Tỉnh Phú Yên phấn đấu đến cuối năm 2016 có thêm 13 xã đạt chuẩn nông thôn mới, nâng tổng số xã đạt chuẩn nông thôn mới lên 30 xã. Tuy nhiên, chương trình này đang gặp khó đó là có xã là vùng đồng bào dân tộc sinh sống với số hộ nghèo thuộc nhóm đối tượng bảo trợ xã hội nên khó đạt tiêu chí 11 về hộ nghèo theo chuẩn mới.
Chỉ có 2 xã đạt tiêu chí số 11
Theo Sở NN-PTNT, năm 2016, toàn tỉnh có 13 xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới, đó là xã Bình Ngọc (TP Tuy Hòa), Xuân Lộc (TX Sông Cầu), Hòa Quang Bắc (huyện Phú Hòa), Hòa Định Tây (huyện Phú Hòa), Hòa Xuân Tây (huyện Đông Hòa), An Cư (huyện Tuy An), Sơn Hà (huyện Sơn Hòa), Ea Ly (huyện Sông Hinh), Xuân Sơn Nam (huyện Đồng Xuân) và 4 xã: Hòa Đồng, Hòa Phú, Hòa Mỹ Đông và Sơn Thành Đông (huyện Tây Hòa). Tại 13 xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới năm 2016, chỉ có 2 xã đạt tiêu chí số 11 về hộ nghèo theo chuẩn mới thì khu vực nông thôn thu nhập từ 700.000 đồng/người/tháng; ở khu vực thành thị 900.000 đồng/người/tháng… (theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về ban hành chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020). Đó là xã Bình Ngọc (TP Tuy Hòa) và xã Xuân Lộc (TX Sông Cầu). Các xã còn lại có tỉ lệ hộ nghèo tương đối cao, đặc biệt 5 xã là Sơn Hà, Ea Ly, Xuân Sơn Nam, An Cư và Hòa Định Tây có tỉ lệ hộ nghèo trên 10%. Do đó, nhiều xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới khó hoàn thành tiêu chí này vào cuối năm 2016.
Điều đáng quan tâm là tại 3 huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa và Đồng Xuân, trong đó Sông Hinh, Đồng Xuân là huyện nghèo, là vùng có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống. Đây là số hộ nghèo thuộc nhóm được bảo trợ xã hội chiếm gần ¼ so với tổng số hộ nghèo trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, xã Đa Lộc (huyện Đồng Xuân) là xã miền núi đang gặp khó khăn khi thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Theo điều tra mới nhất của xã, tổng số hộ nghèo của xã năm 2016 là 718 hộ, chiếm 59% dân số, tăng 11% so với năm 2015 (điều tra theo chuẩn mới).
Cũng chính vì tỉ lệ hộ nghèo tăng cao theo chuẩn mới nên kéo theo tiêu chí số 10 (thu nhập) giảm xuống. Ông Phạm Thế Vụ, Chủ tịch UBND xã Đa Lộc, cho biết: Năm 2015, xã Đa Lộc đạt tiêu chí thu nhập, tuy nhiên năm 2016, sau khi điều tra theo chuẩn mới thì thu nhập bình quân đầu người của xã giảm còn 16,5 triệu đồng/người/năm (theo quy định bộ tiêu chí là 27 triệu đồng/người/năm) nên chưa đạt so với tiêu chí quy định.
Theo ông Đặng Ngọc Tân, Phó Phòng NN-PTNT kiêm Phó Chánh Văn phòng xây dựng nông thôn mới huyện Đồng Xuân, trong 10 xã của huyện Đồng Xuân, xã thuộc vùng khó khăn cũng đạt 9 tiêu chí, riêng tiêu chí 11 (hộ nghèo) theo chuẩn mới đến nay chưa có xã nào đạt được.
Tại huyện miền núi Sông Hinh, cuối năm 2015 có 2 xã Sơn Giang, Đức Bình Tây đạt được tiêu chí hộ nghèo, nhưng qua điều tra theo chuẩn mới thì đến năm 2016 chưa có xã nào đạt tiêu chí này. Ông Nguyễn Khắc Sự, Trưởng Phòng NN-PTNT kiêm Phó Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới huyện Sông Hinh, cho hay: Ngay từ đầu năm, Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới huyện đã chỉ đạo các phòng, ban trực tiếp giúp đỡ xã Ea Ly khẩn trương thực hiện các tiêu chí còn lại, trong đó có tiêu chí 11. Thế nhưng, theo chuẩn mới thì tỉ lệ hộ nghèo của xã là hơn 17%, trong đó có 25 hộ thuộc nhóm bảo trợ xã hội. UBND xã đang tập trung mọi nguồn lực hỗ trợ phát triển sản xuất cho những hộ nghèo đủ điều kiện vượt nghèo. Tuy nhiên, tiêu chí này rất khó hoàn thành vào cuối năm 2016.
Tách riêng số hộ nghèo thuộc diện bảo trợ xã hội
Trước tình hình trên, mới đây Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hữu Thế đã có văn bản gửi Ban Chỉ đạo Trung ương, Bộ LĐ-TB-XH, Bộ NN-PTNT để xin ý kiến giải quyết đối với tiêu chí 11 về hộ nghèo. Theo đó, Phú Yên đề nghị Trung ương cho phép tách riêng số hộ nghèo thuộc diện bảo trợ xã hội để thực hiện các chính sách xã hội, không đưa đối tượng hộ nghèo này vào số hộ nghèo của địa phương để xác định tỉ lệ hộ nghèo xét công nhận nông thôn mới. Đối với 3 huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa và Đồng Xuân, tiêu chí hộ nghèo để công nhận xã nông thôn mới được áp dụng theo khu vực các tỉnh Tây Nguyên, dưới 7%.
Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam cho biết: Bộ NN-PTNT thống nhất loại trừ đối tượng thuộc chính bảo trợ xã hội vào diện hộ nghèo xét công nhận xã nông thôn mới và mức đạt chuẩn năm 2016 của vùng duyên hải Nam Trung Bộ, trong đó có Phú Yên tiêu chí hộ nghèo từ 5% trở xuống. Đối với tiêu chí thu nhập bình quân đầu người vùng duyên hải Nam Trung Bộ, trong đó có Phú Yên là 27 triệu đồng/người/năm. Đối với 3 huyện miền núi, UBND tỉnh tập trung chỉ đạo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.
LÊ TRÂM
