Thời gian qua, lượng hàng hóa của các nước trong khu vực vào thị trường Việt Nam lớn, trong đó có nhiều loại hàng giả, hàng kém chất lượng. Thêm vào đó, giá xăng dầu, giá vàng, ngoại tệ biến động... khiến công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, chống buôn lậu và gian lận thương mại ở Phú Yên gặp nhiều khó khăn.

Lực lượng chức năng bắt giữ hàng nhập lậu - Ảnh: M.NGUYỆT

 

Nhằm đẩy mạnh lưu thông hàng hóa trên thị trường trong thời kỳ hội nhập, Chính phủ đã có những quy định thông thoáng như các trường hợp mua bán, vận chuyển hàng hóa nhập khẩu, chỉ cần có hóa đơn kèm theo là đảm bảo hợp pháp. Nếu hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ kèm theo tại thời điểm kiểm tra, chủ hàng sẽ xuất trình sau, chỉ bị xử phạt vi phạm về thuế. Quy định này cũng có nhiều bất cập. Ông Phạm Đình Thi, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Phú Yên cho biết: “Tình trạng mua bán hóa đơn, sử dụng hóa đơn chứng từ quay vòng để hợp thức hóa hàng có nguồn gốc trái phép, nhập lậu có chiều hướng gia tăng, gây khó khăn cho các lực lượng chức năng trong việc kiểm tra, ngăn chặn, xử lý. Mặt khác, các văn bản luật quy định các trường hợp xử lý về thuế, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại chưa đồng bộ, thống nhất”.

Do lợi nhuận cao, nhu cầu sử dụng gỗ ngày càng nhiều, xóa bỏ các trạm phúc kiểm, quy định vận chuyển hàng hóa lâm sản chỉ cần hóa đơn bán hàng (lý lịch gỗ do chủ hàng lập)… tất cả khiến việc mua bán và chế biến gỗ phát triển mạnh, phức tạp hơn. Tình trạng chống người thi hành công vụ trong lĩnh vực kiểm tra bảo vệ và phát triển rừng ngày càng có chiều hướng gia tăng; có trường hợp vận chuyển gỗ, động vật quý hiếm khi bị chặn lại để kiểm tra đã không dừng hoặc tông xe vào tổ kiểm tra rồi bỏ chạy. Mới đây, tại km12 quốc lộ 25 thuộc thôn Đình Thọ (xã Hòa Thắng, huyện Phú Hòa), Công an Phú Hòa chặn kiểm tra ô tô 61LD - 0598 do Nguyễn Kiều Vũ, sinh năm 1974, thường trú tại Tân Hòa (xã Sơn Phước, huyện Sơn Hòa) điều khiển, chở hơn 5m3 gỗ hương nhóm I. Khi bị chặn, lái xe đã tông thẳng vào xe của tổ kiểm tra làm 1 người ngồi trên xe chở gỗ và lái xe của tổ tuần tra bị thương.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiêm Trưởng ban Chỉ đạo chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại (gọi tắt là Ban chỉ đạo 127) Phú Yên Nguyễn Bá Lộc nói: “Gỗ lậu đi từ Gia Lai, Lào, Campuchia khi đến tận Phú Yên mới phát hiện được. Hàng lậu từ Trung Quốc tuồn qua, mãi khi về tới Phú Yên mới bắt giữ được. Như vậy, nhiều “cửa ngõ” bị bỏ trống công tác kiểm tra kiểm soát. Có hai khả năng dẫn đến tình trạng này: một là họ “bắt tay nhau” để đưa hàng đi dễ dàng, hai là công tác kiểm tra kiểm soát còn quá lơ là”.

Ông Đào Tấn Cam, Giám đốc Sở Công Thương Phú Yên cho biết: “Việc kiểm tra chất lượng hàng hóa các mặt hàng như xăng dầu, sắt thép, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, tân dược còn nhiều hạn chế, chưa đi vào chiều sâu. Công tác chống hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm sở hữu trí tuệ chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Việc công bố hàng hóa qua kiểm tra không đạt chất lượng trên phương tiện thông tin đại chúng cho người tiêu dùng biết chưa đầy đủ, kịp thời. Trang thiết bị và phương tiện làm việc trong công tác chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên khâu lưu thông cũng như các văn bản pháp luật hướng dẫn còn chưa đồng bộ, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, ngăn chặn, xử lý”. Vừa qua, Đội Quản lý thị trường số 2 (TP Tuy Hòa) phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra Công ty TNHH Tiến Hưng ở phường 2 (TP Tuy Hòa). Tại đây, lực lượng chức năng phát hiện 11 mặt hàng hết hạn sử dụng gồm hơn 4.600 sản phẩm nước hoa, dầu gội, xà phòng, nước xả vải, chất tẩy rửa, nước rửa chén, nhang trừ muỗi các loại. Số hàng trên, có một số công ty đang tẩy xóa ngày sản xuất và hạn sử dụng để tiêu thụ. Chi cục Quản lý thị trường đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính và tịch thu số hàng này để tiêu hủy.

Quản lý thị trường Phú Yên bắt giữ hàng nhập lậu - Ảnh: MINH NGUYỆT

 

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Bá Lộc chỉ đạo: “Quốc lộ 25 hiện là điểm nóng về gỗ lậu, lực lượng công an cần có kế hoạch phối hợp, tăng cường đón lõng và bắt ngay. Hàng hóa nhập lậu đi qua Phú Yên rất lớn; chúng ta cần điều động lực lượng ở cả đường bộ, đường thủy và đường sắt với sự phối hợp chặt chẽ hơn để công tác này đạt hiệu quả”.

Ban chỉ đạo 127 Phú Yên cũng đã đề nghị Ban chỉ đạo 127 Trung ương cần có ý kiến với các bộ Tài chính, Công Thương, Công an sớm ban hành Thông tư liên tịch sửa đổi, bổ sung thông tư quy định về chế độ hóa đơn, chứng từ đối với hàng nhập khẩu lưu thông trên thị trường. Bên cạnh đó, cần quy định rõ, cụ thể các trường hợp xử lý đối với hàng nhập khẩu không có hóa đơn, chứng từ đang vận chuyển trên đường, theo các nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, xử lý về thuế. Hiện lực lượng chức năng tham gia trực tiếp vào công tác chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại ở địa phương còn ít, trang bị phương tiện làm việc còn thiếu, điều kiện tham gia các hội thảo, lớp tập huấn về nghiệp vụ chưa nhiều. Ban chỉ đạo 127 Trung ương cần thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ để tạo điều kiện cho họ học tập kinh nghiệm, nâng cao kiến thức, hiểu biết về pháp luật quốc tế trong lĩnh vực thương mại.

MINH NGUYỆT