Cất công lên tận rừng già La Hiên, Suối Mun, Chín Cụm, Trại Tôn thuộc xã vùng cao Phú Mỡ (huyện Đồng Xuân), cưa, hạ cây xay để hái trái nhưng thương lái mua trái với giá rẻ nên người hái xay không bán, chờ đến nay cũng không ai mua.
Bà N.T.T ở xã Xuân Quang 3 (huyện Đồng Xuân) loay hoay mở mấy bao tải đựng xay cho thoát hơi khỏi ẩm mốc, miệng than: Con trai tôi cùng mấy người trong xóm rủ nhau lên La Hiên hái xay nhưng giá xay hiện nay chỉ còn 25.000 đồng/kg nên gia đình tôi không bán. Đến nay đã qua gần 5 ngày nhưng không có người nào đến hỏi mua.
Còn ông N.V.T, cũng ở xã Xuân Quang 3 thì cho biết: Tốp của tôi gồm 3 người, mang theo gạo, cá mặn lên ăn ngủ tại rừng sâu Suối Mun. Ở đó 3 ngày hái được 12 bao xay, trong đó có 7 bao xay mõ (xay chín) và 5 bao xay vàng mơ (ruột màu xanh). Say mõ thương lái đến hỏi mua 35.000 đồng/kg, còn xay vàng mơ thì 30.000 đồng/kg. Tôi không bán riêng mà đem phơi xay vàng mơ 3 nắng thì thành xay mõ trộn lại để bán chung, thế nhưng khi xay khô thì không ai hỏi mua”.
Giá xay hạ lại bán không ai mua nên mấy ngày nay, ông B.V.B ở xã Xuân Phước (huyện Đồng Xuân) lo cắt cỏ voi nuôi bò, không lội rừng hái xay như trước nữa. “Tôi gắng sức cắt cỏ “thúc” bò mau mập bán kiếm đồng lời cho chắc ăn, chứ đi hái xay về để mãi trong nhà không ai mua, trong khi đó để có được vài chục ký xay thì hàng loạt cây xay bị cưa đứt gốc”, ông B nói.
Đến bây giờ ông B vẫn chưa khỏi rùng mình khi nhớ lại lúc cưa, hạ cây xay. Ông B kể “tốp người chúng tôi lội suối, trườn dốc lên các khu rừng Suối Mun, Trại Tôn tìm được cây xay thì đưa máy cưa vào cưa. Cây xay đứt gốc nhưng chỉ nghiêng qua một bên vì vướng vào cây rừng to cao cạnh đó, vì vậy phải cưa cây bị vướng, cây xay mới ngã. Có lúc cưa cây thứ 2 vẫn chưa ngã vì tiếp tục vướng cây thứ 3, người hái xay phải cưa tiếp cây này. Lúc cả 3 cây ngã cùng lúc, cành nhánh đổ ập xuống, người không nhanh chân chạy đi thì rất dễ gặp nguy hiểm. Cũng chính vì cây vướng cây mà nhiều cây rừng khác “chết oan” theo cây xay”.
Ông N.V.S ở xã Xuân Phước bị nhánh cây xay đập trúng vai, ngã sấp, về nhà ho ra máu, phải chạy chữa nhiều nơi mới khỏi bệnh. Ông Nguyễn Lộc, Giám đốc Ban quản lý Rừng phòng hộ Đồng Xuân, cho biết: Cách đây 1 tuần, nhiều người vào rừng phòng hộ Đồng Xuân cưa xay hái trái, lực lượng kiểm lâm tổ chức ngăn chặn, bắt giữ. Có một số đối tượng “liều mạng” chạy xe máy tông thẳng vào những người làm nhiệm vụ, rất may cán bộ kiểm lâm tránh kịp nên chỉ bị thương nhẹ. Ngoài ra, lực lượng kiểm lâm cũng tổ chức truy quét, tịch thu trái xay từ các “đầu nậu”, ngăn chặn việc mua bán sản phẩm từ rừng trái phép. Trái xay có giá trị thấp hơn trái ươi, giá lại hạ so với ban đầu, vì vậy người đi hái xay đã giảm nhiều.
MẠNH HOÀI NAM
