Tốt nghiệp ngành Quản trị kinh doanh Trường đại học Yersin (Đà Lạt) nhưng không theo đuổi chuyên môn, chàng thanh niên Đặng Đức Vàng (SN 1988, xã Đức Bình Tây, huyện Sông Hinh) về quê, cải tạo đất đồi để trồng chuối cấy mô với mong muốn làm giàu trên chính quê hương mình.

Bỏ phố về quê làm nông

Năm 2016, anh Đặng Đức Vàng bắt đầu làm quen với cây chuối cấy mô và bỏ ra nhiều tâm huyết để trồng loại cây này trên diện tích đất canh tác khá lớn, dù trước đó anh từng theo học và tốt nghiệp ngành Quản trị kinh doanh và ngành Luật.

Anh Đặng Đức Vàng dọn những cành chuối bị gãy - Ảnh: THÁI HÀ

Từ nhỏ anh Vàng đã quen với những ngọn đồi úp lên nhau từ lớp này sang lớp khác ở xã Đức Bình Tây. Tuy nhiên, mải lo học hành, anh chỉ phụ gia đình một số việc khi vào vụ cao điểm. Sau một thời gian ra trường và làm việc ở các thành phố lớn, anh Vàng tìm được nhiều cơ hội để phát triển năng lực. Vì là con trai lớn trong gia đình hoạt động ngành Xây dựng, anh Vàng quyết định về quê để phụ giúp gia đình. Muốn thử sức ở lĩnh vực trồng trọt, anh bắt tay vào san ủi, lấp hố và tìm loại cây có giá trị kinh tế để trồng.

“Tôi từng nghĩ tốt nghiệp đại học xong sẽ tìm công việc theo chuyên môn nên mấy năm liền tôi làm việc ở các thành phố lớn. Sau thấy công việc gia đình bận rộn nên tôi ở phố không an tâm. Trong khi nhà mình đất đồi để không, tôi nghĩ đến việc về quê để gầy dựng công việc. Tôi đã đi tham quan các mô hình sản xuất có hiệu quả kinh tế ở các xã để học hỏi và biết đến cây chuối cấy mô. Sau đó, nhờ Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ tư vấn kỹ thuật cung cấp chuối giống, tôi mới “bén duyên” được với loại cây trồng này”, anh Vàng chia sẻ.

Lần đầu trồng thử nghiệm cây chuối cấy mô nhưng tự tin về khả năng nắm bắt kỹ thuật nên anh Đặng Đức Vàng trồng luôn 1,5ha. Khi chúng tôi lên thăm vườn chuối của gia đình anh cách đây vài tháng, những cây chuối đã cao quá tầm với người lớn, những buồng chuối sai lúc lỉu, trái bằng nắm tay trẻ con đang độ chuẩn bị thu hoạch.

Áp dụng cách làm mới

Chuối cấy mô là đối tượng trồng đang được nhiều hộ dân ở huyện Sông Hinh canh tác với diện tích lớn. Ưu điểm của cây trồng này là ít sâu bệnh và có đủ giống để trồng với số lượng lớn. Nhờ kinh nghiệm của những người đi trước, anh Vàng thử sức với loại cây này nhưng vẫn cố gắng áp dụng vào những kỹ thuật chăm sóc mới. Cụ thể, anh hướng việc trồng chuối đến sự an toàn, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, tưới bằng hệ thống nước tự chảy và tìm các loại chuối có giá trị kinh tế cao để trồng với mong muốn, việc áp dụng những cách làm khoa học này ít tốn kém nhân lực làm việc nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Anh Vàng cho biết, mặc dù được phía trung tâm tư vấn kỹ lưỡng kỹ thuật trồng như đào hố sâu bao nhiêu, hàng cách hàng bao nhiêu, dùng phân thuốc liều lượng thế nào nhưng đến khi bắt tay vào trồng, anh Vàng vẫn cứ phấp phỏng vừa mừng, vừa lo.

Bởi trước đó, anh Vàng đã đầu tư cải tạo đất, đặt hệ thống tưới nước tiết kiệm khá tốn kém. “Ngày nay, muốn làm nông hiệu quả thì không thể bỏ cây xuống đất đấy rồi đến mùa có được bao nhiêu thu bấy nhiêu. Tôi đã có nhiều năm học tập tại TP Đà Lạt, thấy trên cùng một diện tích đất nhưng người dân ở đây trồng trọt rất hiệu quả nên cũng muốn về quê áp dụng những mô hình canh tác ấy”.

Hiện anh Vàng còn 3ha đất đồi vừa cải tạo. Tuy nhiên, để tìm ra được cây trồng phù hợp và cho hiệu quả kinh tế cao là cả một vấn đề lớn bởi vùng đất này không được màu mỡ. “Tôi thử nghiệm trồng chuối trên đất này nhưng không hiệu quả. Bởi, nếu như cây mía hay cây sắn chỉ cần lớp màu từ 15-20cm là cây đã có thể phát triển tốt thì với cây chuối, lớp dinh dưỡng này chỉ đủ cung cấp cho cây lúc còn nhỏ. Vào giai đoạn trổ buồng, dinh dưỡng bị thiếu hụt nên mình bù bao nhiêu cây cũng chỉ cho trái nhỏ, thân cây ốm và dễ gãy. Chúng tôi rất cần sự tư vấn, chỉ dẫn để có thể đầu tư vào làm luôn mà không phải chịu quá nhiều rủi ro”.

Hiện tại, mỗi hécta đất trồng chuối của anh Vàng mùa đầu tiên (kéo dài 1 năm) cho 1.300 buồng chuối với mỗi buồng khoảng 6 nhánh. Với giá trung bình khoảng 7.000 đồng/nhánh thì số tiền anh thu được là hơn 50 triệu đồng. Trừ chi phí, mùa đầu cho rất ít lãi, bù lại đến mùa thứ 2 thì cứ 3 tháng anh Vàng thu hoạch một lần.

So với các cây trồng truyền thống như mía và sắn thì cây chuối cấy mô cho lợi nhuận tốt hơn. Bên cạnh trồng chuối mốc, anh Vàng cũng bắt tay vào trồng giống chuối tiêu hồng có giá trị cao để hướng đến người tiêu dùng có thu nhập cao.

Nhờ cách làm khoa học, anh Vàng không mất quá nhiều thời gian để đầu tư cho cây chuối nhưng vườn chuối của gia đình anh vẫn phát triển tốt, cây cho buồng sai, quả to và là mô hình điểm để Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ giới thiệu cho các đoàn khách có nhu cầu tham quan và học tập.

Anh Phạm Nhất Hữu, Trưởng Phòng kinh tế hạ tầng huyện Sông Hinh cho biết: “Mô hình trồng chuối cấy mô đã được triển khai khá nhiều ở huyện Sông Hinh. Hiện tại, đây là mô hình cho hiệu quả kinh tế rất cao. Riêng mô hình của anh Đặng Đức Vàng, dù mới chỉ áp dụng nhưng được đánh giá là khá thành công”.

THÁI HÀ