Năm học 2008 - 2009 đã khai giảng nhưng hiện nhiều học sinh– sinh viên (HS- SV) có hoàn cảnh khó khăn, hộ khẩu thường trú tại Phú Yên đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp trên cả nước chưa vay được vốn ưu đãi của ngân hàng, dù đã có giấy xác nhận của nhà trường. Vì sao?

 

Sinh viên Trường Đại học Phú Yên vay vốn học tập - Ảnh: N.Quang

 

Học kỳ 1 của năm học 2008–2009 nguồn vốn dành riêng cho HS–SV trên địa bàn Phú Yên vay gần 80 tỉ đồng. Phương thức cho vay nguồn vốn này là ủy thác qua một trong ba hội, đoàn thể gồm: Phụ nữ, Nông dân và Cựu chiến binh. Sau khi HS-SV có giấy xác nhận của trường, các hội, đoàn thể cấp xã tổ chức bình xét đủ điều kiện vay vốn để trình UBND xã, phường, thị trấn ký giấy xác nhận vay vốn. Ngân hàng chỉ có thể giải ngân sau khi có giấy xác nhận HS-SV đủ điều kiện vay vốn. Ông Đào Tấn Nguyên, Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tại Phú Yên cho biết: “Sau giải ngân, ngân hàng sẽ kiểm tra lại. Nếu phát hiện trường hợp nào cho vay sai đối tượng sẽ lập biên bản và thu hồi số tiền đã cho vay. Đối với những trường hợp thực sự khó khăn mà chưa được vay vốn, ngân hàng sẽ can thiệp để HS-SV được vay”. Cách làm này sẽ gắn kết trách nhiệm giữa gia đình HS-SV, chính quyền địa phương, các hội, đoàn thể nhận ủy thác vốn và ngân hàng nhằm hạn chế tình trạng sử dụng vốn sai mục đích và cho vay sai đối tượng đã từng xảy ra ở năm học 2007-2008.

 

Tuy nhiên, đến thời điểm này nguồn vốn dành cho HS-SV vay trên địa bàn Phú Yên chỉ mới giải ngân được trên 11,2 tỉ đồng, giải quyết cho 2.700 lượt vay, số còn lại gần 70 tỉ đồng đang chờ giải ngân. Đơn cử tại huyện Đông Hòa, hiện tổng dư nợ cho vay HS-SV chỉ đạt 15,8 tỉ đồng với 1.943 hộ vay. Ông Nguyễn Chu, Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH huyện Đông Hòa, cho biết: “Vốn cho vay học kỳ 1 năm học 2008-2009 đã sẵn sàng nhưng chỉ mới giải ngân được 2,1 tỉ đồng cho 510 lượt hộ vay, đạt 18% kế hoạch. Số vốn còn lại 10 tỉ đồng chưa giải ngân được”.

 

Theo phản ánh của nhiều gia đình có con em trúng tuyển và đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp, dù đã có giấy xác nhận của trường nơi học, nhưng họ chưa tiếp cận được nguồn vốn vay của ngân hàng vì chính quyền địa phương quá khắt khe trong việc ký giấy xác nhận đủ điều kiện vay vốn. Để tránh tình trạng cho vay dàn trải, không đúng đối tượng, nhiều địa phương ở huyện Đông Hòa chỉ ký giấy xác nhận cho những HS-SV là con em của những gia đình thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo theo danh sách ngành Lao động – Thương binh và Xã hội cung cấp. Những trường hợp không thuộc diện này thì không thể ký được giấy xác nhận đủ điều kiện vay vốn.

 

Theo số liệu thống kê của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Phú Yên, toàn tỉnh hiện còn 28.860 hộ nghèo và 30.306 hộ cận nghèo, chiếm tỉ lệ 29% tổng số hộ. Theo tiêu chí mới, thu nhập hộ nghèo khu vực nông thôn là 300.000 đồng/khẩu/tháng và khu vực thành thị là 390.000 đồng/khẩu/tháng. Thu nhập của hộ cận nghèo bằng 150% của hộ nghèo.

Ông Lê Thìn, ở thôn Bàn Thạch (xã Hòa Xuân Tây, huyện Đông Hòa) bức xúc: “Thu nhập gia đình dựa vào 4 sào ruộng và 3 con bò. Để có thêm thu nhập, tôi phải đi làm thêm nghề phụ hồ. Vậy mà khi con tôi đỗ đại học, đến xã xin giấy xác nhận vay vốn để đi học thì bị từ chối với lý do không thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Với mức thu nhập 1,5 triệu đồng/tháng, đem chia đều cho 6 miệng ăn trong gia đình thì không quá 300.000 đồng/người/tháng, vậy gia đình tôi không thuộc diện hộ nghèo thì thuộc diện gì?”. 

 

Theo NHCSXH Phú Yên, việc xác nhận đúng đối tượng vay là điều cần thiết nhằm tránh tình trạng cho vay dàn trải, gây thất thoát nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước. Nhưng cũng không nên quá khắt khe, bởi trên 80% dân số Phú Yên sống ở khu vực nông thôn, miền núi thu nhập chủ yếu dựa vào nông, lâm, ngư nghiệp nên khoảng cách thu nhập giữa hộ nghèo, cận nghèo và trung bình không “vênh” nhau nhiều. Để nguồn vốn cho vay HS-SV không bị tồn đọng, Ban đại diện Hội đồng quản trị NHCSXH tại Phú Yên, các huyện, thành phố đề nghị các xã, phường, thị trấn và hội đoàn thể đẩy nhanh tiến độ việc bình xét và ký giấy xác nhận đủ điều kiện vay vốn nhằm không để một học sinh nào phải bỏ học vì  không có tiền đóng học phí.

 

NGUYỄN QUANG