theo chương trình “3 giảm, 3 tăng”. Tuy là giống cấp xác nhận, nhưng theo bà con nông dân ở HTX Hòa Kiến 1, độ lẫn tạp khi lúa mọc lên đến trên 20%. Nhiều người đã phải khử lẫn đến lần 2, lần 3 nhưng ruộng lúa vẫn cứ còn cây thấp, cây cao. Đối với những người sản xuất lúa thịt, việc lẫn tạp đã làm giảm chất lượng lúa, phải chấp nhận bán với giá thấp hơn bình thường. Đối với những người sản xuất lúa giống, việc giống cấp xác nhận từ trại giống bị lẫn tạp còn gây khó khăn hơn. “Giống mùa này phải khử lẫn đi, khử lẫn lại không biết bao nhiêu lần, gần đến ngày gặt còn phải khử lẫn, khổ quá”. Bà Nguyễn Thị Oanh, một nông dân sản xuất lúa giống ở thôn Quang Quang, xã Bình Kiến (TP Tuy Hòa) nói. Cũng theo bà Oanh, lúa giống cấp xác nhận của trại giống còn lẫn tạp hơn nhiều lần giống mà bà sản xuất để trao đổi cho bà con hàng xóm.
NHIỀU ĐƠN VỊ MẤT UY TÍN
Nhiều người nghi ngờ ruộng lúa bị lẫn tạp không hoàn toàn do giống mà có thể còn do lẫn “nền”, tức lẫn do lúa từ vụ trước rơi rụng, mọc lên trong vụ này. Tuy nhiên, theo ông Võ Kim Quy - Chủ nhiệm HTX Hòa Kiến 1 khẳng định: “Vụ trước tôi làm giống ML216, vụ này tôi cũng làm giống ML216. Một thửa khác vụ trước làm ML68, vụ này cũng làm ML68. Tôi đã khử lẫn rất tốt ở vụ trước, nhưng vụ này vẫn bị lẫn. Chứng tỏ công tác quản lý của trại giống có vấn đề”.
Việc lúa giống cấp xác nhận của Trại giống Hòa An bị lẫn tạp không chỉ làm người nông dân bị thiệt thòi, tốn kém mà đã ảnh hưởng đến uy tín các đơn vị chức năng khi sử dụng giống của trại để triển khai các chương trình. Cụ thể ở đây là Trung tâm Khuyến nông, khuyến ngư Phú Yên với chương trình “3 giảm, 3 tăng”. Người nông dân đã đổ lỗi cho Trung tâm Khuyến nông, khuyến ngư Phú Yên đưa giống về không đảm bảo chất lượng. Ông Nguyễn Thành, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông, khuyến ngư Phú Yên đã phải xin lỗi bà con nông dân trước tình hình lúa giống bị lẫn tạp. “Chúng tôi là đơn vị giao dịch với Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng Phú Yên. Người dân phản ánh như thế, tôi nghĩ công tác quản lý giống của trại có những khiếm khuyết. Chúng tôi sẽ trao đổi, rút kinh nghiệm với đơn vị sản xuất giống để cung cấp giống cho bà con sau này được tốt hơn”. Bên cạnh đó, uy tín của HTX cũng bị ảnh hưởng. “Nhiều người dân đã nói mấy ông HTX lừa dân. Giống của trại giống sao lại lẫn đến mức này?”, Ông Võ Kim Quy bức xúc.
Tình trạng lúa giống cấp xác nhận của Trại giống Hòa An bị lẫn tạp không chỉ xảy ra ở vụ hè thu này mà đã từng xảy ra ở vụ đông xuân 2009- 2010. Trại giống Hòa An đã phải bồi thường hàng trăm kg lúa giống cho dân vì tình trạng lúa giống bị lẫn tạp. Nhiệm vụ chính của Trại giống Hòa An là lai tạo, phục tráng các giống lúa phù hợp với thổ nhưỡng ở Phú Yên và sản xuất lúa giống để cung ứng cho nhân dân. Tuy nhiên, khi người dân đã không còn tin vào trại giống thì lúa giống ở đây sẽ bán cho ai?
HỒNG ÁNH
