Thực hiện Chương trình quản lý heo đực giống năm 2018, Chi cục Chăn nuôi và Thú y vừa phối hợp cùng Phòng NN-PTNT, trạm Chăn nuôi và Thú y các huyện, thị, thành phố thống kê, phân loại bình tuyển và đeo thẻ tai (gọi chung là công tác bình tuyển) cho đàn heo đực giống trên địa bàn tỉnh. Hoạt động này nhằm đảm bảo toàn bộ đàn heo đực giống đưa vào khai thác, sử dụng đều đạt yêu cầu, góp phần nâng cao chất lượng đàn heo thương phẩm.

Tổ kỹ thuật bình tuyển heo đực giống tại các hộ nuôi ở huyện Phú Hòa - Ảnh: THỦY TIÊN

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y, công tác bình tuyển là một trong những hoạt động chính của Chương trình quản lý heo đực giống đang được triển khai. Thông qua đó, toàn bộ đàn heo đực giống trên địa bàn tỉnh sẽ được kiểm tra về nguồn gốc, loại giống, thể trạng, chất lượng tinh... Thực hiện hoạt động này, vừa qua, Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã phối hợp cùng Phòng NN-PTNT, trạm Chăn nuôi và Thú y các địa phương tổ chức bình tuyển toàn bộ đàn heo đực giống trên địa bàn.

Ông Nguyễn Lực, Trưởng Phòng Chăn nuôi thuộc Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Tổ phó Tổ Kỹ thuật cấp tỉnh cho biết: Để công tác bình tuyển thực hiện được thuận lợi, trước khi bình tuyển, đơn vị đã phối hợp cùng các địa phương thống kê đàn heo đực giống, số hộ nuôi và khai thác heo đực giống ở tất cả các địa phương theo biểu mẫu có sẵn.

Sau đó, chúng tôi tiến hành phân loại, bình tuyển và đánh số cho heo đực giống. Heo đực giống có nguồn gốc từ các cơ sở giống heo và có kết quả kiểm tra cá thể đạt yêu cầu sẽ được đánh số theo dõi. Heo đực giống không có nguồn gốc từ cơ sở giống heo theo quy định sẽ được kiểm tra đánh giá các chỉ tiêu về tỉ lệ con nái phối giống thành công, số heo con sơ sinh sống/ổ (đối với heo đực phối giống trực tiếp) hoặc lượng xuất tinh, mật độ tinh trùng, hoạt lực tinh trùng, tổng số tinh trùng tiến thẳng trong tinh dịch (đối với heo đực giống khai thác tinh để thụ tinh nhân tạo). Nếu các cá thể heo đực giống đều đạt các chỉ tiêu trên thì sẽ được đeo thẻ tai và cấp giấy chứng nhận hoạt động.

Riêng tại các vùng miền núi đặc biệt khó khăn và các cá thể heo đực giống đang nuôi là giống địa phương thì sẽ đánh giá chất lượng thông qua ngoại hình, kết quả điều tra người chăn nuôi heo đực về tỉ lệ phối giống đạt kết quả và số con sơ sinh còn sống/ổ do heo đực đó nhảy trực tiếp.

Ông Nguyễn Hữu Thứ ở thị trấn Phú Hòa (huyện Phú Hòa) cho biết: Nhà tôi đang nuôi 9 con heo đực giống để làm dịch vụ phối giống và thụ tinh nhân tạo. Tất cả số heo này đều được nhập về từ trại heo giống Việt Thái ở Đắk Lắk với các giống Duroc, Landrace, Pietrain. Để nâng cao chất lượng con giống, gia đình tôi có chế độ chăm sóc rất kỹ từ khâu dinh dưỡng đến vận động.

Tuy nhiên, việc đánh giá chất lượng con giống thì chúng tôi cũng chỉ đánh giá bằng cảm quan chứ không có kiến thức, kỹ thuật chuyên môn. Vì vậy thông qua hoạt động bình tuyển được thực hiện hàng năm của các cơ quan chức năng, tôi biết được con giống nào không đảm bảo chất lượng để loại thải. Mới đây, toàn bộ 9 con heo đực giống của gia đình đã được đánh giá, bình tuyển và đều đạt yêu cầu nên được đeo thẻ tai và cấp phép hoạt động.

Còn theo Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa, Phú Hòa là địa phương có đàn heo đực giống nhiều nhất tỉnh nên công tác quản lý được thực hiện thường xuyên. Ngoài đợt bình tuyển đại trà theo Chương trình quản lý heo đực giống của tỉnh thì địa phương còn theo dõi, kiểm tra và hướng dẫn các hộ nuôi ghi chép, đánh giá chất lượng tinh dịch của heo đực giống định kỳ hàng tháng và có báo cáo cho cơ quan chức năng theo quy định.

Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Tổ trưởng Tổ Kỹ thuật cấp tỉnh Nguyễn Văn Lâm cho biết: Vừa qua, đơn vị đã phối hợp cùng các địa phương thực hiện bình tuyển, đánh giá toàn bộ đàn heo đực giống trên địa bàn, đảm bảo tất cả đàn heo đực giống đều được bình tuyển theo quy định. Qua đó, chúng tôi đã bình tuyển hơn 110 con heo đực giống hiện có trên địa bàn và chỉ có khoảng 80 con trong số này đạt chất lượng theo yêu cầu.

Sắp tới, đơn vị sẽ công bố đầy đủ danh sách những hộ có heo đực giống đạt chất lượng để hoạt động dịch vụ phối giống và khai thác tinh cho người chăn nuôi heo được biết; đồng thời tăng cường kiểm tra và có biện pháp xử lý các trường hợp heo đực giống không đạt tiêu chuẩn nhưng vẫn giữ lại để sản xuất, kinh doanh giống.

SƠN CA