Cuối năm 2022, HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Đồng Din (huyện Phú Hòa) từ 7 thành viên sáng lập còn 2 thành viên. Việc bổ sung thêm thành viên mới theo quy định của Luật HTX 2012 là không khó. Cái khó ở đây là tìm được thành viên cùng chí hướng, sẵn sàng bỏ vốn, tâm huyết cũng như vượt khó đồng hành cùng đơn vị.
Từ khi Luật HTX năm 2012 có hiệu lực, vấn đề thành viên HTX đã có những thay đổi đáng kể. Trong đó, là thành viên HTX bắt buộc phải góp vốn làm vốn điều lệ. Về số lượng, một HTX phải có tối thiểu 7 thành viên.
Theo Liên minh HTX tỉnh, trên địa bàn tỉnh, những HTX cũ chuyển đổi hoạt động thường có số lượng thành viên lớn, từ vài trăm tới cả nghìn hộ cá thể. Ở những HTX này, vốn góp không lớn, trung bình từ 100.000 đồng đến dưới 1 triệu đồng. Còn những HTX mới thành lập, thành viên chủ yếu chỉ 7 người nhưng vốn góp lên tới vài tỉ đồng. Thành viên ở những HTX cũ ít biến động còn thành viên ở HTX mới có nhiều thay đổi.
Ví dụ điển hình về biến động thành viên HTX có thể kể tới HTX Lâm nghiệp công nghệ cao Phú Yên. HTX này thành lập năm 2019 với 26 thành viên và tổng vốn 26 tỉ đồng. Đến năm 2020, tăng lên thành 95 thành viên với tổng vốn trên 40 tỉ đồng. Hiện HTX này còn trống vị trí giám đốc do giám đốc cũ đã rời khỏi HTX vì có định hướng riêng trong phát triển kinh tế hộ. Cùng với đó, tại HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Đồng Din, tuy hoạt động hàng năm vẫn có lãi nhưng một số thành viên HĐQT cũng vẫn rời đi vì không còn chung chí hướng. Theo ông Nguyễn Hoàng Chương, Giám đốc HTX này, xây dựng thương hiệu đã khó mà giữ thương hiệu để tạo nên sức cạnh tranh trên thị trường còn khó hơn. Quá trình này đòi hỏi thành viên HĐQT phải nỗ lực gấp 5-10 lần cũng như sẵn sàng đối mặt với rủi ro khi thất bại. Thành viên tham gia HTX là tự nguyện, vì vậy họ cũng có quyền rời khỏi khi thấy không còn phù hợp. HTX mong có thể thu hút thêm thành viên thực sự có tâm huyết và xác định đồng hành lâu dài với mô hình này.
HTX Nông nghiệp An Ninh Tây (huyện Tuy An) từ khi thành lập tới nay số lượng thành viên không đổi. Lý giải về việc không gặp biến động về thành viên, ông Nguyễn Hoàng Phố, Giám đốc HTX này chia sẻ: Góp vốn với số lượng ít nên bà con không quá kỳ vọng vào việc sẽ được chia lợi tức bao nhiêu. Thậm chí nếu HTX có không tồn tại thành viên bị mất vốn thì cũng không ảnh hưởng gì tới kinh tế hộ. Đông đảo thành viên đều đồng thuận giao toàn bộ quyền điều hành cho cán bộ HTX. Chính sự thống nhất cao này đã giúp HTX luôn phát triển tốt trong thời gian qua.
Theo ông Phạm Trọng Yêm, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, mục tiêu lớn nhất của HTX là phục vụ cộng đồng, phục vụ thành viên. Thành viên tham gia HTX là để đoàn kết cá thể yếu thế cùng nhau phát triển kinh tế. Thiếu mục tiêu chung này, mô hình HTX sẽ mất đi bản chất căn bản. Hiện các HTX không chỉ gặp khó khăn với việc duy trì thành viên mà còn thu hút thành viên, đặc biệt là những thành viên thực sự hiểu và chấp nhận gắn bó với phong trào KTTT.
MINH DUYÊN