Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử giai đoạn 2006-2010 đã nhấn mạnh tới vấn đề đào tạo chính quy về thương mại điện tử.
Cụ thể, trong giai đoạn 2006-2010, tiến hành đào tạo chính quy tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp thuộc các ngành kinh tế và luật, đồng thời đào tạo theo chương trình đại cương tại trường dạy nghề thuộc các chuyên ngành thương mại, quản trị kinh doanh. Nắm bắt được nhu cầu xã hội đối với nguồn nhân lực về thương mại điện tử, một số trường đại học, cao đẳng đã triển khai đào tạo về thương mại điện tử. Tuy nhiên, còn khá nhiều vấn đề cần được quan tâm giải quyết để đào tạo chính quy thực sự phát triển cả về số lượng, chất lượng.
Việc hình thành đội ngũ giảng viên tâm huyết, say mê nghiên cứu và giảng dạy thương mại điện tử trong các năm qua là một tín hiệu tốt. Tuy nhiên, đội ngũ này hiện nay vừa thiếu về số lượng, vừa chưa đáp ứng được nhu cầu đào tạo. Tình hình này có thể còn kéo dài trong nhiều năm nữa nếu các cơ quan quản lý nhà nước không đưa ra các giải pháp phù hợp. Do chưa có chương trình khung ngành thương mại điện tử, những trường đã thành lập khoa thương mại điện tử đã chủ động trong việc xây dựng các môn học và giáo trình. Phần lớn các trường dạy thương mại điện tử như một môn học theo kiểu tự soạn giáo trình. Vì vậy, có sự khác biệt đáng kể về nội dung, chất lượng giảng dạy giữa các trường.
Hiện nay, nhận thức về tỉ lệ kiến thức công nghệ thông tin và kinh tế thương mại cần giảng dạy ở trình độ đại học, cao đẳng có sự khác biệt lớn. Trọng kiến thức công nghệ thông tin và trọng kiến thức kinh doanh là hai trường phái chính. Nếu chưa có sự nghiên cứu, trao đổi rộng rãi, đánh giá chất lượng sinh viên theo các tiêu chí định lượng thì rất khó giải quyết được vấn đề này. Ngoài ra, việc giải quyết vấn đề này cũng quan hệ mật thiết với việc soạn thảo, ban hành chương trình khung đào tạo ngành thương mại điện tử. Việc học tập, nghiên cứu thương mại điện tử trong các trường đại học, cao đẳng chưa hấp dẫn với sinh viên. Mặc dù các doanh nghiệp có nhu cầu cao đối với cán bộ thương mại điện tử nhưng chức danh và vị trí công việc này chưa được xác định rõ cũng như chưa được thừa nhận rộng rãi. Vì vậy các sinh viên có xu hướng đăng ký học chuyên ngành quản trị kinh doanh, công nghệ thông tin… hơn là chuyên ngành thương mại điện tử. Điều này dẫn tới việc các trường khó đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực thương mại điện tử cho doanh nghiệp và sẽ khó có sự đầu tư lớn về cơ sở vật chất, giảng viên cho ngành đào tạo này.
Việc giảng dạy pháp luật thương mại điện tử chưa được các trường quan tâm, một phần do các giảng viên chưa có điều kiện nghiên cứu, tìm hiểu về hệ thống pháp luật thương mại điện tử nên chưa cập nhật đủ kiến thức để dạy. Các cơ quan nhà nước hoạch định chính sách và xây dựng pháp luật chưa chú trọng tới hoạt động phổ biến pháp luật thương mại điện tử cho đối tượng là giảng viên thương mại điện tử ở các trường đại học, cao đẳng. Giảng dạy thương mại điện tử hiện nay còn thiếu sự gắn kết giữa học và hành.
NGUYỄN THỊ KIM BÍCH
(Sở Công Thương Phú Yên)
