Đại hội đại biểu Đảng bộ TX Sông Cầu lần thứ XI, nhiệm kỳ 2015-2020 xác định mục tiêu tổng quát: “Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh toàn diện, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế kinh tế biển - du lịch - dịch vụ, xây dựng TX Sông Cầu văn minh, giàu đẹp. Phấn đấu đến năm 2020, TX Sông Cầu trở thành đô thị loại III”. Để mục tiêu này trở thành hiện thực, còn nhiều việc phải làm…

NHỮNG KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU

TX Sông Cầu được thành lập trên cơ sở Nghị quyết 42/NQ-CP ngày 27/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ, có bốn phường, 10 xã, diện tích tự nhiện hơn 48.928ha, dân số 100.500 người. Thời gian qua, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh, thị xã đã tập trung đầu tư xây dựng và nâng cấp kết cấu hạ tầng, phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, giao thông, dịch vụ - du lịch, ưu tiên bố trí vốn để xây dựng, nâng cấp các công trình điện, thủy lợi, nước sạch, trường học, bệnh viện, trạm y tế, trụ sở thôn, khu phố… với tổng vốn đầu tư giai đoạn 2010-2015 là 648 tỉ đồng, tăng 3,45 lần so với giai đoạn 2005-2010. Mạng lưới chợ, trung tâm thương mại có bước phát triển mới. Các công trình, dự án thuộc chương trình nâng cấp đô thị trong những năm tới đã phát huy hiệu quả. Nhân dân hưởng ứng mạnh mẽ phong trào bê tông hóa giao thông nông thôn, hẻm phố, hè phố, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, làm thay đổi căn bản diện mạo đô thị, nông thôn, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên, quốc phòng - an ninh được giữ vững ổn định. Qua đánh giá thực trạng phát triển đô thị theo tiêu chuẩn hướng dẫn, đến nay, TX Sông Cầu đạt 75,76/100 điểm (quy định phải đạt tối thiểu 70/100 điểm), vượt 5,76 điểm so với số điểm quy định tối thiểu của đô thị loại IV.

Tuy nhiên, việc phát triển đô thị của Sông Cầu vẫn còn gặp khó khăn, hạn chế. Đó là công tác quy hoạch để phục vụ cho phát triển đô thị hiện nay vẫn đang áp dụng theo đồ án quy hoạch chung thị trấn Sông Cầu (cũ) được phê duyệt năm 2006 và điều chỉnh năm 2008, không còn phù hợp với tốc độ phát triển của thị xã. Việc lập quy hoạch chung xây dựng thị xã làm cơ sở cho lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết đến nay vẫn chưa hoàn thiện. Tổng thể kiến trúc cảnh quan đô thị chưa thật sự đồng bộ, hài hòa, chưa mang bản sắc riêng của đô thị ven biển. Công tác chỉnh trang đô thị còn gặp nhiều khó khăn, nguồn vốn đầu tư còn hạn chế. Dù thị xã đạt các tiêu chuẩn của đô thị loại IV nhưng vẫn còn ở mức thấp. So với các tiêu chuẩn của đô thị loại III thì hiện nay thị xã chỉ đạt 52,5/100 điểm. Trong thời gian tới, TX Sông Cầu phải phấn đấu đạt 24 chỉ tiêu. Trong đó, ngoài các chỉ tiêu của đô thị loại IV đã đạt, còn có các chỉ tiêu khác là thu nhập bình quân đầu người/năm so với cả nước; dân số toàn đô thị; dân số nội thị; tỉ lệ lao động phi nông nghiệp; cơ sở giáo dục đào tạo; trung tâm thương mại dịch vụ, xử lý nước thải, tỉ lệ ngõ hẻm được chiếu sáng; đất cây xanh đô thị; số lượng không gian công cộng của đô thị chưa đạt.

