Trên địa bàn tỉnh có không ít công trình xây dựng đang triển khai thi công nhưng phải tạm dừng để xử lý về mặt kỹ thuật, điều chỉnh thiết kế kỹ thuật thi công, làm ảnh hưởng đến tiến độ của dự án. Thông thường người ta đổ lỗi cho tư vấn thiết kế, mặc dù có yếu tố khách quan tác động. Điều này làm ảnh hưởng chung đến uy tín của những người hoạt động tư vấn xây dựng.
Nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ do Tư vấn ngành Điện nước ta thiết kế - Ảnh: N.T |
Hiện nay trên địa bàn Phú Yên có khoảng 50 doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trên lĩnh vực tư vấn xây dựng. Phần lớn các đơn vị chưa đủ lực lượng kỹ sư, kiến trúc sư thuộc chuyên ngành đăng ký kinh doanh. Hiện tại, doanh nghiệp Phú Yên chưa đủ năng lực thiết kế công trình cấp 2 mà chủ yếu thiết kế từ công trình cấp 3 trở xuống. Có đơn vị không có cán bộ đủ điều kiện làm chủ nhiệm, chủ trì đồ án thiết kế công trình nên thuê, mượn chứng chỉ hành nghề, dẫn đến tình trạng một số kỹ sư được cấp chứng chỉ hành nghề cùng lúc hoạt động cho nhiều đơn vị khác nhau mà tư cách pháp nhân không rõ ràng. Đây là nguyên nhân ban đầu dẫn đến nhiều đồ án khảo sát thiết kế công trình xây dựng có chất lượng không cao. Do vậy, muốn nâng cao chất lượng khảo sát thiết kế công trình xây dựng phải bắt đầu từ việc đầu tư nâng cao năng lực đội ngũ kỹ sư, kiến trúc sư tại các đơn vị hoạt động tư vấn. Họ phải có chuyên môn sâu, am hiểu về pháp luật xây dựng, nắm bắt công nghệ, vật liệu mới trong xây dựng, có đạo đức nghề nghiệp…
Chất lượng đồ án thiết kế công trình xây dựng còn lệ thuộc vào chủ đầu tư (BQL dự án). Do công trình bị ép tiến độ nên có trường hợp chủ đầu tư yêu cầu rút ngắn thời gian khảo sát thiết kế dẫn đến việc tính toán chưa hợp lý. Hoặc có đồ án phải chỉnh sửa theo yêu cầu chủ quan của chủ đầu tư mà không tôn trọng tính độc lập của tư vấn. Đây cũng là những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến chất lượng thiết kế công trình.
Kinh nghiệm của chúng tôi, tùy quy mô công trình mà xem xét phân công kỹ sư có năng lực chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp làm chủ nhiệm đồ án thiết kế. Trong quá trình thực hiện có giám sát nội bộ kiểm tra bảo đảm các đồ án thiết kế đều tuân thủ đầy đủ các quy trình về quản lý chất lượng theo Nghị định 209/CP về “Quản lý chất lượng công trình xây dựng”. Chúng tôi xem việc này còn có ý nghĩa tạo uy tín cho công ty nên luôn yêu cầu người làm công tác tư vấn nâng cao ý thức trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp.
Chất lượng của đồ án thiết kế có liên quan mật thiết đến chất lượng công trình xây dựng, nếu không nói là yếu tố có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, mỹ thuật công trình. Nâng cao chất lượng đồ án thiết kế tức là nâng cao chất lượng công trình ngay từ ban đầu. Chúng tôi cho rằng để nâng chất lượng đồ án thiết kế công trình xây dựng, cơ quan chức năng phải quản lý chặt chẽ lực lượng hoạt động tư vấn. Sở Xây dựng nên tăng cường công tác kiểm tra các đơn vị tư vấn; công bố công khai các tổ chức, doanh nghiệp nào đủ điều kiện tư vấn xây dựng công trình đến cấp nào. Làm được điều này sẽ giúp cho các chủ đầu tư có điều kiện thuận lợi trong việc lựa chọn tư vấn thích hợp cho từng dự án, công trình. Mặt khác, tỉnh cũng nên có cơ chế hỗ trợ cho tư vấn trong tỉnh tham gia thiết kế những công trình có quy mô lớn. Đối với những dự án, công trình đòi hỏi yêu cầu thiết kế kỹ thuật cao mà tư vấn trong tỉnh chưa đủ năng lực phải thuê tư vấn ngoài tỉnh hoặc nước ngoài, nên tạo cơ chế cho tư vấn trong tỉnh tham gia, qua đó từng bước nâng cao năng lực đội ngũ tư vấn địa phương. Qua hình thức liên danh, liên kết đó, tư vấn địa phương học tập, tích lũy thêm kinh nghiệm và dần đủ khả năng độc lập đảm nhận thiết kế những công trình lớn. Đây cũng là cách để nâng cao trình độ cho lực lượng làm công tác tư vấn thiết kế công trình.
NGUYỄN BÁ KHẢI
Giám đốc Công ty Tư vấn đầu tư và xây dựng Phú Yên