Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIII, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định trong năm 2015-2016 phát hành 3 tỉ USD trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế để tái cơ cấu danh mục nợ Chính phủ. Kỳ hạn phát hành từ 10 đến 30 năm. Lãi suất phụ thuộc vào điều kiện thị trường vốn quốc tế tại thời điểm phát hành.
Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, Phó thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh khẳng định, việc phát hành trái phiếu Chính phủ ra thị trường quốc tế là để cơ cấu lại nợ nước ngoài trên quan điểm đảm bảo lợi ích quốc gia cao nhất.
* Phó thủ tướng có thể cho biết tác động của việc giá dầu thô thế giới giảm sâu với việc thu ngân sách?
- Cơ cấu trong thu ngân sách và GDP hiện nay chỉ còn chiếm rất nhỏ. Giá dầu giảm tác động vào thu ngân sách không rõ nét lắm, nhưng tác động vào kinh tế - xã hội là rất lớn. Tuy nhiên, tác động này không hoàn toàn là tiêu cực mà cũng có mặt tích cực là giảm lạm phát, người dân được hưởng lợi. Đặc biệt, giá dầu giảm chi phí đầu vào giảm giúp sản xuất tăng trưởng, từ đó lại tăng thu trong nước.
Ngoài ra, trong bối cảnh giá dầu giảm sâu, Chính phủ đã chủ động đưa ra nhiều biện pháp như ngân sách dự phòng của địa phương đưa về mức 50% để cuối năm nếu thu ngân sách khả quan thì dùng tiếp. Thu ngân sách thấp thì chúng ta phải giảm chi. Tuy nhiên, nghị quyết của Trung ương, của Quốc hội đều nhấn mạnh trong tình hình khó khăn, chúng ta phải đảm bảo an sinh xã hội; muốn vậy, ngân sách sẽ phải chi nhiều hơn.
Đảng, Nhà nước đã nỗ lực rất lớn để kết quả là các chỉ tiêu an sinh xã hội đều được đảm bảo. Ở chiều ngược lại, nhằm đảm bảo nguồn thu, rất nhiều giải pháp cũng đã được áp dụng để hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất như cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh... Trong cơ cấu thu ngân sách mà Chính phủ vừa trình với Quốc hội thì nguồn thu nội địa chiếm tỉ trọng chủ yếu.
* Chính phủ vừa trình Quốc hội đề nghị cho phép phát hành 3 tỉ USD trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế để đảo nợ. Cũng đã có ý kiến lo lắng về gánh nặng nợ nần trong tương lai, xin Phó thủ tướng nói rõ thêm về vấn đề này?
- Muốn giảm nợ công, cách đơn giản nhất là không vay. Không vay thì nợ công giảm rất nhanh, nhưng không có nguồn lực để phát triển. Trong bối cảnh Việt Nam, chúng ta phải phát huy cả nội lực và ngoại lực. Chúng ta vay là để đầu tư chứ không để chi thường xuyên theo đúng quy định của Luật Ngân sách Nhà nước. Và thực tế có nhiều công trình đầu tư bằng vốn vay có hiệu quả kinh tế cao, trả nợ được.
Nói một cách ngắn gọn, phải tính toán để nợ công an toàn, đảm bảo an ninh tài chính quốc gia thì mới vay. Quan trọng hơn, phải quản lý chặt đầu ra. Vay đầu tư vào địa chỉ nào để phát huy hiệu quả kinh tế để trả nợ. Nợ công dù có thấp mà không đầu tư hiệu quả thì vẫn có khả năng vỡ nợ. Chúng ta không vay bừa bãi mà tập trung đầu tư vào các công trình, lĩnh vực trọng điểm mà tư nhân không làm được, không muốn làm để tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế.
Luật Quản lý nợ công hiện hành cho phép được cơ cấu lại nợ sao cho có lợi nhất và việc phát hành trái phiếu Chính phủ như vừa trình Quốc hội chính là để làm việc đó, chứ không phải vì không trả được nên chúng ta phải đảo nợ. Ví dụ như trước đây có khoản vay cao, nay thị trường xuống thấp thì ta vay để trả khoản trước dù chưa đến hạn trả, như vậy không phải chịu lãi suất cao. Việc này là để đảm bảo cao nhất lợi ích quốc gia lâu dài.
* Xin cảm ơn Phó thủ tướng!
Theo SGGP