Sau gần một năm vận động, đến nay khu tái định cư buôn Bầu (xã Ea Bá, huyện Sông Hinh) mới tiếp nhận được 13 hộ đến làm nhà, nhưng một số hộ trong số đó lại trở về nơi ở cũ vì cho rằng nơi ở mới còn nhiều thiếu thốn. Một lần nữa, việc di chuyển dân buôn Bầu lại đặt ra bức thiết vì ngày tích nước cho hồ thủy điện Sông Ba Hạ đã cận kề.

Khu tái định cư dành cho 76 hộ đồng bào dân tộc thiểu số buôn Bầu đặt tại buôn Chao, xã Ea Bá -  Ảnh: N.TRƯỜNG

 

NHIỀU NỖ LỰC, NHƯNG...

Để tái định cư cho 76 hộ đồng bào dân tộc Ê đê buôn Bầu, Ban Quản lý (BQL) dự án Thủy điện 7 (nay là Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ) đã thống nhất với huyện Sông Hinh xây dựng khu tái định cư đặt tại buôn Chao, cách buôn Bầu cũ gần 10 km về phía tây bắc. Khu tái định cư có mặt bằng rộng 18 ha, đã được xây dựng các công trình hạ tầng như giao thông nội vùng, lưới điện, giếng nước, nhà văn hóa cộng đồng, trường mẫu giáo và phòng học. Bên cạnh đó, đơn vị đầu tư còn san ủi 42,4 ha đồng ruọâng trước mặt khu tái định cư, sử dụng nước đập dâng buôn Chao đã được huyện Sông Hinh xây dựng trước đó, để cấp cho người dân sản xuất lúa 2 vụ.

Ông Lê Trung Thành, cán bộ làm công tác đền bù của Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ cho biết, ngoài việc được đền bù đất đai, hoa màu, nhà cửa, mỗi hộ đến định cư được cấp 400m2 đất ở, 1.000m2 đất vườn liền kề đất ở và 2.000m2 ruộng sản xuất lúa nước 2 vụ mà không khấu trừ phần đền bù đất đã thu hồi, hoặc được cấp tiền xây dựng nhà ở mới mà không trừ tiền đền bù nhà cũ. Những hộ tình nguyện di dời đợt đầu còn được hỗ trợ 5 triệu đồng. Công ty cũng thực hiện chính sách hỗ trợ tái định cư như cấp cho bà con tiền xây dựng nhà ở theo quy định, hỗ trợ về di chuyển nhà cửa, sản xuất, đời sống. Tính ra các khoản đền bù thu hồi đất, xây dựng khu tái định cư và hỗ trợ lên đến gần 20 tỉ đồng. Thế nhưng việc di chuyển dân buôn Bầu không thuận lợi như các nơi khác.

Sau gần 1 năm tiến hành công tác di dời, đến nay mới chỉ có 13 hộ di chuyển về đây, xây dựng nhà cửa. Hôm chúng tôi đến, buôn làng khá vắng vẻ. Mí Đức, một người dân ở đây, cho hay những căn nhà khóa cửa cẩn thận là của những hộ đã trở về buôn cũ. Còn Chủ tịch UBND xã Ea Bá Niê Y Sách giải thích: Nhiều hộ đã xây dựng nhà, nhận đất ruộng rồi nhưng không có đất nương rẫy, nơi chăn nuôi bò nên vẫn “chạy đi chạy về”. Trường đã xây dựng rồi, nhưng số học sinh ít quá nên cũng chưa mở lớp, những hộ có con em đang tuổi đi học phải đưa nó về nơi cũ để tiếp tục đi học. Do vậy, suốt năm qua, dù chính quyền, đoàn thể các cấp từ huyện đến xã đã nhiều lần tổ chức vận động, nhưng không có thêm hộ nào chịu dời đến khu tái định cư.

HOÀN THÀNH DI CHUYỂN DÂN VÀO CUỐI THÁNG 5/2008?

Việc tổ chức di chuyển dân buôn Bầu đến khu tái định cư được UBND huyện Sông Hinh quan tâm chỉ đạo và được đặt ra từ đầu năm 2007. Theo kế hoạch của huyện, việc tổ chức di chuyển dân được chia làm 3 đợt: đợt 1 từ 4/5-10/6/2007, đợt 2: 11/6-20/6/2007 và đợt 3: 21/6-30/6/2007. Kết quả đợt 1, đã có 15 hộ đăng ký di chuyển nhà cửa đến khu tái định cư. Đó là những hộ cán bộ, đảng viên, hộ không còn đất nơi ở cũ. Các hộ này đã nhận đủ các khoản đền bù, hỗ trợ và khen thưởng với số tiền gần 855 triệu đồng. Nhưng đến thời điểm này chỉ có 13 hộ đến nơi ở mới, trong đó có 11 hộ đã nhận đất ruộng (2000m2/hộ) và trong số 13 hộ đó, có 5 hộ không còn ở ổn định tại khu tái định cư. Như vậy có thể nói, người dân tái định cư chưa thật sự “an cư, lạc nghiệp” nên việc di chuyển dân buôn Bầu trong thời gian qua vẫn dẫm chân tại chỗ.

Làm việc với Huyện ủy Sông Hinh, chúng tôi được biết, việc di chuyển dân buôn Bầu chậm tiến độ so với kế hoạch đề ra có nguyên nhân khi xác định địa điểm khu tái định cư chưa lường hết được những khó khăn, cản trở về phong tục, tập quán của đồng bào dân tôc thiểu số; đặc biệt, do không điều tra chính xác được diện tích sẽ bị ngập nước nên một số hộ còn đất tại chỗ không muốn đi, số hộ khác lại có tư tưởng kéo dài để chờ xem khu tái định cư có gì hơn nơi ở cũ mới quyết định di chuyển.

Theo kế hoạch, ngày 1/5 tới đây, Thủy điện Sông Ba Hạ sẽ tích nước lòng hồ. Trước tình hình đó, Huyện ủy Sông Hinh đã đề ra những giải pháp tiếp tục vận động người dân di chuyển, xem đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng của huyện Sông Hinh và xã Ea Bá trong thời gian trước mắt. Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh Đặng Đình Toại cho biết: Huyện vừa làm việc với xã Ea Bá để giải quyết những tồn tại theo yêu cầu của bà con buôn Bầu, đồng thời bàn kế hoạch cụ thể triển khai đợt tuyên truyền, vận động tập trung với mục tiêu hoàn thành việc di dời dân buôn Bầu trước ngày 30/5.

Hy vọng với sự chỉ đạo của Huyện ủy Sông Hinh, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị của huyện và xã Ea Bá, hơn 80% hộ dân buôn Bầu còn lại sẽ được di chuyển đến khu tái định cư trước khi hồ thủy điện tích nước, tạo điều kiện thuận lợi cho Nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ đi vào hoạt động đúng kế hoạch.

NGUYÊN TRƯỜNG