Sự “lệch pha” giữa thông tư của Ngân hàng Nhà nước và các luật HTX đã khiến chính quyền và các HTX trên địa bàn tỉnh thời gian qua gặp khó với hoạt động tín dụng nội bộ (TDNB).
Theo ông Mai Ne, Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Hòa, trước đây, hoạt động TDNB của các HTX thực hiện theo Thông tư 06/2004, Thông tư 04/2007 của Ngân hàng Nhà nước. Năm 2014, Thông tư 15/VBHN-NHNN hợp nhất 2 thông tư nói trên. Năm 2017, Thông Tư 04/2017/TT-NHNN bãi bỏ 2 thông tư 06/2004 và 04/2007, đồng nghĩa với việc Thông tư 15 không còn hiệu lực. Ngay cả khi Thông tư 15 chưa bị bãi bỏ thì tính pháp lý của thông tư này cũng không còn áp dụng được với các HTX khi mà nó căn cứ vào Luật HTX năm 2003, trong khi luật này đã bị thay thế bằng Luật HTX 2012. Đến nay, địa phương chưa thấy có quy định mới nào nên đề nghị cấp trên có hướng dẫn cụ thể cho hoạt động TDNB của HTX.
Các HTX đang áp dụng Thông tư 15 cho rằng những quy định trong đó không giúp hoàn thành trách nhiệm “bà đỡ” cho phát triển kinh tế hộ. Ông Nguyễn Hữu Hồng, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Hòa Trị 2 (huyện Phú Hòa), cho biết: Theo Thông tư 15, HTX cho vay tín dụng không quá 30% tổng vốn điều lệ. Với vốn điều lệ hơn 1 tỉ đồng, HTX chỉ được cho thành viên vay hơn 300 triệu đồng. Trong khi nhu cầu vốn của thành viên cho sản xuất, phát triển kinh tế hộ gấp 4-5 lần. Vốn kinh doanh của HTX có đủ năng lực để đáp ứng nhu cầu chính đáng này.
Theo Liên minh HTX tỉnh, cả tỉnh có 70 HTX có dịch vụ TDNB. Nhờ có dịch vụ này, nhiều hộ dân mở rộng trồng trọt, chăn nuôi, địa phương hạn chế tình trạng tín dụng đen còn HTX có nguồn thu. Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Sở dĩ các địa phương và HTX lúng túng bởi từ trước đến nay đều căn cứ vào các quy định về hoạt động tín dụng từ phía Ngân hàng Nhà nước. Trong khi Luật Các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH14 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) không xác định HTX (trừ quỹ tín dụng nhân dân) là tổ chức tín dụng (cụ thể tại khoản 1, Điều 4 và khoản 2 Điều 8 của luật này) và không được thực hiện các hoạt động ngân hàng gồm nhận tiền gửi, cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản (khoản 12, Điều 4 luật này). Cách tháo gỡ lúc này là căn cứ vào Luật HTX 2012, tại khoản 6, Điều 8 quy định HTX, Liên hiệp HTX có quyền “huy động vốn và hoạt động TDNB…”. Như vậy, các HTX có hoạt động TDNB phải thực hiện góp vốn, mua cổ phần, thành lập doanh nghiệp hoặc kết nạp thành viên là tổ chức tín dụng. Các sở, ban ngành, đơn vị chuyên môn cần hướng dẫn cụ thể các thủ tục cần thiết để các HTX được duy trì dịch vụ TDNB theo đúng pháp luật.
MINH DUYÊN
