Hai năm liên tiếp, vườn chuối ở các xã An Xuân, An Lĩnh, An Thọ (huyện Tuy An) bị nắng hạn, phát triển kém, không những trái nhỏ mà ít sai nải. Hiện giá chuối lại xuống thấp nên người trồng gặp khó.

Chuối rớt giá

Bà Phan Thị Nhung ở xã An Lĩnh trồng 2ha chuối, cho biết: Trước đây, thời tiết thuận lợi, trung bình một nải chuối thường nặng gần 2kg, một buồng chuối trung bình 10 nải. Giá chuối dao động từ 10.000-12.000 đồng/kg, nên một buồng chuối bán từ 180.000-200.000 đồng. Thế nhưng, hai năm qua do nắng hạn, một buồng chuối chỉ ra 5 nải, nải chuối chỉ nặng 1-1,5kg. Giá chuối hiện nay dao động 4.000-5.000 đồng/kg, so với mấy năm trước, người trồng thất thu hơn nửa.

Còn ông Bùi Văn Minh trồng chuối ở xã An Xuân, cho hay: “Nắng hạn, buồng chuối “thun” lại, trước đây 10 nải giờ còn 5 nải, không những thế trong 5 nải thì có 3 nải bán giá 4.000-5.000 đồng/kg, còn 2 nải cuối của buồng chuối trái nhỏ, bị dính lẹo (hai trái dính chung lại) nên thương lái chỉ mua 3.000 đồng/kg, rẻ quá nên tôi mang về nấu cho bò ăn”.

Theo kinh nghiệm của người trồng chuối, thường từ lúc bứng chuối con trồng đến khi 8 tháng tuổi thì chuối ra buồng. Chuối hiện nay đang thu hoạch thì nông dân trồng từ tháng 7, tháng 8 năm ngoái. Thời điểm đó, lúc cây chuối con bứng ra trồng gặp nắng hạn, mất sức nên trong thời gian sinh trưởng chậm phát triển, dẫn đến khi ra buồng trái nhỏ, số lượng nải cũng ít hơn so với trước.

Theo Phòng NN-PTNT huyện Tuy An, do ảnh hưởng của nắng nóng, khô hạn kéo dài năm 2019 đã làm cho 1.425ha chuối tập trung tại các xã An Lĩnh, An Xuân và An Thọ bị hư hại. Trong đó có 1.250ha hư hại từ 70% trở lên, không còn khả năng cho trái hoặc duy trì sinh trưởng. Nông dân phải chặt chuối, tận dụng phần thân làm thức ăn cho gia súc, gia cầm, hoặc lột lấy bẹ phơi khô để bán cho các tư thương thu mua làm nguyên liệu phục vụ sản xuất các mặt hàng thủ công.

Ra sức “cứu” chuối

Trước tình hình nắng hạn kéo dài, nông dân các xã An Lĩnh, An Xuân và An Thọ ra sức “cứu” vườn chuối. Ông Phạm Văn Toàn ở xã An Xuân, trồng 3ha chuối với đủ loại giống, từ chuối mốc địa phương đến giống lai như chuối nu, chuối dạ hương, ông áp dụng các biện pháp chống hạn cho chuối. “Nắng nóng kéo dài, tôi tận dụng tàu lá chặt tủ xung quanh gốc chuối giữ độ ẩm, khi tàu lá mục làm phân xanh cho chuối tốt”, ông Toàn nói.

Còn bà Bùi Thị Hiền trồng chuối ở xã An Lĩnh cho rằng, chuối là cây mang lại thu nhập chính của người dân nơi đây, từ thân, bắp chuối đến buồng chuối đều được người trồng tận thu bán. Mấy năm trước, chuối phát triển tốt, hàng năm nhờ chuối mà ông có tiền trang trải cuộc sống gia đình, nuôi con ăn học. Năm nay chuối hạ giá nhưng được một điều là tư thương đến nhà mua, có người ra tận rẫy rảo mua chứ không ế. Vì vậy, nông dân ra sức “cứu” chuối với hy vọng thời gian đến chuối có giá trở lại. “Tôi khoan giếng 45 triệu đồng, vừa tưới chuối, vừa tưới ớt trồng xen. Ớt đã thu hoạch, bỏ được nhiều mối, trung bình 1 tuần thu 1 triệu đồng tiền bán ớt bù lại tiền khoan giếng tưới nước cho chuối. Còn đối với chuối mùa nắng hạn, khi cây chuối mẹ ra chuối con, tôi chỉ chọn để lại 1 cây con nuôi cây chuối mập đến khi ra buồng trái to. Nếu để lại nhiều cây chuối con thì bụi chuối nhiều cây hút hết dinh dưỡng, thiếu độ ẩm dẫn đến cây chuối nhỏ, khi ra nhiều buồng chuối bị đẹt. Riêng chuối chát (chuối hột), người trồng bán từ bắp, buồng đến thân chuối, bán cho người mua chế biến thực phẩm; buồng chuối bán từ non đến già nên người trồng để bụi chuối “nhảy” ra nhiều cây con”, bà Hiền nói.

Chuối là cây trồng chủ lực ở các xã vùng núi An Lĩnh, An Xuân và An Thọ, với diện tích ổn định từ 1.600-1.700ha, năng suất bình quân từ 27-30 tấn/ha. Nhiều hộ nhờ trồng chuối đã thoát nghèo. Trước tình hình nắng hạn, giá chuối xuống thấp, người trồng chuối gặp khó. Bà Trần Thị Hoa, một người chuyên mua chuối ở xã An Xuân, cho hay: Cây chuối ở đây trải qua 2 năm nắng hạn. Riêng năm nay, từ tháng Giêng đến nay, nắng nóng gay gắt kéo dài chỉ vài cơn mưa không đủ ướt đất khiến nhiều vườn chuối bị khô lá, có cây trổ buồng không đậu trái. Lượng chuối thu hoạch chỉ bằng một nửa, nơi vùng trũng có độ ẩm thì lượng chuối cũng chỉ bằng 2/3 so với mọi năm. Người dân mong rằng các cấp đầu tư công trình chống hạn hoặc hỗ trợ vốn cho nông dân khoan giếng chống hạn cho cây chuối. 

MẠNH LÊ TRÂM