Hiện cây lúa vào giai đoạn làm đòng, trổ bông. Đây là giai đoạn quyết định đến chất lượng và sản lượng của vụ sản xuất nên bà con tập trung chăm sóc. Ngoài ra, các đơn vị thủy nông cũng triển khai nhiều giải pháp để cung cấp nước tưới cho đồng ruộng, hạn chế thấp nhất tình trạng khô hạn.
Điều tiết nước chống hạn
Thống kê từ Sở NN-PTNT, vụ lúa đông xuân 2017-2018, toàn tỉnh gieo sạ 24.800ha lúa. Thời điểm này, lúa đang vào giai đoạn làm đòng, trổ bông. Đây là giai đoạn quyết định đến chất lượng và năng suất cả vụ. Đặc biệt, trong giai đoạn này cây lúa cần đủ nước cho phát triển và đón đòng nên nhu cầu nước tưới tăng cao.
Theo Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam, vụ đông xuân này, công ty cấp nước tưới cho hơn 18.000ha lúa ở các địa phương. Tuy nhiên, nhiều địa phương lại gieo sạ đồng loạt nên lúa làm đòng cùng lúc, khiến việc điều tiết tưới gặp nhiều khó khăn. Vụ này, các huyện Phú Hòa, một phần Tuy An và TP Tuy Hòa (là các xứ đồng hưởng nước từ hệ thống kênh Bắc thủy nông Đồng Cam) đều xuống giống cùng lúc nên gần 6.900ha lúa của các địa phương này đồng loạt vào kỳ làm đòng. Trong khi đó, mỗi đợt cấp nước phải kéo dài từ 4-5 ngày, nên không kịp tưới cho các xứ đồng cuối nguồn, dẫn đến hạn cục bộ ở một số khu đồng thuộc xã An Phú, Bình Kiến (TP Tuy Hòa) với diện tích lúa bị thiếu nước khoảng 72ha. Trước tình hình này, Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT đã hỗ trợ xả nước từ hồ Lỗ Ân (công trình chưa hoàn thành - PV) dẫn vào bàu Ngừa với lưu lượng 30.000m3/ngày, đêm. Các địa phương dùng máy bơm, bơm nước tưới đồng.
Ông Trần Văn Bình, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Tây An Phú cho biết: Vụ này, toàn HTX canh tác hơn 63ha lúa. Trong đó, hơn 21ha ăn nước từ kênh N1, 42ha hưởng nước từ kênh N3. Vừa qua, kênh N3 bị thiếu nước, toàn bộ diện tích hưởng nước từ đây bị khô. Sau khi được hồ Lỗ Ân hỗ trợ nước về bàu Ngừa, HTX cho chạy ba máy bơm điện suốt mấy ngày qua, nên kịp thời giải hạn.
Ông Nguyễn Minh Huệ, Chủ tịch Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam cho biết: Trên hệ thống kênh Bắc, công ty đã khởi động trạm bơm chống hạn Hòa Định, bơm nước từ sông Ba hỗ trợ vào kênh chính để bổ sung nguồn tưới cho đồng ruộng. Ngoài ra, đơn vị cũng đã chuẩn bị sẵn sàng mọi phương án chống hạn khi có tình huống xấu nhất. Trong trường hợp xảy ra hạn diện rộng, công ty sẽ tiếp tục khởi động trạm bơm chống hạn Bến Lội (xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa) để hỗ trợ tưới cho các xứ đồng cuối nguồn. Phía kênh Nam, hiện nay các trạm bơm 3 Tháng 2 (thị trấn Hòa Vinh, huyện Đông Hòa) và 19 Tháng 5 (TP Tuy Hòa) cũng đang vận hành, nhờ vậy gần 8.000ha lúa khu vực này được cấp đủ nước.
Tại huyện miền núi Đồng Xuân, dù diện tích lúa không nhiều nhưng công tác tưới thường gặp khó khăn do phụ thuộc nhiều vào nguồn nước từ sông Kỳ Lộ. Theo Phòng NN-PTNT huyện này, vụ đông xuân 2017-2018, toàn huyện gieo sạ được 1.600ha lúa. Tất cả diện tích này hưởng nước từ hồ Phú Xuân, Kỳ Châu và các trạm bơm nước từ sông Kỳ Lộ. Vừa qua, sông Kỳ Lộ đổi dòng chảy khiến trạm bơm bị hụt nguồn, 25ha lúa ở xã Xuân Sơn Nam thiếu nước tưới. Địa phương đã bơm dợi nước từ các trạm khác hỗ trợ về nên kịp thời giải hạn cho khu đồng ở đây. Còn ông Nguyễn Siêng, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa cho hay: Gần 5.500ha lúa của huyện đang vào kỳ làm đòng và được cấp nước tưới đầy đủ. Riêng khu đồng Gò Chòi, xã Hòa Trị bị thiếu nước, được bơm hỗ trợ từ bàu Đăng vào nên đã ổn định.
Bón phân đúng liều lượng
Ngoài đảm bảo nước tưới, hiện nay, nông dân tập trung chăm sóc lúa và có biện pháp phòng trị hiệu quả các loại sâu dịch gây hại. Bà Nguyễn Thị Thanh Vân ở xã Hòa Thắng (huyện Phú Hòa) cho biết: Để giúp cây lúa trổ đòng tốt, sau khi đưa nước vào ruộng, tôi bón thêm phân kali và ure với liều lượng khoảng 5kg kali, ure/sào (500m2). Sau khi lúa trổ đều, gié lúa cúi thì tôi bổ sung thêm một đợt phân nữa để giúp hạt chắc, sáng hơn.
Còn theo ông Hồ Văn Thái ở xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa), khi lúa vào giai đoạn làm đòng, cây lúa có bộ lá rậm rạp, độ ẩm trong ruộng thường cao nên dễ bị bệnh gây hại, làm cho lúa bị lép hạt, giảm năng suất. Vì vậy, giai đoạn này, ông thường xuyên thăm đồng, phát hiện bệnh và có biện pháp trị kịp thời.
Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên, để cây lúa đạt năng suất cao, nông dân cần thực hiện đúng các quy trình chăm sóc cho từng giai đoạn sinh trưởng. Ở giai đoạn làm đòng, cây lúa cần nhiều kali và ure, hạn chế phân đạm. Đồng thời khi bón phân phải đúng liều lượng, không nên bón quá nhiều, dư phân, nhất là phân đạm. Vào giai đoạn cuối vụ, cây lúa thường xuất hiện các loại bệnh phổ biến như đạo ôn cổ bông, đốm vằn, sâu cuốn lá... Vì vậy, nông dân cần chú ý phòng trị, tránh xảy ra dịch bệnh làm giảm năng suất.
THỦY TIÊN