Tại hội thảo Ứng dụng năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Trung tâm Phát triển năng lượng (Bộ KH-CN) giới thiệu công nghệ, thiết bị ứng dụng năng lượng mặt trời cho tàu cá đánh bắt xa bờ. Báo Phú Yên trao đổi với ông Trần Văn Công, Phó giám đốc Trung tâm Phát triển năng lượng xung quanh vấn đề này.

 

* Pin năng lượng mặt trời được trang bị cho tàu cá nhằm mục đích gì, thưa ông?

Ông Trần Văn Công

- Pin năng lượng mặt trời là một loại vật liệu có thể chuyển đổi từ bức xạ mặt trời thành điện năng để sử dụng. Các tàu cá được lắp đặt các tấm pin để hấp thụ năng lượng mặt trời; 2 bình ắc quy dùng để tích điện nạp từ pin năng lượng mặt trời; một hệ điều khiển nạp dùng để điều khiển và theo dõi quá trình nạp điện từ pin năng lượng mặt trời vào bình ắc quy để sử dụng cho việc chiếu sáng hay những sinh hoạt trên tàu cá.

Hiện các tàu cá ở nước ta chủ yếu là tàu có công suất nhỏ nên khi lắp đặt chỉ được từ 1 đến 2 kWp (kWp là đơn vị công suất của pin năng lượng mặt trời). 1kWp pin tạo ra 3 đến 4kW điện mỗi ngày, dùng cho đèn, quạt, radio, bộ định vị GPS, máy tầm ngư, radar… trên các tàu cá.

* Vậy, ông có thể cho biết hiệu quả của việc lắp đặt pin năng lượng mặt trời trên tàu cá?

- Hiện nguồn điện trên các tàu cá chủ yếu là từ động cơ của tàu. Khi động cơ tàu cá gặp sự cố, ngư dân sẽ không có điện dùng cho các thiết bị để liên lạc với đất liền, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết xấu. Do vậy, khi lắp hệ thống pin năng lượng mặt trời, ngư dân sẽ có nguồn điện ổn định để duy trì các thiết bị liên lạc và yên tâm hơn khi đánh bắt xa bờ dài ngày. Vào thời điểm ngư dân nghỉ ngơi trên biển, động cơ của tàu không hoạt động nên các thiết bị điện sẽ không được sử dụng để tiết kiệm dầu chạy máy; lúc này pin năng lượng mặt trời sẽ phát huy tác dụng. Nhờ loại pin này, ngư dân vẫn có điện sử dụng mà không tốn chi phí phát điện.

Ưu điểm của pin năng lượng mặt trời là nguồn điện ổn định, đảm bảo hệ thống thông tin liên lạc thông suốt; tiết kiệm dầu chạy máy phát điện, giảm thiểu rủi ro, tai nạn nghề nghiệp, không có tiếng ồn, giảm thiểu khí phát thải gây ô nhiễm môi trường… Về hiệu quả kinh tế, khi sử dụng pin năng lượng mặt trời, mỗi chuyến biển, ngư dân tiết kiệm được 2 triệu đồng tiền dầu chạy động cơ để có điện phục vụ sinh hoạt trên tàu.

Sử dụng pin năng lượng mặt trời sẽ giúp tàu cá tiết kiệm 2 triệu đồng/chuyến biển - Ảnh: N.XUÂN

* Điều kiện và chi phí để lắp đặt pin năng lượng mặt trời cho tàu cá là gì, thưa ông?

- Để lắp đặt được hệ thống pin năng lượng mặt trời, các tàu cá phải có diện tích trống để lắp đặt. Hiện các tàu cá của Việt Nam còn khá nhỏ; trong khi đó, những chỗ trống trên các tàu cá, người dân thường dùng để phơi cá hay để các dụng cụ đánh bắt. Do vậy, các nhà tư vấn thường phải lựa chọn những phương án lắp đặt mang lại hiệu quả tối đa trên 1 diện tích nhỏ. Cụ thể, cứ 7m2 lắp đặt có thể tạo ra 1 kWp pin năng lượng mặt trời mỗi ngày trong điều kiện nắng tốt. Tuy nhiên, chi phí lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời còn khá cao, khoảng 80 triệu đồng cho 1 tàu cá.

Hiện các tàu cá đều trang bị những thiết bị điện công suất nhỏ nên lượng điện do pin năng lượng mặt trời tạo ra có thể đáp ứng tốt nhu cầu dùng điện trên các tàu cá mà không cần dùng dầu để chạy động cơ phát điện.

* Trung tâm Phát triển năng lượng có chính sách hỗ trợ cho ngư dân lắp đặt pin năng lượng mặt trời không, thưa ông?

- Vừa qua, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam cùng với Sở KH-CN Đà Nẵng tài trợ 160 triệu đồng cho 2 tàu cá lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời được ngư dân đánh giá cao trong quá trình đánh bắt xa bờ dài ngày.

Hiện Trung tâm Phát triển năng lượng đang có dự án liên kết với Bộ Công thương và các tổ chức phi chính phủ của Đan Mạch, Nhật Bản hỗ trợ 100% chi phí lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời cho 10 tàu cá. Trung tâm cũng sẽ khảo sát một số tàu cá ở Phú Yên và khu vực miền Trung để thực hiện dự án này. Nếu thuận lợi, cuối năm nay một số tàu cá sẽ được lắp đặt pin năng lượng mặt trời.

* Xin cảm ơn ông!

NGÔ XUÂN (thực hiện)