Bờ bắc cửa Đà Nông (huyện Đông Hòa) bị sạt lở nghiêm trọng, uy hiếp một số khu dân cư và nhiều công trình phía trong cửa sông này. UBND tỉnh phải ban bố trình trạng khẩn cấp về sạt lở tại khu vực cửa sông này, đồng thời bố trí khoảng 8 tỉ đồng để khắc phục tạm thời bằng cách đổ đá dọc khu vực sạt lở.

Dân lo triều cường, sóng dữ

Nhiều năm qua, cửa Đà Nông thường xuyên bị bồi lấp, khiến tàu thuyền của ngư dân gặp nhiều khó khăn khi ra vào cửa sông này. Nhiều diện tích lúa và hoa màu bị ngập úng vào mùa mưa do nước không thoát được. Trước đó, năm 2002, Sở NN-PTNT đã triển khai dự án Chỉnh trị cửa Đà Nông với kinh phí gần 42 tỉ đồng. Tuy nhiên, do có nhiều sự cố nên công trình tạm dừng, một số hạng mục như đập chắn cát, đê giảm sóng, kè bảo vệ chân đập bị hư hỏng và cửa Đà Nông tiếp tục bị bồi lấp.

Trước thực trạng này, UBND tỉnh đã đồng ý kiến nghị của UBND huyện Đông Hòa cho phép nhà đầu tư là Công ty CP BKG và DNTN Bảo Châu tự đầu tư vốn triển khai dự án Nạo vét khơi thông cửa Đà Nông với mục tiêu thoát lũ, hạn chế ngập úng cho khu vực hạ lưu sông Bàn Thạch. Dự án được triển khai từ tháng 4-8/2014 thì kết thúc giai đoạn 1. Sau khi cửa Đà Nông được thông luồng, tàu thuyền ra vào thuận lợi hơn, nhưng lại phát sinh triều cường xâm thực một số khu dân cư thôn Phú Lạc, xã Hòa Hiệp Nam.

Ông Nguyễn Văn Thoại, Trưởng Ban lạch Phú Lạc, cho biết: Những năm trước, cửa Đà Nông thường xuyên bị bồi lấp, ngư dân chỉ đánh bắt hải sản đến khoảng tháng 7 là nghỉ. Hai năm nay, cửa khai thông, ngư dân có thể bắt hải sản quanh năm, ngư dân rất mừng. Thêm nữa, Cảng cá Phú Lạc được đưa vào sử dụng, không chỉ tàu thuyền của ngư dân địa phương mà nhiều tàu đánh bắt xa bờ kể cả tàu vỏ thép cũng cập cảng an toàn, ra vào cửa Đà Nông không còn gặp trở ngại. Tuy nhiên, từ khi cửa Đà Nông được nạo vét, thông luồng thì phát sinh tình trạng triều cường xâm thực uy hiếp một số khu dân cư ở địa phương. Còn theo ông Đào Văn Tiện ở xóm Lăng, thôn Phú Lạc, xã Hòa Hiệp Nam thì sở dĩ xuất hiện triều cường trong thời gian qua là do cửa Đà Nông quá rộng làm cho sóng biển đánh trực tiếp vào bên trong. Tình trạng triều cường xâm thực khu vực xóm Lăng và cửa Đà Nông đã xảy ra trong 2 năm qua. Hiện kè Xóm Lăng đã được đầu tư xây dựng xong, tuy nhiên tình trạng sạt lở phía bờ bắc cửa Đà Nông nếu không được khắc phục, sóng biển sẽ cuốn trôi bãi Con (phía bờ bắc cửa Đà Nông) và sóng biển sẽ đánh trực tiếp vào khu dân cư.

Sớm có giải pháp khắc phục

Theo ông Đặng Văn Cần, Phó Giám đốc DNTN Bảo Châu, Công ty CP BKG và DNTN Bảo Châu đã hỗ trợ xây kè Xóm Lăng với chiều dài 142m, đỉnh kè cao 5,5m, tầng lọc ngược, bên ngoài đổ đá hộ chân kè. Sau hơn 4 tháng thi công, đến nay cơ bản đã hoàn thành, bảo vệ hơn 30 hộ dân ở xóm Lăng không bị triều cường uy hiếp. Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, Phó Ban Chỉ huy PCTT-TKCN tỉnh, cho biết: Hiện nay, đoạn kè bờ bắc cửa Đà Nông đang bị sạt lở rất mạnh, toàn bộ phần kết cấu thân kè cũ đã bị sập hoàn toàn. Đoạn kè bị sạt lở đang ngày càng tiến sâu vào bờ (bãi Con), đã xâm thực và uy hiếp một số hộ dân ở khu vực này. Tốc độ sạt lở bờ bắc cửa Đà Nông là rất nhanh làm mất một lượng đất cát rất lớn, nếu không có các biện pháp gia cố cứng, bền vững trước mắt và lâu dài sẽ không đảm bảo bảo vệ công trình cửa Đà Nông, Cảng cá Phú Lạc, nhiều cơ sở hạ tầng phía trong cửa Đà Nông và uy hiếp trực tiếp đến hơn 30 hộ dân ở xóm Lăng. Tỉnh cần sớm có giải pháp khắc phục sạt lở bờ bắc cửa Đà Nông trước mùa mưa lũ năm nay.

Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Văn Trà giao Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh tiến hành ngay việc xác định vành đai sạt lở, cắm mốc biển báo khu vực đang có sự cố sạt lở kè bờ bắc cửa Đà Nông. Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo UBND huyện Đông Hòa chỉ đạo UBND xã Hòa Hiệp Nam thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về tình trạng sạt lở, phối hợp với các đơn vị, cơ sở sản xuất, nhân dân khu vực chủ động phòng tránh, không được neo đậu tàu thuyền ở khu vực có sạt lở xảy ra. Đối với Ban Chỉ huy PCTT-TKCN tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu phối hợp với Sở TN-MT, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh thường xuyên cập nhật, báo cáo tình hình, diễn biến sạt lở và tiến độ khắc phục khẩn cấp sạt lở. Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở KH-ĐT phối hợp với các sở NN-PTNT, Tài chính, Xây dựng, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh và các đơn vị có liên quan nghiên cứu phương án xử lý tạm thời để khắc phục khẩn cấp hiện tượng sạt lở kè bờ bắc cửa Đà Nông, tổng hợp và khẩn trương có báo cáo, đề xuất cho UBND tỉnh xem xét, giải quyết.

ANH NGỌC