Trên một quả đồi rộng 1,6 ha ở thôn Lãnh Trường, xã Xuân Lãnh (huyện Đồng Xuân), anh Hà Lưu Mến và anh Trần Công Diễn, đã trồng 1.000 cây dó bầu. Đưa chúng tôi dạo quanh một vòng vườn dó đã 2 năm tuổi, anh Mến tâm sự: “Cây dó bầu khó sống nhất là vào thời điểm vừa ra khỏi vườn ươm đến khi 1,5 tuổi. Cây từ 2 năm tuổi trở lên có sức chịu không sợ chết nữa”.
 |
|
Vườn dó bầu 2 năm tuổi của hai anh Hà Lưu Mến và Trần Công Diễn ở Xuân Lãnh (Đồng Xuân) - Ảnh: XUÂN HUY |
Vào năm 2004, hai anh trồng thử nghiệm 600 cây, nhưng sau một tháng chỉ còn 20 cây sống sót. Qua lần thử nghiệm đó, anh Mến và anh Diễn đã rút ra kinh nghiệm, lý do cây chết là do giống chưa đạt yêu cầu, cây còn nhỏ với bộ rễ chưa phát triển nên không có sức chịu đựng. Theo anh Mến, lứa cây bây giờ đang sống được mua trong vườm ươm trên 6 tháng tuổi, chiều cao 7cm. Khi cây trồng 1 - 2 tháng tuổi, phải che lá cho cây con râm mát, rồi để thích nghi dần với điều kiện tự nhiên bên ngoài. Trồng cây dó bầu chỉ tốn kinh phí trong thời gian đầu đến 1 năm tuổi, gồm chi phí đầu tư phân bón, mua cây giống... Qua năm thứ hai, người trồng chỉ bỏ công chăm sóc chứ không cần đầu tư thêm gì nữa .
Nhiều nông dân Việt (Nguồn: Hội Trầm Hương Việt
Cuối tháng 7 vừa qua, hai anh Mến và Diễn vào Long Khánh (Đồng Nai) học hỏi kinh nghiệm về phương pháp tạo trầm trên cây dó bầu; đồng thời nắm được thông tin GS - TS Trần Kim Quy đã ứng dụng quy trình công nghệ sinh học để tạo trầm trên thân gỗ cây dó bầu tại Lâm Đồng. Anh Mến cho hay, cây được tạo trầm tự nhiên bắt nguồn từ con lậy mà thành. Sau khi con lậy đục khoét vào thân cây dó, nó sẽ trở thành đối tượng cho đàn kiến tìm vào ăn và chính con kiến mới là tác nhân khiến cây dó tạo trầm. Loại trầm này người ta vẫn thường gọi là trầm kiến. Thường thì trầm kiến loại 6 có giá bán từ 5 - 7 triệu đồng/kg, nếu may mắn, cây cho trầm loại 5 thì giá bán có thể lên đến 150 - 170 triệu đồng/kg. Thông thường, cây dó từ 4 - 5 tuổi thì thực hiện được công đoạn cấy trầm. Cây càng nhiều tuổi càng có khả năng cho nhiều trầm. Do giá trị kinh tế cao, thời gian thu trầm kéo dài nên chúng tôi vẫn xem cây dó là “của để dành”. Nếu cây không tạo được trầm, thì chặt cây để chế biến nhang trầm cũng thu lãi cao. Bởi cây dó bầu từ 6-7 tuổi, với trọng lượng từ 25-40 kg/cây, đem chế biến bột trầm được từ 25-35 kg (đã trừ các khoản tạp chất), bán giá bình quân 100.000 đồng/kg. Nếu bán cho các nhà máy sản xuất tinh dầu trầm thì lợi nhuận rất cao vì giá tinh dầu trầm hiện nay tại TP HCM từ 10.000 – 35.000 USD/lít.
Một tín hiệu vui là Công ty TNHH Cây Xanh 100% vốn nước ngoài đầu tư 5 tỉ đồng xây dựng xí nghiệp chế biến tinh dầu trầm tại KCN An Phú (TP Tuy Hòa) và đang chạy thử nghiệm. Hiện công ty này đang thu mua nguyên liệu dó ở các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định về chế biến. Như vậy, đầu ra cho cây dó bầu cũng được đảm bảo.
MẠNH HOÀI - XUÂN HUY
