Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sẽ được phân phối cho nhiều khách hàng nội địa. Đây là một trong những nội dung quan trọng vừa được ban hành trong Thông tư số 05/2008/TT-BCT thay thế cho Thông tư 09/2007/TT-BTM về quyền thương mại của doanh nghiệp FDI.

Lắp ráp ô tô tại Công ty JRD - một công ty 100% vốn nước ngoài đầu tư tại Phú Yên. - Ảnh: N.TRƯỜNG.

Nghị định 23/2007/ND-CP ngày 12/2/2007 và thông tư số 09/2007/TT-BTM ngày 17/7/2007 quy định: Kể từ thời điểm gia nhập WTO, doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) có quyền xuất khẩu, nhập khẩu như doanh nghiệp Việt Nam (trừ một số ngoại lệ). Tuy nhiên, cá nhân và doanh nghiệp FDI không được tự động tổ chức, hoặc tham gia vào hệ thống phân phối trong nước.

BỨC XÚC CỦA DOANH NGHIỆP FDI

Ông Võ Văn Quyền – Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết: Từ khi Thông tư 09 có hiệu lực đã có nhiều phản hồi của cả doanh nghiệp trong nước và đầu tư nước ngoài. Họ cho rằng, một số quy định trong Thông tư 09 chưa thật phù hợp với cam kết của Việt Nam khi gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Đối với những doanh nghiệp FDI đã được cấp phép thực hiện quyền phân phối, các doanh nghiệp này được thực hiện bán buôn, bán lẻ, nhượng quyền thương mại, đại lý mua bán hàng hoá sản xuất tại Việt Nam và hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam theo quy định. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này sẽ không được thực hiện bán lẻ ngoài cơ sở bán lẻ đã được cấp phép và phải xin phép nếu muốn thành lập thêm cơ sở bán lẻ mới. Cơ quan quản lý Nhà nước sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể căn cứ vào số lượng các cơ sở bán lẻ, sự ổn định của thị trường, mật độ dân cư trên địa bàn tỉnh, thành phố nơi đặt cơ sở bán lẻ, sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch của từng địa phương trước khi quyết định có thể cấp phép hay không.

Mục 3.1 d của Thông tư 09/2007/TT-BTM quy định: Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã được cấp phép, thực hiện quyền nhập khẩu, được bán mỗi nhóm hàng nhập khẩu cho một thương nhân có đăng ký kinh doanh mua bán hoặc có quyền phân phối nhóm hàng đó. Thương nhân này do DN có vốn đầu tư nước ngoài tự lựa chọn và đăng ký với cơ quan cấp phép có thẩm quyền. Mỗi nhóm hàng bao gồm các mặt hàng thuộc một chương của Biểu thuế nhập khẩu.

Một số doanh nghiệp phân phối của Việt Nam cho rằng, quy định này đã hạn chế triệt để các DN và cá nhân nước ngoài có quyền nhập khẩu hàng hóa, tự động tổ chức hoặc tham gia vào hệ thống phân phối.

Ông Võ Văn Quyền phân tích: khi gia nhập WTO, các nền kinh tế thành viên của WTO đã mở cửa thị trường cho doanh nghiệp Việt Nam. Theo nguyên tắc này, Việt Nam cũng phải mở cửa để doanh nghiệp khác vào. Nhà nhập khẩu đứng tên trên hồ sơ được phép nhập khẩu và bán sản phẩm nhập khẩu cho cá nhân và doanh nghiệp có quyền phân phối sản phẩm đó tại Việt Nam. “Quyền nhập khẩu không đồng nghĩa với quyền phân phối” – ông Quyền nhấn mạnh.

THAY ĐỔI SẼ ĐẢM BẢO TÍNH CẠNH TRANH VÀ MINH BẠCH

Theo quan điểm của Phòng Thương mại Mỹ tại Việt Nam (Amcham), một sản phẩm có thể đến tay người tiêu dùng cuối cùng theo nhiều cách khác nhau. Để đảm bảo mức độ hiệu quả nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của mình, Việt Nam cần cho phép có nhiều giải pháp phân phối khác nhau. Trong khi một số nhà nhập khẩu có thể hài lòng với việc sử dụng một nhà phân phối duy nhất có đăng ký kinh doanh cho tất cả các nhóm hàng của người tiêu dùng trong phạm vi toàn quốc, thì chắc chắn sẽ có nhiều nhà nhập khẩu khác muốn có cách phân phối linh hoạt hơn.

Theo ông Quyền, việc sửa đổi này là một bước tiến đáng kể so với quy định doanh nghiệp FDI chỉ được phép có một nhà phân phối áp dụng từ quý III/2007. Đồng thời, người tiêu dùng sẽ được lợi khi có nhiều lựa chọn về giá cả, hàng hóa. Như vậy, việc sửa đổi này sẽ mở rộng cửa hơn cho các DN đầu tư nước ngoài khi có quyền bán một nhóm hàng nhập khẩu cho nhiều thương nhân khác, đảm bảo đúng cam kết của Việt Nam trong WTO.

Một điểm mới của Thông tư sửa đổi này là, Bộ Công thương dự kiến sẽ bổ sung quy định cụ thể hóa về các tiêu chí xác định như thế nào là tham gia vào hệ thống phân phối và như thế nào là tự tổ chức hệ thống phân phối. Việc đưa ra các tiêu chí này một mặt cho phép các doanh nghiệp nhập khẩu được bán hàng cho nhiều doanh nghiệp, mặt khác cũng hạn chế ở mức tối đa việc tự tổ chức hoặc tham gia vào hệ thống phân phối trong nước.

Theo VOV