Trong thời buổi vật giá lên chóng mặt, lương trung bình của một chủ nhiệm hợp tác xã (HTX) chỉ 860.000 đồng/tháng quả là “khó sống”. Thế nhưng, có lẽ ít người tin được có HTX chỉ đủ sức trả lương cho chủ nhiệm 80.000-100.000 đồng/tháng. Thực tế đó khiến các HTX dần mất đi cán bộ dẫn đến việc kinh doanh càng lúc càng khó khăn.

Một lớp đào tạo kế toán cho cán bộ HTX ở Liên minh HTX Phú Yên - Ảnh: XUÂN HUY

 

MẤT CÁN BỘ VÌ LƯƠNG THẤP

Theo tổng kết của Liên minh HTX Phú Yên, năm 2008, toàn tỉnh còn 78/137 HTX xếp loại trung bình, yếu (chiếm 56,9%). Vì HTX làm ăn không hiệu quả nên lương của cán bộ công tác tại các HTX cũng “bèo bọt”. Bình quân lương của một chủ nhiệm HTX chỉ 860.000 đồng/tháng. Mức lương cao nhất của chủ nhiệm HTX nông nghiệp là 2 triệu đồng/tháng, nhưng cũng có một số HTX, lương chủ nhiệm chỉ dao động từ 80.000 đến 250.000 đồng/tháng, tập trung phần lớn  ở hai huyện Đồng Xuân và Tuy An.

Lương thấp khiến cho không ít cán bộ có trình độ chuyên môn tại các HTX không yên tâm công tác,  không thể phát huy hết năng lực phục vụ. Một số cán bộ đã chủ động xin ra khỏi HTX để vào làm việc khác. Phần đông những người này thuộc diện cán bộ nguồn, trẻ, khỏe, năng động, có trình độ. Vì vậy, đã gây xáo trộn trong bộ máy nhân sự, làm trở ngại công việc được sắp xếp theo kế hoạch đã định của đơn vị. Trong khi đó, phần đông cán bộ trong các HTX hiện đều đã có tuổi, nếu mất đi sự năng động của đồng nghiệp trẻ, họ phải gánh thêm trách nhiệm khiến chất lượng công việc giảm đi đáng kể. Đây là một trong những tình trạng đáng báo động hiện đang tồn tại tại các HTX ở Phú Yên.

HTX Tân Hòa Bình (Tây Hòa) có tổng cộng 12 cán bộ, làm việc tại các bộ phận với mức lương trung bình 600.000 đồng/người/tháng. Trước đây, HTX này có tổng cộng 14 cán bộ, nhưng do lương thấp nên đã có người có trình độ, năng lực thuộc loại khá xin ra khỏi HTX. Chủ nhiệm HTX Lương Tấn Thái cho biết: “Do hoạt động kinh doanh dịch vụ ngày một kém đi nên dù muốn lắm nhưng chúng tôi cũng chẳng đào đâu ra tiền để trả thêm cho đội ngũ cán bộ. Vì lương bổng thấp nên HTX không những không giữ chân được 2 cán bộ chuyên môn giỏi, mà còn phải chia tay hơn 100 lao động gián tiếp có tay nghề cao”.

Còn ông Lê Xuân Đức, chủ nhiệm HTX Long Hà (thị trấn La Hai, Đồng Xuân) cho biết: “Lương trung bình của cán bộ HTX từ 500.000 đến 600.000 đồng/người /tháng là còn đỡ. Theo như tôi biết, lương trung bình của cán bộ một số HTX quá thấp như HTX Phú Hội, Long Thăng (Đồng Xuân), HTX An Xuân (Tuy An)… dao động trong khoảng 100.000 đến 300.000 đồng/người/tháng. Phần lớn các HTX này chỉ có thể thu lợi từ các dịch vụ như: cày đất, khuyến nông, nội đồng… nên sẽ không còn nguồn thu mỗi khi nông nhàn, do đó, lương cũng sụt giảm đi trông thấy”.

LÀM GÌ ĐỂ TĂNG THU NHẬP CHO CÁN BỘ HTX?

Nhận thấy căn nguyên vấn đề và cũng để khuyến khích cán bộ an tâm công tác, nâng cao chất lượng công việc, các HTX đã đề ra nhiều biện pháp để tăng nguồn thu nhằm có thêm nguồn trả lương cho cán bộ. HTX NN – KDDV Hòa Mỹ Đông (Tây Hòa) đã tinh giản bộ máy cán bộ quản lý từ 12 người xuống còn 9 người nhằm đảm bảo thu nhập cho cán bộ ít nhất 800.000 đồng/người/tháng. Chủ nhiệm HTX Lê Văn Bảo cho biết: “Vẫn biết tinh giảm cán bộ thì những người còn lại phải làm việc vất vả hơn, nhưng chúng tôi xác định có nhiều người mà làm việc không hiệu quả thì cũng như không. Hơn nữa, việc tăng lương đảm bảo cho những cán bộ còn lại có động lực làm việc tốt hơn”.

Mặt khác, để có được nguồn tài chính khả quan, các HTX phải làm thật tốt công tác thu nợ tồn, nợ khó đòi. Ông Lê Ngọc Cửu, Chủ nhiệm HTX Hòa Phong (Tây Hòa) nói: “Công tác thu nợ hiệu quả sẽ góp phần giải quyết khó khăn về lương cho cán bộ HTX. Hiện nay, HTX đã hoàn tất các khoản nợ của xã viên như: thủy lợi nội đồng, vật tư phân bón, thuốc trừ sâu phòng bệnh… và đưa vào phương án hộ thu hàng vụ. Do được lên kế hoạch chặt chẽ và phân công cụ thể nên tình hình thu nợ hằng năm của HTX đạt từ 95% trở lên”.

Ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX Phú Yên, thừa nhận: “Lương thấp là khó khăn kinh niên ở các HTX. Vấn đề này liên quan đến sự tồn tại, phát triển của mỗi HTX, bởi làm ăn không hiệu quả dẫn đến nguồn thu không có, nên lương thấp, không phản ánh đúng năng lực và khó có thể đảm bảo cuộc sống của cán bộ xã viên. Từ đó, một bộ phận cán bộ không thiết tha với công việc, dễ dẫn đến công việc bị đình trệ, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong thời gian tới, để tồn tại và phát triển bền vững, các HTX cần quan tâm hơn nữa đến tâm tư của cán bộ, xã viên. Nếu có thể, chủ nhiệm cũng phải đi đầu trong việc giảm lương hoặc nghiên cứu giải pháp, đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm tạo nguồn thu để khắc phục cho được tình trạng này. Giải quyết tốt yêu cầu nói trên, kinh tế HTX mới có thể phát triển thuận lợi được”.

XUÂN HUY