Thời gian qua, ngành Nông nghiệp Phú Yên đã đưa nhiều loại giống cây trồng có chất lượng vào sản xuất, góp phần nâng cao giá trị kinh tế nông nghiệp. Tuy nhiên chương trình này cũng chỉ mới đáp ứng 1/3 nhu cầu thị trường.
Sử dụng các giống lúa cấp xác nhận chỉ mới triển khai nhỏ lẻ ở huyện Phú Hòa - Ảnh: H.NAM
THIẾU NGUỒN GIỐNG CHẤT LƯỢNG CAO
Vụ đông xuân năm 2009 - 2010, huyện Phú Hòa đưa vào sản xuất nhiều giống lúa mới có ưu thế, góp phần tăng năng suất, chất lượng. Thống kê của Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn Phú Yên cho thấy, năng suất lúa đông xuân ở huyện Phú Hòa đạt 78,6 tạ/ha, cao nhất tỉnh. Ông Lương Công Dũng, Trưởng phòng Nông nghiệp - Phát triển nông thôn huyện Phú Hòa, cho biết ngoài một số xã lâu nay năng suất lúa đạt cao như Hòa Trị, Hòa Thắng, năm nay Hòa Hội, một xã miền núi nhưng năng suất lúa đạt đến 80 tạ/ha. Cũng tại địa phương này một số cánh đồng xây dựng lúa mô hình chuyển đổi chỉ sản xuất 2 vụ lúa/năm, kế hoạch ban đầu đạt 16 tấn/ha/năm thì riêng năng suất lúa vụ đông xuân 2009 - 2010 vừa rồi đạt trên 9 tấn/ha. Cũng theo ông Dũng, sở dĩ năng suất lúa tại xã Hòa Hội tăng cao là do nông dân đưa vào sản xuất giống lúa mới chất lượng cao thay lúa thịt, tăng thêm thu nhập 6 triệu đồng/ha/năm.
Đầu vụ sản xuất huyện Phú Hòa đã trích kinh phí gần 200 triệu đồng để mua lúa giống tại các trung tâm nghiên cứu giống lúa ở đồng bằng sông Cửu Long về sản xuất. Ngoài ra hỗ trợ các hợp tác xã nông nghiệp sản xuất giống cấp xác nhận, lựa chọn bộ giống năng suất chất lượng cao đưa vào sản xuất phù hợp từng chân đất. Tuy nhiên, đến nay huyện Phú Hòa cũng chỉ mới đáp ứng 32% diện tích thay thế các giống mới trong sản xuất.
Còn theo tính toán của Phòng Kinh tế TP Tuy Hòa, lượng giống sản xuất trong vụ đông xuân để cung ứng cho sản xuất lúa hè thu chỉ đáp ứng 38% diện tích trong tổng số 780 ha được gieo sạ của thành phố. Ông Phan Khánh, Trưởng phòng Kinh tế TP Tuy Hòa cho biết: Không chỉ giống lúa, một số chương trình lai tạo giống nông sản khác cũng chưa đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất của nông dân. TP Tuy Hòa đang tập trung phát triển hoa cây kiểng và rau màu. Giống đảm bảo chất lượng tại địa phương không có nên nhiều nông dân phải tìm đến các tỉnh phía
SẼ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH SẢN XUẤT LÚA, RAU LAI
Đánh giá về chương trình giống cây trồng, vật nuôi giai đoạn 2006-2010, Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn Phú Yên cho biết từ đầu năm 2006 đến nay, kinh phí phục vụ cho chương trình này khoảng 70 triệu đồng/năm. Mỗi vụ Trại giống nông nghiệp Hòa An (huyện Phú Hòa) và Trạm giống nông nghiệp Hòa Đồng (huyện Tây Hòa) khảo nghiệm 40 loại giống lúa khác nhau trên khoảng 1,6 ha. Bên cạnh đó, Trung tâm Giống - Kỹ thuật cây trồng tỉnh gieo trồng 19 ha lúa giống, cung ứng trên 200 tấn giống cấp xác nhận/năm. Bà Phạm Thị Thùy Lê, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy An, giải thích: Diện tích lúa của huyện lớn, nhưng khả năng sản xuất giống chỉ đáp ứng 1/3 nhu cầu. Đợt lũ tháng 11/2009, huyện Tuy An mua 362 tấn lúa giống cấp phát cho nông dân sản xuất vụ lúa đông xuân 2009-2010, so với lượng giống của các trại giống trong tỉnh cung cấp còn quá khiêm tốn.
Hằng năm, các huyện đều dành khoản kinh phí để hỗ trợ các hợp tác xã lai tạo giống lúa. Tuy nhiên, chỉ số ít hợp tác xã dành diện tích để sản xuất lúa giống cung ứng thị trường, còn lại hầu hết nông dân dùng lúa thịt làm giống. Điều này dẫn đến tình trạng nông dân không có cơ hội sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao, giá lúa sản xuất tại Phú Yên chỉ bằng 1/3 giá lúa chất lượng cao ở các nơi khác. Các nhà máy thu mua thường chỉ để chế biến thức ăn cho gia súc, trong khi đó lúa từ các nơi khác lại đổ về Phú Yên bán với giá cao và được nhiều người ưa chuộng. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Bá Lộc cho biết, sắp tới bằng các nguồn vốn, Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn xây dựng đề án, kế hoạch và cùng phối hợp nghiên cứu đầu tư sản xuất các loại giống lúa, rau lai nhằm thúc đẩy phát triển nền nông nghiệp tỉnh phát triển.
MẠNH HOÀI