Thôn Xí Thoại (xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân) là một trong những buôn làng ở Phú Yên lưu giữ nét văn hóa dân tộc bản địa. Được sự hỗ trợ của ngành Du lịch, các tổ chức phi chính phủ và nhất là sự quan tâm của chính quyền địa phương, Xí Thoại được công nhận thôn văn hóa miền núi đầu tiên của tỉnh vào năm 2000; thôn văn hóa du lịch cộng đồng năm 2014; làng nghề truyền thống dệt thổ cẩm vào đầu năm 2024. Xí Thoại có trên 200 hộ với hơn 600 nhân khẩu, 95% dân số là người dân tộc Ba Na, di sản văn hóa đặc sắc nơi đây được biết đến là trống đôi, cồng ba, chiêng năm. Loại hình nghệ thuật này được công nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2016.

Phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc, người làng Xí Thoại đang từng bước phục dựng lễ hội, các di sản văn hóa, bảo tồn và phát huy giá trị bằng cách tạo nên sản phẩm du lịch văn hóa cộng đồng.

Mới đây, được sự hỗ trợ của tổ chức phi chính phủ MCNV (Tổ chức Y tế Hà Lan - Việt Nam), một tổ hợp làm du lịch cộng đồng thôn Xí Thoại được hình thành, bước đầu xây dựng được sản phẩm du lịch văn hóa cộng đồng như biểu diễn văn hóa cồng chiêng, dệt thổ cẩm, uống rượu cần, tham quan, dã ngoại phục vụ du khách.

Tổ hợp tác du lịch cộng đồng thôn Xí Thoại ra mắt, có 14 thành viên

Sân nhà rông văn hóa trở thành sân khấu trình diễn múa xoang, trống đôi cồng ba, chiêng năm

Trống đôi - một nhạc cụ đặc sắc của người Ba Na (huyện Đồng Xuân) tạo nên hồn cốt của di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghệ thuật biểu diễn trống đôi, cồng ba, chiêng năm”

Các thiếu nữ trong đội múa xoang mời du khách dùng rượu cần

Dệt thổ cẩm, nét đẹp văn hóa đang được Tổ hợp tác du lịch cộng đồng làng Xí Thoại bảo tồn

Khách du lịch tham quan tìm hiểu về thổ cẩm tại nhà rông văn hóa làng Xí Thoại

Nét đẹp thiếu nữ Ba Na làng Xí Thoại

Mâm cơm đặc sản của người đồng bào Ba Na, gồm những món cơ bản: Gà nướng mật ong rừng, thịt heo nướng lụi, cá suối nướng, lá sắn xào, rau rừng, muối ớt, cơm gạo lúa rẫy, canh bồi…

TRẦN QUỚI (thực hiện)