Đó là anh Nguyễn Duy Sinh, sinh năm 1979, ở xã Xuân Quang 1 (huyện Đồng Xuân).

Máy làm cỏ do anh Nguyễn Duy Sinh sáng chế - Ảnh: V.QUỐC

Anh Sinh học đến hết năm lớp 6 thì nghỉ học vì điều kiện kinh tế gia đình khó khăn. Năm 1992, anh vào TP Tuy Hòa học nghề sửa chữa xe máy. Sau khi học xong nghề, anh về thôn Kỳ Lộ (xã Xuân Quang 1) rồi lập gia đình, mở tiệm sửa chữa xe máy nhưng thu nhập ít ỏi, vì những năm tháng ấy trên địa bàn xã Xuân Quang 1 số lượng xe máy chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Công việc sửa xe chiếm rất ít thời gian trong ngày, nên phần nhiều thời gian còn lại, anh Sinh lo trồng sắn, mía… để kiếm thêm thu nhập. Anh Sinh cho biết: Vào vụ sản xuất, ngày nào tôi cũng ở ngoài đồng. Tôi thấy làm cỏ cho cây trồng là cực nhất. Những khi trời mưa, cỏ dại mọc nhanh che phủ hết cây trồng và hút hết chất dinh dưỡng trong đất. Nông dân phải tranh thủ cuốc cỏ nhanh để cây trồng có điều kiện phát triển. Mỗi công lao động thuê làm cỏ là 150.000 đồng/ngày, nếu cỏ dại mọc ít thì phải cuốc 3 công/sào (1.000m²) nếu cỏ dại mọc nhiều thì phải 4-5 công/sào. Số tiền bỏ ra như vậy là không nhỏ đối với người dân miền núi.

Thấu hiểu sự nhọc nhằn của người nông dân nên anh Sinh đã luôn suy nghĩ và mong muốn làm một cái máy để thay sức người làm cỏ cho cây trồng, trước hết là giảm được chi phí lao động và đẩy nhanh tiến độ diệt cỏ dại. Từ mong muốn ấy, năm 2005, anh Sinh đã mày mò, nghiên cứu làm ra máy làm cỏ từ xe máy cũ và đưa máy ấy ra thực nghiệm trên cánh đồng làng. Thời gian đầu, kết quả đem lại không như mong muốn nhưng thất bại không làm anh nản chí, ngược lại, anh càng quyết tâm phải làm được máy làm cỏ hoàn chỉnh. Tròn 10 năm sau lần thất bại đầu tiên, năm 2015, anh Sinh đã sáng chế được một cái máy như ý muốn. Điều quan trọng hơn, máy này được làm từ những linh kiện rất gần gũi với nghề sửa chữa xe máy. Anh Sinh cho biết: Tôi lấy các bộ phận của chiếc xe máy có dung tích xi-lanh 110cm³ cùng với một số vật liệu sắt thép để sáng chế ra chiếc máy làm cỏ. Máy làm cỏ bằng 2 chảo cày, hoặc có thể thay thế bằng lưỡi cày (tùy theo công việc cần thực hiện). Nếu làm cỏ sắn, mía thì gắn 2 chảo vào, nếu cày truông mía lưu gốc, hoặc cắt hàng trồng sắn thì gắn lưỡi vào… Khi thực nghiệm làm cỏ sắn, trong vòng một giờ đồng hồ, máy làm sạch 1.000m² cỏ dại, nhiên liệu tiêu hao 0,5 lít xăng cùng với một công lao động điều khiển máy.

Máy làm cỏ của anh Sinh phát huy tác dụng, nhiều nông dân ở Xuân Quang 1 đến xem và rất muốn được sở hữu một chiếc máy như vậy. Từ năm 2015 đến nay, một số người dân đến “đặt hàng” anh Sinh sản xuất máy cho họ và anh đã làm được thêm 4 chiếc máy làm cỏ như vậy.

Ông Nguyễn Kháng Long, nông dân ở thôn Kỳ Lộ, là người đã sở hữu chiếc máy do anh Sinh chế tạo với giá 8 triệu đồng. Khi đã điều khiển và sử dụng chiếc máy thực tế trong công việc, ông Long chia sẻ: Chiếc máy đã giúp ích cho gia đình tôi rất nhiều trong việc làm cỏ sắn, mía, giảm được tiền công thuê người làm cỏ mà nhanh nữa. Máy này góp phần làm giảm chi phí công lao động và đẩy nhanh tiến độ tiêu diệt cỏ dại, phù hợp với trình độ sử dụng của người nông dân.

Theo ông Đặng Chí Hậu, Chủ tịch UBND xã Xuân Quang 1, máy do anh Sinh chế tạo nhỏ gọn, đẹp. Với tính năng của chiếc máy, giá cả cũng tương đối phù hợp, được nhiều gia đình nông dân đặt mua để phục vụ cho sản xuất trong gia đình, góp phần làm giảm mức chi phí lao động và rút ngắn thời gian chăm sóc cây trồng.

NGUYỄN VĂN QUỐC