Việc đưa dân đến khu tái định cư Lưới Gõ thuộc thôn Thạch Tuân 2, xã Hòa Xuân Đông (TX Đông Hòa) và giao đất có thu tiền sử dụng đất tại khu tái định cư này có nhiều thiếu sót, sai phạm nên người dân đến đây ở khoảng 15 năm nay vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Bức xúc nhiều năm chưa được giải quyết

Nhiều hộ dân sinh sống tại khu tái định cư Lưới Gõ thuộc thôn Thạch Tuân 2, xã Hòa Xuân Đông (TX Đông Hòa) cho biết, họ đã ở đây khoảng 15 năm nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ). Việc này ảnh hưởng không nhỏ đến quyền lợi khi bà con có nhu cầu thế chấp để vay vốn làm ăn, hoặc giao dịch mua bán quyền sử dụng đất… Ông Trần Văn Nhựt, một hộ dân ở đây cho biết: Xóm Lưới Gõ cũ thường xuyên bị ngập lụt nên Nhà nước xây dựng khu tái định cư mới cách nơi ở cũ 1-2km. Năm 2007, gia đình tôi đến đây xây nhà và sinh sống cho tới nay. Nơi ở mới cao ráo, đường sá rộng rãi, không còn cảnh chạy lũ như trước, làm ăn thuận lợi hơn. Tuy nhiên, từ đó đến nay không rõ nguyên nhân gì mà hầu hết hộ dân tái định cư ở đây chưa được Nhà nước cấp GCNQSDĐ, mặc dù chúng tôi đã kiến nghị nhiều lần.

Ông Huỳnh Ngọc Vân cũng ở khu tái định cư Lưới Gõ cho hay: Ngoài các gia đình thuộc diện tái định cư, trước đây, UBND xã Hòa Xuân Đông còn xét giao đất có thu tiền hàng chục lô. Ông Lê Đức Cát thuộc diện được xã xét giao hơn 200m2 đất có thu tiền và ông Cát đã chuyển nhượng cho gia đình tôi với số tiền 66 triệu đồng. Gia đình tôi xây dựng nhà ở ổn định tại khu tái định cư này đã hơn 10 năm nay. Việc giao đất có thu tiền cũng như bán quyền sử dụng đất thì Nhà nước phải có trách nhiệm làm thủ tục cấp GCNQSDĐ cho dân, nhưng đến nay vẫn chưa làm xong thủ tục này…

Theo UBND xã Hòa Xuân Đông, năm 2003, UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch giao đất để thực hiện dự án Khu tái định cư Lưới Gõ. Theo đó, UBND huyện Tuy Hòa (cũ) đã ra quyết định thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích 26.217m2, quy hoạch phân lô chi tiết thành 95 lô. Năm 2007, UBND xã Hòa Xuân Đông lập hồ sơ trình UBND huyện giao đất cho 62 hộ, trong đó 61 hộ thuộc diện tái định cư và 1 hộ hoán đổi đất, đồng thời xin miễn thu tiền sử dụng đất đối với các hộ này (vì đất ở cũ giao lại cho Nhà nước quản lý). UBND xã đã trình xin 4 lô để xây trường mẫu giáo. Số lô đất còn lại, tháng 8/2007, UBND xã Hòa Xuân Đông có tờ trình xin giao đất có thu tiền sử dụng đất, được UBND huyện đồng ý nên UBND xã đã xét giao 16 lô cho 19 hộ (trong đó có 3 lô giao cho 6 hộ, mỗi lô được chia làm hai, vì 6 hộ này không đủ khả năng tài chính nên xin nhận 3 lô).

Chờ đến bao giờ?

Ông Huỳnh Minh Thường, Chủ tịch UBND xã Hòa Xuân Đông cho biết: Việc giao đất ở khu tái định cư Lưới Gõ có một số sai sót nên Ban Thường vụ Tỉnh ủy thành lập đoàn công tác xuống kiểm tra. Đến tháng 2/2010, Ban Thường vụ Tỉnh ủy có Kết luận 257 về việc UBND xã Hòa Xuân Đông đã giao đất và thu tiền sử dụng đất là không đúng thẩm quyền đối với 16 lô cho 19 hộ. Sau khi có Kết luận 257 thì phát hiện trước đây (năm 2009) UBND xã Hòa Xuân Đông đã giao đất có thu tiền sử dụng đất và tiền ủng hộ ngân sách xã đối với 5 lô/5 hộ nhưng không đưa vào báo cáo cho đoàn kiểm tra của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và cũng chưa lập hồ sơ trình UBND huyện. Sau thời điểm có Kết luận 257, UBND xã Hòa Xuân Đông tiếp tục giao đất có thu tiền sử dụng đất và tiền ủng hộ ngân sách xã đối với 7 lô/7 hộ nhưng cũng chưa lập hồ sơ trình UBND huyện.

Ông Huỳnh Minh Thường cho biết thêm, đối với 61 lô đất cấp cho dân thuộc diện tái định cư, UBND xã đang làm việc từng hộ dân để thu hồi GCNQSDĐ cũ, làm thủ tục cấp GCNQSDĐ nơi ở mới mà không phải nộp tiền sử dụng đất. Đối với các trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất, thu tiền ủng hộ ngân sách xã sai thẩm quyền, hiện UBND TX Đông Hòa và các ngành chức năng đang xem xét, giải quyết, vì còn vướng nhiều thứ. Việc UBND xã giao đất có thu tiền sử dụng đất, thu tiền ủng hộ ngân sách xã mà không qua đấu giá là sai quy định, những sai phạm này đã được tổ chức kiểm điểm tập thể, cá nhân có liên quan. Vấn đề khó khăn ở đây là các hộ dân được giao đất có thu tiền sử dụng đất, thu tiền ủng hộ ngân sách xã không chịu đóng tiền sử dụng đất khi làm thủ tục cấp GCNQSDĐ vì họ cho rằng trước đây đã đóng cho xã rồi…

Theo ông Huỳnh Nguyễn Ngọc Giang, Phó Chủ tịch UBND TX Đông Hòa, qua xem xét nội dung báo cáo của UBND xã Hòa Xuân Đông và Phòng TN-MT, UBND thị xã thống nhất một số nội dung sau: Các trường hợp thuộc diện tái định cư tại khu tái định cư Lưới Gõ và 1 hộ hoán đổi đất thuộc diện bị ảnh hưởng phải di dời vào khu tái định cư, tự nguyện giao lại đất cũ cho Nhà nước quản lý thì không phải đóng tiền sử dụng đất, nhưng phải nộp tiền lệ phí trước bạ khi cấp GCNQSDĐ. Các trường hợp đang sử dụng diện tích cấp mới tại khu tái định cư Lưới Gõ lớn hơn hạn mức đất ở được UBND tỉnh quy định cho từng địa phương thì phải thực hiện nghĩa vụ tài chính (thu tiền sử dụng đất). Còn các trường hợp sử dụng đất nơi ở cũ, xây dựng nhà ở sau ngày 15/10/1993 thì phải xác định rõ thời điểm xây dựng nhà ở để xác định nghĩa vụ tài chính theo quy định. 

ANH NGỌC