Mặc dù đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, song kim ngạch xuất khẩu của cả nước tiếp tục giữ vững đà tăng trưởng ở mức 2 con số. Đây là kết quả tích cực giúp giảm thâm hụt thương mại trong thời gian tới.
Xuất khẩu nông, lâm sản phục hồi mạnh mẽ
Thống kê của Bộ Công thương cho thấy trong tháng 10/2021, xuất khẩu đem về khoảng 27,3 tỉ USD. Dù mức tăng chỉ là 1% so với tháng trước (tháng Chín giảm 0,8%), nhưng sự phục hồi trên đã giúp xuất khẩu 10 tháng đạt mức tăng trưởng 16,6%, tương đương giá trị 267,93 tỉ USD.
Đáng chú ý, trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, xuất khẩu nhóm nông, lâm, thuỷ sản vẫn đạt mức tăng trưởng 9,2%, thu về 22,33 tỉ USD.
Cùng đó, lợi thế về giá đã giúp nhóm này đạt nhiều kết quả tích cực hơn. Đơn cử, xuất khẩu sắn tăng tới 63,2% về trị giá và tăng 46,3% về sản lượng so với cùng kỳ năm trước; xuất khẩu cao su mặc dù chỉ tăng 13,9% về lượng nhưng tăng tới 46,5% về trị giá xuất khẩu; xuất khẩu hạt tiêu mặc dù giảm 5,7% về lượng nhưng tăng tới 44,2% về trị giá xuất khẩu…
Tuy nhiên, động lực chính dẫn dắt tăng trưởng vẫn tập trung chủ yếu ở nhóm công nghiệp chế biến, với kim ngạch xuất khẩu sau 10 tháng ước đạt 230,69 tỉ USD, tăng 18,1% so với cùng kỳ năm trước.
Một số mặt hàng có giá trị xuất khẩu cao, gồm: Sắt thép các loại, ước đạt 9,65 tỉ USD, tăng 132% so với cùng kỳ năm trước; máy móc thiết bị dụng cụ phụ tùng khác ước đạt 29,57 tỉ USD, tăng 39,7%; hàng dệt và may mặc ước đạt 25,86 tỉ USD, tăng 4,5%...
Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch ước đạt 76,02 tỉ USD, tăng 21,9% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp đến là thị trường Trung Quốc ước đạt 44,68 tỉ USD, tăng 18%; thị trường EU ước tính đạt 31,7 tỉ USD, tăng 8,9%...
Thực thi hiệu quả các FTA
Ở chiểu ngược lại, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa trong tháng 10/2021 ước đạt 26,2 tỉ USD, giảm 1,7% so với tháng trước. Tính chung 10 tháng, Việt Nam đã chi khoảng 269,38 tỉ USD để nhập khẩu hàng hóa các loại (tăng 28,2% so với cùng kỳ năm trước.)
Với kết quả trên, trong tháng Mười, cả nước ước xuất siêu 1,1 tỉ USD. Lũy kế 10 tháng, nhập siêu là 1,45 tỉ USD; trong đó khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 22,7 tỉ USD, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 21,28 tỉ USD.
Theo đại diện Bộ Công thương, nguyên nhân dẫn tới nhập siêu là do kinh tế thế giới phục hồi nhu cầu tăng, các doanh nghiệp của ta đã tăng lượng nhập khẩu nguyên vật liệu để phục vụ cho sản xuất.
Ngoài ra, giá cả hàng hóa thế giới tăng nên giá nhập khẩu nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất tăng cao, góp phần tăng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam. Hơn nữa, giá cước vận tải biển tăng cũng làm tăng chi phí, tăng trị giá nhập khẩu và xuất khẩu giảm tốc từ tháng 6.
Vì vậy, để thúc đẩy xuất khẩu những tháng cuối năm, Bộ Công thương sẽ tập trung các giải pháp củng cố và mở rộng thị trường, tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA đã có hiệu lực; hướng dẫn doanh nghiệp chú trọng vào các thị trường nhỏ và thị trường ngách đồng thời tăng cường quản lý xuất khẩu, nhập khẩu một số mặt hàng chiến lược…
Đặc biệt, bộ cũng chú trọng các chương trình xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu cả trong và ngoài nước trên môi trường trực tuyến và dựa trên những nền tảng mới.
Theo ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương), trong năm 2021, cục đã tổ chức hiệu quả nhiều chương trình giao thương giữa các doanh nghiệp, hợp tác xã với nhà nhập khẩu nước ngoài trên các ứng dụng của nền tảng số.
Thống kê sơ bộ, tổng số lượt doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài được hỗ trợ kết nối trực tuyến do Cục Xúc tiến thương mại tổ chức là khoảng 5.200 lượt doanh nghiệp với nhiều ngành hàng, sản phẩm đa dạng và tiếp xúc, trao đổi với các nhà nhập khẩu từ các thị trường thuộc 5 châu lục.
Đây sẽ là hướng đi được cơ quan này tập trung đẩy mạnh trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, việc thực thi hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) cũng tạo ra nhiều cơ hội về xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ Công thương Đặng Hoàng An cho biết ngày càng nhiều doanh nghiệp tận dụng được ưu đãi từ Hiệp định EVFTA qua việc sử dụng chứng nhận xuất xứ (C/O) ưu đãi. Năng lực cạnh tranh và thị phần của hàng hóa Việt cũng ngày càng được cải thiện rõ rệt tại thị trường EU.
“Đây là những kết quả đặc biệt đáng ghi nhận sau một năm thực thi Hiệp định đồng thời là cơ sở để có thể lạc quan, tin tưởng vào một sức bật mạnh mẽ trong phát triển hợp tác thương mại đầu tư Việt Nam - EU trước bối cảnh bình thường mới với nền tảng vững chắc từ EVFTA”, lãnh đạo Bộ Công thương nhấn mạnh.
Theo TTXVN/Vietnam+
