Kể từ ngày 1/7/2024, mọi giao dịch chuyển tiền từ 10 triệu đồng trở lên đều phải thông qua bước xác thực bằng sinh trắc học. Đây được xem là một trong những yếu tố quan trọng giúp ngăn chặn việc sử dụng các tài khoản không chính chủ để lừa đảo, gian lận, chiếm đoạt tiền.

Đảm bảo chính chủ thực hiện giao dịch

Thời gian qua, dù các ngân hàng thương mại, lực lượng công an và cơ quan truyền thông liên tục cảnh báo về các hình thức, thủ đoạn, chiêu trò của tội phạm lừa đảo qua không gian mạng, nhưng không ít người dân vẫn thiếu cảnh giác, thực hiện tải app, nhấp vào đường link giả mạo, cung cấp mã OTP, mật khẩu… cho kẻ gian. Hậu quả là chỉ trong vài phút, tiền trong tài khoản của họ đã bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt.

Để ngăn chặn tình trạng nói trên, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quyết định 2345/QĐ-NHNN về triển khai các giải pháp an toàn, bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng. Theo đó, kể từ ngày 1/7/2024, các giao dịch chuyển tiền ngân hàng, nộp tiền vào ví điện tử có giá trị từ 10 triệu đồng hoặc tổng giá trị giao dịch chuyển tiền, thanh toán trong ngày vượt quá 20 triệu đồng phải được xác thực bằng sinh trắc học (khuôn mặt, dấu vân tay).

Trường hợp khách hàng cá nhân trước khi giao dịch lần đầu bằng ứng dụng ngân hàng điện tử hoặc trước khi giao dịch trên thiết bị khác với thiết bị đang giao dịch lần gần nhất, cũng phải được nhận dạng sinh trắc học.

“Việc chuyển tiền từ 10 triệu đồng phải xác thực sinh trắc học sẽ giảm được rất nhiều tội phạm xâm nhập vào tài khoản của người khác để chuyển tiền, đồng thời ngăn chặn được tình trạng mua bán, cho thuê, cho mượn tài khoản”, ông Đoàn Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin Ngân hàng Nhà nước trả lời báo chí.

Theo chị Nguyễn Thị Thúy Hạnh ở phường 9 (TP Tuy Hòa), việc Ngân hàng Nhà nước bắt buộc phải xác thực thông qua nhận diện khuôn mặt hoặc dấu vân tay đối với các giao dịch chuyển tiền có giá trị lớn giúp chị yên tâm hơn khi sử dụng ngân hàng số để thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt.

“Vừa qua, ngân hàng mà tôi thường xuyên giao dịch đã nâng cấp ứng dụng ngân hàng điện tử và yêu cầu xác thực khuôn mặt cho mỗi giao dịch chuyển tiền. Với cách xác thực này, nếu không may bị mất điện thoại hoặc bị đối tượng lừa đảo chiếm quyền truy cập thì tôi nghĩ tiền trong tài khoản cũng không dễ bị chuyển đi”, chị Hạnh nói.

Nhiều người dân băn khoăn việc xác thực bằng sinh trắc học đối với các giao dịch chuyển tiền trên 10 triệu đồng có làm mất thời gian của người dùng hay không? Đại diện một ngân hàng thương mại ở TP Tuy Hòa cho hay việc xác thực sinh trắc học là để đảm bảo người mở tài khoản và người thực hiện giao dịch là một.

Công đoạn này sẽ được thực hiện một cách rất nhanh chóng. Mỗi lần xác thực khuôn mặt, ứng dụng ngân hàng điện tử sẽ yêu cầu người dùng mỉm cười, nhìn thẳng, nghiêng trái hoặc nghiêng phải… tùy lúc để xác nhận đúng là chủ tài khoản thì mới chuyển sang bước tiếp theo. Toàn bộ quá trình này chỉ mất khoảng 3-5 giây nên không ảnh hưởng nhiều đến khách hàng.

Người dân cần nâng cao ý thức cảnh giác

Trong Quyết định 2345/QĐ-NHNN, Ngân hàng Nhà nước không chỉ yêu cầu khách hàng phải xác thực sinh trắc học khi chuyển tiền, mà còn yêu cầu các ngân hàng có thêm phương thức xác thực OTP gửi qua tin nhắn, giọng nói hoặc Soft OTP/Token OTP để giảm thiểu rủi ro. Cùng với đó, ngân hàng cần gửi SMS hoặc email cho khách hàng (theo thông tin khách hàng đăng ký), thông báo về việc đăng nhập lần đầu ứng dụng internet banking, mobile banking hoặc đăng nhập trên thiết bị khác với thiết bị đăng nhập lần gần nhất. Các tổ chức tín dụng phải triển khai áp dụng biện pháp xác thực sinh trắc học cho một số loại giao dịch trong thanh toán trực tuyến trên internet. Đồng thời phải lưu trữ thông tin về thiết bị giao dịch trực tuyến của khách hàng và nhật ký xác thực giao dịch tối thiểu trong vòng 3 tháng.

Theo các chuyên gia, hiện nay, tội phạm mạo danh cá nhân, tổ chức trên không gian mạng ngày càng tinh vi với nhiều hình thức khác nhau. Vì vậy, bên cạnh các giải pháp kỹ thuật của ngành Ngân hàng, thì việc khách hàng tự nâng cao ý thức cảnh giác đối với loại tội phạm này rất quan trọng. Cụ thể, khách hàng nên tuân thủ các quy định, hướng dẫn của các ngân hàng cung cấp dịch vụ giao dịch trực tuyến, đăng ký nhận tin thông báo thay đổi số dư giao dịch.

Đối với mật khẩu truy cập dịch vụ giao dịch trực tuyến cần đặt mật khẩu khó đoán, đảm bảo quy tắc an toàn, thay đổi mật khẩu thường xuyên và không sử dụng các tính năng lưu mật khẩu để đăng nhập tự động. Khách hàng không cung cấp tên, mật khẩu đăng nhập ngân hàng trực tuyến, mã xác thực (mã OTP)… cho bất cứ ai, kể cả nhân viên ngân hàng.

Trong trường hợp bị lộ hoặc nghi ngờ bị lộ tên đăng nhập/mật khẩu, khách hàng cần nhanh chóng thông báo tới ngân hàng để được hỗ trợ kịp thời; trường hợp mất thẻ cần khóa thẻ trên ứng dụng ngân hàng điện tử hoặc thông báo tới ngân hàng càng sớm càng tốt, tránh nguy cơ mất tiền trong thẻ. Ngoài ra khách hàng cần hạn chế dùng máy tính công cộng, mạng không dây công cộng khi truy cập vào hệ thống ngân hàng điện tử…

 LÊ HẢO