Trên địa bàn TP Tuy Hòa có rất nhiều cơ sở chế biến kinh doanh các sản phẩm từ diatomite nhưng không có hoặc chưa đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật. Mặc dù thành phố đã tiến hành kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm, nhưng đến nay, theo phản ánh của nhân dân, vẫn còn một số cơ sở lén lút hoạt động.

Một cơ sở chế biến, kinh doanh các sản phẩm diatomite trái phép tại TP Tuy Hòa vừa phải chấm dứt hoạt động – Ảnh: VỸ CẦM

Theo báo cáo của chính quyền địa phương, trên địa bàn TP Tuy Hòa hiện có 10 đơn vị, 26 cơ sở tham gia khai thác, chế biến kinh doanh các sản phẩm có nguồn gốc từ diatomite. Xã Bình Kiến là địa bàn tập trung nhiều cơ sở sản xuất diatomite nhất TP Tuy Hòa, với 8 cá nhân, doanh nghiệp tư nhân có nhà xưởng tại đây. Theo phản ảnh của nhân dân, ban đầu chỉ có một, hai cá nhân đến hợp đồng thuê mặt bằng, sân kho của HTX nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Bình Kiến 2 đặt tại thôn Phú Vang để chế biến, kinh doanh  sản phẩm có nguồn gốc từ diatomite, trong đó chủ yếu là loại bột trợ lọc dùng để làm sạch các hồ nuôi tôm. Do lợi nhuận thu được từ việc kinh doanh loại sản phẩm này quá lớn, trong khi chính quyền địa phương lại buông lỏng quản lý nên chỉ trong một thời gian ngắn, nhiều cơ sở sản xuất diatomite đã “mọc” lên. Quy mô của các cơ sở này cũng lớn hơn khi nhiều chủ doanh nghiệp tư nhân thuê xe ủi bạt cả chân núi Chóp Chài để xây dựng nhà xưởng sản xuất. Thế nhưng phần lớn các cơ sở ở đây không có hoặc chưa thực hiện đủ các quy định của pháp luật. Phổ biến nhất là xây dựng nhà xưởng nhưng không có giấy phép xây dựng, sử dụng đất không đúng mục đích, không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, chưa cam kết bảo vệ môi trường với cơ quan quản lý nhà nước... Mặc dù xuất hiện trái phép nhưng các cơ sở sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ diatomite trên địa bàn TP Tuy Hòa vẫn tồn tại trong suốt một thời gian dài, hoạt động “ì xèo” với nhiều xe tải loại lớn liên tục ra vào khu vực đặt nhà xưởng gây ô nhiễm môi trường đối với các khu vực dân cư xung quanh.

Sau khi các phương tiện thông tin đại chúng lên tiếng cảnh báo, lãnh đạo UBND tỉnh có ý kiến chỉ đạo, chính quyền TP Tuy Hòa tổ chức hai đợt kiểm tra trên địa bàn 10 xã, phường, đồng thời ban hành quyết định xử lý 11 cơ sở sản xuất diatomite trái phép, gồm 5 trường hợp vi phạm hành chính với số tiền phạt gần 28 triệu đồng, 6 trường hợp áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra. UBND TP Tuy Hòa cũng yêu cầu Chi nhánh Điện trung tâm thuộc Điện lực Phú Yên ngừng cấp điện trong một thời gian dài đối với nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh trái phép các sản phẩm có liên quan đến diatomite. Sở Kế hoạch – Đầu tư cũng đã có thông báo xử lý những trường hợp vi phạm. TP Tuy Hòa có 5 cơ sở sản xuất phải chấm dứt hoạt động tại các địa điểm hiện nay; một số trường hợp khác được tiếp tục hoạt động 6 tháng để tìm địa điểm phù hợp di dời hoặc bổ sung thủ tục đúng quy định. Riêng hai đơn vị gồm Doanh nghiệp tư nhân thương mại Đông Á cùng Công ty Sản xuất và thương mại Việt Nhật chỉ được phép hoạt động trong vòng hai tháng, sau đó phải chấm dứt sản xuất, di dời nhà xưởng đi nơi khác.

Thông báo là vậy, nhưng theo phản ảnh của nhân dân, một số cơ sở phải chấm dứt hoạt động vẫn lén lút sản xuất. Trong khi đó, có doanh nghiệp lợi dụng thời gian bổ sung thủ tục theo các quy định của pháp luật để mở rộng quy mô sản xuất, gây ô nhiễm môi trường đối với khu vực dân cư xung quanh. Chúng tôi đề nghị UBND TP Tuy Hòa có biện pháp xử lý kiên quyết nhằm chấm dứt hoạt động của các cơ sở chế biến, sản xuất trái phép các sản phẩm có liên quan đến diatomite.

VỸ CẦM