Cây điều là một trong hai cây trồng chủ lực được huyện Sông Cầu tập trung chuyển đổi trong sản xuất nông nghiệp những năm gần đây nhằm khai thác có hiệu quả tiềm năng diện tích đất ven đồi, chân núi ở phía tây huyện.
Đáng chú ý là từ năm 2006, Chương trình phát triển cây điều trên địa bàn huyện đến năm 2010 được Ban Thường vụ Huyện ủy, Hội đồng nhân dân huyện nhất trí thông qua, UBND huyện thành lập Ban Chỉ đạo và Ban Quản lý dự án, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhằm đạt kết quả theo kế hoạch đề ra.
Triển khai Chương trình phát triển cây điều, ngay trong năm đầu tiên 2006, UBND và Hội Nông dân các xã, thị trấn đã tổ chức tuyên truyền, thông báo rộng rãi để nhân dân nắm bắt chủ trương, chính sách hỗ trợ cho người dân tham gia dự án trồng điều. Từ đó, nhân dân đồng tình tham gia, đăng ký kịp thời với diện tích 705 ha, gấp 2 lần so với kế hoạch đề ra.
Bước khởi đầu của dự án khá thuận lợi, nhưng do chưa được hướng dẫn cụ thể, rõ ràng nên nhiều người dân đăng ký diện tích trồng điều không chính xác, còn lẻ tẻ, manh mún và khả năng đầu tư không đáp ứng yêu cầu đặt ra. Từ đó, diện tích đủ tiêu chuẩn để thiết kế thực hiện trồng điều sau khi được khảo sát, đo đạc chỉ còn gần 305 ha, chiếm hơn 43% so với diện tích đăng ký. Ban Quản lý dự án huyện phối hợp với Ban Quản lý rừng phòng hộ tổ chức gieo ươm đủ lượng cây giống để cấp cho nhân dân. Đến mùa trồng điều, mặc dù được vận động tiến hành làm đất như phát dọn thực bì, đào hố, bón phân lót… theo quy trình được tập huấn, nhưng nhân dân lại thực hiện chưa đảm bảo quy trình kỹ thuật như: trồng không hết diện tích, chưa đúng mật độ, bón chưa đủ lượng phân. Thậm chí có một số hộ dân chuyển sang trồng cây khác hoặc không trồng điều. Vì vậy, diện tích điều được trồng trong năm 2006 chỉ được hơn 210 ha, trong đó, diện tích được nghiệm thu chỉ gần 181,5 ha. Song ngay cả diện tích được nghiệm thu vẫn không có nguồn kinh phí để thanh toán chi phí hỗ trợ phân bón, vận chuyển cây giống cho người dân, vì dự án trồng điều của tỉnh chưa được triển khai, đồng nghĩa với kế hoạch vốn để thực hiện dự án chưa được giao cấp về huyện. Phải đến tháng 9/2007, chi phí hỗ trợ cho người dân tham gia trồng điều mới được thanh toán sau khi UBND tỉnh thành lập Ban Quản lý dự án trồng điều do Trung tâm Giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên làm chủ đầu tư, giao kế hoạch vốn thực hiện năm 2007 và trả nợ kinh phí thực hiện năm 2006 cho huyện Sông Cầu.
Năm 2007, dự án trồng điều ở huyện Sông Cầu do Ban Quản lý tỉnh điều hành, Ban Quản lý dự án huyện chỉ phối hợp để triển khai tổ chức thực hiện trên địa bàn huyện. Đây là năm thứ hai thực hiện Chương trình phát triển cây điều, việc tổ chức các bước thực hiện dự án tương đối thuận lợi. Người dân tham gia trồng điều tiếp tục được tập huấn kỹ thuật, quy trình trồng.
THANH HIỀN
