Thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh tiến độ xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, UBND tỉnh Phú Yên đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu các sở, ban ngành liên quan tổ chức triển khai thực hiện theo hướng đơn giản, nhanh gọn, đúng luật, hạn chế việc đi lại của người dân. Thế nhưng, kết quả mang lại chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra.
Khảo sát cho thấy, đa phần người dân làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà ở chủ yếu do nhu cầu thiết yếu như: thế chấp vay vốn, mua bán, cho tặng, thừa kế... Nguyên nhân của việc xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chậm là do vướng mắc sau đây: Tại Điểm a, Khoản 1, Điều 14, Nghị định số 84/2007 của Chính phủ quy định hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có nhà ở, công trình xây dựng mà không có một trong các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều 50 của Luật Đất đai nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 15/10/1993 và không thuộc một trong các trường hợp sử dụng đất quy định tại khoản 4 Điều này thì: “Trường hợp đất có nhà ở thì người sử dụng đất không phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích đất ở đang sử dụng, nhưng diện tích không phải nộp tiền sử dụng đất không vượt quá hạn mức giao đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 83 và khoản 5 Điều 84 của Luật Đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận; đối với diện tích đất ở ngoài hạn mức (nếu có) thì phải nộp tiền sử dụng đất theo mức thu quy định tại điểm a khoản 3 Điều 8 Nghị định số 198/2004/NĐ-CP.”
Quy định này có thể hiểu như sau: Ví dụ hộ ông A có diện tích đất ở 250m2 sử dụng ổn định từ trước năm 1975, không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch nay được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì không phải nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất 150m2 (phần trong hạn mức đất ở của tỉnh quy định), phần diện tích đất 100 m2 còn lại vượt hạn mức phải nộp 50% tiền sử dụng đất theo quy định Nghị định số 84/2007/NĐ-CP của Chính phủ. Song qua triển khai thực hiện lại gặp vướng mắc ở chỗ trường hợp hộ ông B có tổng diện tích đất ở 280 m2 sử dụng ở ổn định từ trước năm 1975, trong đó có phần diện tích đất 100m2 đã có giấy tờ hợp lệ (giấy tờ chế độ cũ), còn lại 180m2 không có giấy tờ hợp lệ nhưng vẫn sử dụng từ trước năm 1975 đến nay không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch. Nay ông B được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì việc xác định diện tích đất để thu tiền sử dụng đất đối với ông B so với hạn mức của tỉnh quy định là trên toàn bộ diện tích đất 280m2 (cả phần có giấy tờ hợp lệ và phần không có giấy tờ hợp lệ) hay chỉ tính trên phần diện tích đất không có giấy tờ hợp lệ, vì điều này hiện nay chưa có văn bản nào quy định cụ thể, nên có nhiều ý kiến tranh luận trái ngược nhau. Có ý kiến cho rằng, ông B phải nộp 50% tiền sử dụng đất theo quy định Nghị định số 84 cho phần diện tích đất vượt hạn mức là 280 m2 - 150 m2 = 130 m2, chứ không phải nộp 50% tiền sử dụng đất cho phần diện tích đất vượt hạn mức 180 m2 - 150 m2 = 30 m2. Quả thật đây là hai đáp số chênh lệch nhau quá xa, trong khi người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước trong điều kiện giá đất đang ngày một tăng cao, đấy là chưa kể đến những hộ gia đình có diện tích đất ở lớn hàng ngàn mét vuông thì số tiền sử dụng đất phải nộp lớn đến đâu.
Để đẩy nhanh tiến độ xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đồng thời giảm bớt gánh nặng nghĩa vụ nộp thuế cho người dân cần có sự sửa đổi, bổ sung Nghị định 84 cho phù hợp với tình hình thực tế hiện nay. Việc xét cấp giấy quyền sử dụng và thu tiền sử dụng đất chỉ áp dụng đối với phần diện tích đất ở của cá nhân, hộ gia đình trong trường hợp đất không có giấy tờ hợp lệ, phần diện tích đất ở đã có giấy tờ hợp lệ thì không cộng vào để xét. Ngoài ra, tỉnh cũng cần quy định hạn mức đất ở khi xét cấp giấy chứng nhận phù hợp theo thực tế địa phương.
THẾ BẢY
