Hơn 20 năm nay, hàng trăm người dân ở làng Tân Định, thôn Hội Cư, xã Hòa Tân Tây và xóm Sông Chống Gậy, thôn Bình Thắng, xã Sơn Thành Đông (huyện Tây Hòa) phải sống trong cảnh đèn dầu leo lét. Mọi người mỏi mòn trông ngóng lưới điện quốc gia. Nhưng đến nay, đường điện vẫn chưa được kéo về 2 cụm dân cư này.
Leo lét những “xóm đèn dầu”
Chỉ cách trung tâm xã Sơn Thành Đông gần 4km nhưng người dân ở khu vực xóm Sông Chống Gậy gần 40 năm nay vẫn sống trong cảnh đèn dầu. Tại đây có 12 hộ dân với khoảng 70 người sinh sống bằng nghề trồng rừng, sắn và nuôi bò… Cuộc sống vất vả lại càng thiếu thốn hơn khi điện lưới quốc gia chưa có. Nhiều trẻ em từ khi sinh ra đến nay vẫn chưa biết ánh điện. Bà Nguyễn Thị Nhớ, một người dân ở xóm này, cho biết: Tôi theo gia đình vào đây sinh sống từ năm 1978. Trước đây, khu vực này rất đông dân cư, nhưng vì không có điện nên nhiều người bỏ đi nơi khác. Gia đình tôi vì khó khăn nên phải bám trụ lại vùng đất này và cuộc sống gặp nhiều khó khăn do không có điện. Người dân đã nhiều lần đề nghị Nhà nước kéo điện nhưng mọi việc vẫn đâu vào đấy. Năm 2015 có người làm ngành điện vào khảo sát, người dân ai cũng mừng thầm nhưng đến nay vẫn chưa thấy động tĩnh gì.
Còn bà Nguyễn Thị Hằng, một người dân khác thì bức xúc: Các hộ gia đình ở đây đa phần kinh tế khó khăn, quanh năm chỉ biết đến ánh đèn dầu. Nhà nào “sang” lắm mới có bình sạc để thắp bóng đèn nhỏ và sạc điện thoại. Đời chúng tôi không có điện đã đành, chỉ thương các các cháu nhỏ chưa biết đến ánh điện là gì. Buổi tối, các cháu phải học bài bằng đèn dầu tù mù, thấy mà thương.
Tại làng Tân Định, thuộc thôn Hội Cư, xã Hòa Tân Tây cũng có hơn 10 hộ dân sống trong cảnh thiếu “ánh sáng văn minh” mặc dù khu vực này chỉ cách trung tâm xã khoảng 7-8km. Cuộc sống của hơn 10 hộ dân ở đây chỉ xoay quanh cây lúa, đàn bò mà không hề có một phương tiện giải trí nào. Theo ông Nguyễn Văn Ninh, một hộ dân ở làng Tân Định, gia đình ông đến làng từ năm 1988, hiện làm 1,5ha lúa và nuôi bò cũng tạm đủ sống. Gia đình ông muốn trồng thêm hoa màu để cải thiện cuộc sống nhưng không thể được vì không có điện để bơm nước tưới. Còn ông Ngô Hử, một hộ dân khác thì cho biết: Tôi sống ở đây đã hơn 20 năm nay nên chỉ muốn gắn bó cả cuộc đời với mảnh đất này. Vì không có điện nên cuộc sống của người dân Tân Định vô cùng khó khăn. Để tạo điều kiện cho các con đi học, tôi phải gửi cả hai đứa cho người quen ở xã Hòa Đồng. Những người còn “bám trụ” ở đây chủ yếu là người lớn, cao tuổi. Mong mỏi của người dân nơi đây là vùng đất này có điện để cuộc sống đỡ khổ hơn.
Ngành Điện chờ vốn
Việc hai khu dân cư nói trên không có điện khiến chính quyền các địa phương rất trăn trở. Ông Thái An Nam, Chủ tịch UBND xã Sơn Thành Đông, chia sẻ: Người dân sống ở xóm Sông Chống Gậy đều là các hộ nghèo. Nếu có điện, người dân nơi đây mới có điều kiện phát triển kinh tế, cải thiện đời sống. Xã đã nhiều lần đề xuất huyện Tây Hòa làm việc với ngành Điện để việc cấp điện cho các hộ dân này. Ngành Điện cũng đã cho lập phương án cấp điện nhưng không hiểu sao đến nay, dự án này vẫn nằm trên giấy.
Còn ông Trần Văn Sang, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Tân Tây, cho biết: Người dân làng Tân Định rất cần cù, chịu khó, kiên trì bám đất bám ruộng để phát triển kinh tế nhưng vì thiếu điện nên việc sản xuất rất khó khăn. Nếu có điện, tôi tin cuộc sống của người dân nơi đây sẽ cải thiện đáng kể. Ngoài ra, gần đây, hồ Hóc Răm gần làng Tân Định là điểm du lịch được rất nhiều du khách yêu thích. Nhiều người muốn về đây làm dịch vụ du lịch nhưng ngại vì không có điện. Chính quyền địa phương rất mong ngành Điện sớm đầu tư, cấp điện cho khu dân cư này.
Liên quan đến vấn đề này, ông Lê Hoàng Thạch, Giám đốc Điện lực Tây Hòa, cho biết: Hiện nay, ngành Điện đang rất khó khăn về nguồn vốn do phải tập trung đầu tư các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh. Việc cấp điện cho 2 xã Sơn Thành Đông và Hòa Tân Tây (trong đó có 2 làng Tân Định và xóm Sông Chống Gậy) đã được phê duyệt trong dự án Cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia tỉnh Phú Yên giai đoạn 2015-2020. Dự án này đã được Bộ Công thương phê duyệt và chờ triển khai sau khi được bố trí vốn ngân sách. Đến nay, Điện lực Tây Hòa đã hoàn thành và phê duyệt thiết kế cấp điện cho 2 cụm dân cư này. Theo đó, xã Hòa Tân Tây sẽ được đầu tư 1,65km đường dây trung áp; 8,382km đường dây hạ áp, 1 trạm biến áp; 178 công tơ với kinh phí trên 6,18 tỉ đồng. Còn xã Sơn Thành Đông thì được lắp đặt 3,7km đường dây trung áp; 3,79km đường dây hạ áp; 2 trạm biến áp và 78 công tơ với kinh phí trên 4,64 tỉ đồng. Điện lực Tây Hòa đã bố trí ưu tiên đầu tư lưới điện cho 2 xã này vào năm 2016 nhưng do chưa có kinh phí nên chưa triển khai được. Nếu có vốn, ngành Điện sẽ thi công 2 công trình này để cấp điện cho người dân trong thời gian sớm nhất.
NGÔ XUÂN - THÚY TRUNG
