Trong hai cuộc trường kỳ kháng chiến của đất nước, đồng bào Ê Đê buôn Lê Diêm (thị trấn Hai Riêng) một lòng đi theo Đảng, làm cách mạng. Sau ngày đất nước độc lập, phát huy truyền thống đoàn kết, đồng bào Ê Đê nơi đây tiếp tục làm theo lời kêu gọi của Đảng xây dựng buôn làng, giúp nhau phát triển sản xuất để có cuộc sống ấm no.
Người dân buôn Lê Diêm đi dự ngày hội đại đoàn kết – Ảnh: D.T.XUÂN
Buôn trưởng buôn Lê Diêm Ma Bin đọc thuộc lòng những con số quan trọng như, buôn Lê Diêm có 151 hộ, 754 dân, 100% mái nhà được ngói hóa, 100% hộ gia đình có tivi, xe máy phục vụ sinh hoạt; trong buôn có 25 hộ sắm máy cày; 4 hộ có máy xay xát gạo; trung bình mỗi hộ có từ 0,15 – 0,2ha lúa nước hai vụ, trong đó một vụ ăn chắc; không còn hộ đói; 100% trẻ em đúng độ tuổi được đến trường...
Nhiều mô hình hay đã được bà con buôn Lê Diêm nghĩ ra và áp dụng một cách hiệu quả. Chẳng hạn như mô hình cho mượn bò để hỗ trợ sức kéo. Kpă H’Bin, phó buôn Lê Diêm diễn giải về mô hình này: Ban đầu trong buôn nhận hỗ trợ từ Nhà nước và mua những con bò cái làm tài sản chung, sau đó lần lượt luân phiên cho các hộ trong buôn mượn để nuôi, vừa có sức kéo vừa để sinh sản. Sau 2 đến 3 năm khi có bò nghé sẽ luân phiên bò “vốn” cho các hộ khác mượn. Phát huy mô hình này, trong những năm gần đây, Ban nhân dân buôn Lê Diêm vận động các hộ khá giả cho các hộ nghèo mượn bò nuôi, sau đó trả lại. Nhờ mô hình này mà trong buôn không xảy ra tình trạng thiếu sức kéo, những đám ruộng, rẫy được canh tác chứ không bỏ đất hoang hóa như trước đây. Nhiều hộ như H’Vinh, Ma Cu, Ma Tét, Mí B’lét... từ hộ nghèo đã vươn lên đủ ăn, đồng thời mở rộng thêm diện tích sản xuất. Mí Phân cho biết: “Trước đây tôi được buôn cho mượn bò, giờ làm ăn có thì mình cho bà con khác mượn lại để ai cũng có cái ăn. Bây giờ nhà tôi đã có máy cày thay bò rồi”.
Ngoài mô hình tương thân tương ái, những năm gần đây, bà con buôn Lê Diêm và buôn phó Kpă H’Bin còn xây dựng mô hình “vần đổi công” giúp nhau trong sản xuất, thu hoạch mùa vụ. Cũng giống như chuyện mượn bò, bà con buôn Lê Diêm thay nhau mượn công lao động. Trong buôn có 151 hộ được chia thành nhiều tổ, tất cả mọi người trong tổ sẽ tập trung công lao động giúp một hộ nào đó trong quá trình sản xuất hay thu hoạch mà không lấy tiền, cứ như vậy hết làm cho hộ này, chuyển sang giúp hộ khác. Nhờ vậy đã tạo thuận lợi cho các hộ trong buôn có điều kiện mở rộng diện tích sản xuất, đồng thời giảm được ngày công và chi phí so với việc thuê mướn công lao động như trước đây.
Chính nhờ hai mô hình này mà trong những năm gần đây buôn Lê Diêm luôn dẫn đầu trong việc giảm số hộ nghèo hàng năm và tăng số hộ khá, nâng cao đời sống bà con trong buôn. Kinh tế ổn định nên các phong trào, các cuộc vận động khác như: vệ sinh môi trường, đưa trẻ đến trường, chăm sóc sức khỏe sinh sản, vận động đóng góp vào các quỹ từ thiện... được bà con trong buôn hưởng ứng, góp phần dần dần loại bỏ các hủ tục lạc hậu, những giá trị văn hóa tốt đẹp được giữ gìn, trong buôn không có người nghe theo bọn xấu, an ninh chính trị bảo đảm…
Theo trưởng buôn Lê Diêm Ma Bin, hiện nay bà con trong buôn có hai băn khoăn lớn mong Nhà nước sớm giải quyết. Thứ nhất, đó là cần có chính sách phù hợp hơn nữa để ngày càng nhiều con em đồng bào được đi học cấp ba, cao đẳng, đại học. Thứ hai, sớm hoàn thành công trình hồ chứa nước La Bách để thuận tiện hơn cho bà con trồng lúa nước.
Đường đến buôn Lê Diêm hôm nay đã gần hơn khi chiếc cầu bắc ngang hồ Xuân Hương nối buôn làng với thị trấn Hai Riêng đã hoàn tất. Con đường chính trong buôn đã được bê tông hóa, hệ thống nước sạch đã đến từng hộ, nhà rông văn hóa được xây dựng khá quy mô, trở thành nơi sinh hoạt thường xuyên của cộng đồng và nhiều công trình khác đang đầu tư, từng bước góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân nơi đây.
TRẦN QUỚI