CÁC GIẢI PHÁP, NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM

Để TX Sông Cầu đến năm 2020 cơ bản trở thành đô thị loại III, Đảng bộ thị xã tập trung lãnh đạo triển khai thực hiện những giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm. Cụ thể, về quy hoạch và quản lý thực hiện theo quy hoạch, khẩn trương hoàn thành quy hoạch chung thị xã đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và quy hoạch tổng thể vịnh Xuân Đài thành khu du lịch quốc gia. Triển khai lập quy hoạch phân khu cho toàn đô thị, lập quy hoạch chi tiết một số khu vực cần thiết sẽ tạo ra điểm nhấn về mặt kiến trúc cho khu trung tâm (như quy hoạch chi tiết hai bên bờ sông Tam Giang, khu vực Gành Đỏ phường Xuân Đài…). Lấy quy hoạch làm cơ sở để quản lý, phát triển, nâng cao chất lượng quản lý, quy hoạch, nhất là quy hoạch xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và quy hoạch sử dụng đất. Về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị, tranh thủ các nguồn vốn hỗ trợ từ Trung ương, tỉnh và nội lực của thị xã để tiếp tục đầu tư hình thành hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thị xã một cách đồng bộ theo quy hoạch. Tập trung vào các công trình, dự án quan trọng nhằm hướng đến các tiêu chí của đô thị loại III, ưu tiên vào các lĩnh vực phát triển đồng bộ hệ thống giao thông để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế -xã hội và củng cố quốc phòng - an ninh. Trước mắt, thị xã tập trung đầu tư nâng cấp các tuyến giao thông và các công trình trọng điểm để tạo điều kiện cho các khu công nghiệp, khu du lịch, vùng kinh tế động lực phát triển nhanh, kết hợp với xây dựng đồng bộ hệ thống thoát nước, công trình công cộng cấp đô thị. Đầu tư xây dựng trung tâm thương mại, chợ trung tâm thị xã và thu hút, mời gọi doanh nghiệp đầu tư siêu thị. Phát triển hệ thống cấp nước, nâng cấp Nhà máy nước Sông Cầu đảm bảo cung cấp nước cho các phường nội thị đạt tỉ lệ 75%. Về hệ thống chiếu sáng công cộng, nâng tỉ lệ các ngõ hẻm phố được chiếu sáng lên 80%; phấn đấu xây dựng xong công viên tại ngã ba tuyến tránh phía bắc với quy mô 3,8ha từ diện tích đất thu hồi của dự án Khu du lịch Long Hải và quy hoạch xây dựng hai nhà tang lễ khu vực nội thị; xây dựng nghĩa trang trung tâm thị xã và nghĩa trang đông bắc Sông Cầu.

Về quy mô dân số toàn đô thị và tỉ lệ lao động phi nông nghiệp, theo quy định đối với đô thị loại III thì quy mô dân số toàn đô thị phải đạt từ 150.000 người trở lên và dân số khu vực nội thị từ 60.000 người trở lên. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê năm 2013 thì dân số toàn đô thị 100.500 người và dân số nội thị khoảng 31.000 người. Với mức độ gia tăng dân số tự nhiên hàng năm 0,7% thì tỉ lệ này khá thấp so với tiêu chí đô thị loại III là tối thiểu 1,4%. Vì vậy, đây thực sự là bài toán khó giải đối với thị xã trong thực hiện chỉ tiêu về quy mô dân số. Để giải quyết bài toán này, các cấp, ngành phải quan tâm nhiều hơn nữa về chính sách dân số trong giai đoạn 2016-2020, phấn đấu mức gia tăng dân số tự nhiên hàng năm lớn hơn 0,7%. Đồng thời phải tính đến phương án điều chỉnh địa giới hành chính bằng cách mở rộng khu vực nội thị ra các xã lân cận (gồm các xã Xuân Lộc, Xuân Hải và Xuân Cảnh) để tăng dân số khu vực nội thị. Phát triển các khu dân cư mới và chỉnh trang các khu dân cư hiện có. Cần phải tranh thủ các nguồn vốn để đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật các cụm công nghiệp Triều Sơn (xã Xuân Thọ 2), Trung Trinh (xã Xuân Phương), Giếng Tiên (xã Xuân Cảnh) để thu hút, mời gọi các nhà đầu tư; có chính sách ưu đãi, tạo mọi điều kiện thuận lợi về thủ tục để tạo sự hấp dẫn cho các nhà đầu tư; tập trung phát triển công nghiệp chế biến nông sản, thủy sản, ưu tiên các mặt hàng có thế mạnh của địa phương. Thị xã kiến nghị UBND tỉnh đẩy mạnh phát triển Khu công nghiệp Đông Bắc Sông Cầu giai đoạn 2, kết hợp với xây dựng khu nhà ở cho công nhân. Có như vậy mới thu hút được công nhân các nơi khác đến làm việc, sinh sống, tạo điều kiện cho dịch vụ phát triển, góp phần gia tăng dân số toàn đô thị và tỉ lệ lao động phi nông nghiệp, góp phần tăng chỉ tiêu của đô thị loại III.

Về kiến trúc, cảnh quan đô thị, đề nghị tỉnh quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ chế, chính sách để thu hút các nhà đầu tư triển khai xây dựng hai khu đô thị mới tại mặt bằng khu A, khu B một cách đồng bộ bằng hình thức hợp tác công tư (PPP). Đồng thời nâng cao chất lượng và quản lý tốt quy hoạch để dần hình thành khu A, khu B thành khu đô thị kiểu mẫu, mang sắc thái riêng của TX Sông Cầu; phát triển đô thị theo hướng văn minh, hiện đại, phù hợp với kiến trúc cảnh quan và thân thiện với môi trường sống.

Để phát triển thị xã cơ bản trở thành đô thị loại III vào năm 2020 không những chỉ tập trung vào đầu tư kết cấu hạ tầng mà còn phải đi đôi với xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh trong cộng đồng dân cư. Đặc biệt là xây dựng các phường nội thị đạt chuẩn phường văn minh đô thị, từ đó mới hình thành các tuyến phố văn minh trên các trục đường chính nội thị. Song song đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao chất lượng, hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, chung sức chung lòng xây dựng đô thị văn minh, hiện đại.

ĐẶNG CAO KHẢI

Tỉnh ủy viên, Phó bí thư thường trực Thị ủy, Chủ tịch HĐND TX Sông Cầu