Những tháng đầu năm 2019, tình hình thời tiết trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp. Nắng nóng kéo dài kết hợp gió Tây Nam thổi mạnh xuất hiện sớm, làm cho nhiều diện tích mía bị khô héo và khó xuống giống trồng niên vụ mới.

Theo thống kê của ngành Nông nghiệp, nắng nóng kéo dài thời gian qua làm gần 150ha mía ở 2 huyện Sông Hinh, Sơn Hòa bị khô lá. Tính đến thời điểm này, vùng miền núi của tỉnh đã trải qua 5 tháng khô hạn, ngoài mía đang thu hoạch khô héo thì mía để giống cũng chết khô.

Nhiều tháng liền không mưa

Ông Ksor Lang ở xã Krông Pa (huyện Sơn Hòa), cho biết: Đợt nắng kéo dài 5 tháng vừa qua làm mía khô lá, nhiều người kịp thời chặt chở đến nhà máy đường bán. Riêng mía để giống cũng khô luôn lá cuối cùng nên người dân cũng chặt bán theo.

Vùng trồng mía dọc hai bên quốc lộ 25 từ xã Ea Chà Rang xuống Suối Bạc (huyện Sơn Hòa), nắng nóng làm mía héo úa. Theo nhiều nông dân, mía héo nên nhẹ ký, người trồng thất thu.

Bà Ksor Hờ Phúc trồng mía ở xã Ea Chà Rang, cho hay: Mấy năm trước bước qua tháng 2, tháng 3, trời mưa rải rác, đất có độ ẩm nên mía đứng đám qua hết tháng 5 vẫn còn xanh nhưng năm nay mới đầu tháng 5 mía đã chết khô. Trước đây, nông dân thu hoạch 60-70 tấn mía/ha, còn nay mía khô héo, mất nước, nhẹ ký nên chỉ còn 45-50 tấn/ha.

Theo UBND huyện Sơn Hòa, toàn huyện có 15.615ha mía, trong đó diện tích có nước tưới chưa đến 10% còn lại dựa vào nước trời. Thời tiết khắc nghiệt, nắng hạn kéo dài làm giảm năng suất mía, thu nhập của người trồng mía cũng bị ảnh hưởng. Cách duy nhất để giảm thiệt hại cho nông dân là cố gắng đẩy nhanh tiến độ thu hoạch.

“Hiện diện tích mía chưa thu hoạch trên toàn huyện khoảng 1.000ha, trong đó mía làm giống 385ha. Để giảm thiểu thiệt hại ở cây mía do khô hạn, vừa qua, UBND huyện đã làm việc với Nhà máy đường KCP Sơn Hòa, đề nghị đẩy nhanh tiến độ thu mua, giúp người dân giảm thiệt hại.

Đồng thời, UBND huyện chỉ đạo các ngành liên quan, mở rộng diện tích mía có nước tưới bằng cách đầu tư hệ thống kênh mương của hồ Suối Vực để tưới cánh đồng mía xã Suối Bạc, Sơn Nguyên”, ông Phạm Đình Phụng, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa nói.

Nguy cơ thiếu mía giống

Không riêng mía bán cho nhà máy, nắng nóng kéo dài cũng làm cho mía để giống khô héo. Ông Bùi Văn Quang ở xã Đức Bình Tây (huyện Sông Hinh) cho biết: Giống mía cao sản năng suất cao nhưng đòi hỏi phải có đủ nước tưới; còn giống mía thông thường năng suất thấp nhưng chịu hạn tốt.

Trong khi đó, vùng này bây giờ ai cũng trồng mía cao sản, gặp đợt nắng nóng vừa qua mía khô héo hàng loạt. Người dân thấy vậy đã chặt mía giống bán theo mía đám nên hiện thiếu mía giống để trồng.

Đầu tháng 5 vừa qua trên địa bàn Phú Yên có đợt mưa rào, nhưng cơn mưa chỉ vừa đủ ướt đất, nông dân chưa kịp cày bừa thì nắng gắt quay trở lại.

“Nắng nóng gay gắt kéo dài đã gây khó cho người trồng mía. Cây mía giống nắng quá thiếu nước mất sức, không nảy mầm được. Vừa rồi tôi trồng 1 sào mía trên vùng gò đồi, gần nửa tháng nhưng không thấy nảy mầm. Không riêng gì gia đình tôi, nhiều hộ ở đây đã xuống giống trồng mía nhưng sau đó bị khô héo”, ông Ma Hay ở xã Ea Bia nói.

Theo ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, những năm trước, mía là cây trồng chủ lực của tỉnh, diện tích chiếm tỉ lệ lớn, riêng năm nay người trồng mía gặp khó khăn do lượng đường tồn kho nhiều, giá thu mua mía nguyên liệu xuống thấp, cùng với đó nắng nóng kéo dài khó xuống giống vụ mới nên diện tích mía giảm.

Trước thực trạng trên, Sở NN-PTNT đã khuyến cáo các địa phương định hướng nông dân chuyển đổi cây trồng phù hợp, giảm thiệt hại về kinh tế. Đối với cây mía trong vùng quy hoạch, người dân cần tăng cường áp dụng khoa học kỹ thuật, đưa những giống mía chịu hạn tốt, năng suất cao vào sản xuất.

HOÀI NAM