Phân bón đầu trâu giả không chỉ phát hiện ở thôn Suối Cối 1 (Xuân Quang 3), mà mới đây người dân ở các xã Xuân Quang 1 (Đồng Xuân), Ea Trol (Sông Hinh), Sơn Thành Tây (Tây Hòa) cũng gặp phải. Trong khi các ngành chức năng đang điều tra nguồn gốc, cơ sở cung cấp loại phân bón này, thì trên thị trường lại xuất hiện thêm phân Kali Nitrate kém chất lượng, nghi làm giả.

Sau khi ngâm trong nước, phân Kali Nitrate do anh Hùng mua, đóng thành từng miếng trắng - Ảnh: P.NAM

PHÂN ĐẦU TRÂU GIẢ KHẮP NƠI

Cũng như các hộ trồng dưa ở thôn Suối Cối 1, mấy ngày qua, các anh Lê Văn Chung (xã Bình Nghi, huyện Tây Sơn, Bình Định), Đoàn Phi Vũ (xã Nhân Tân, huyện An Nhơn, Bình Định) và anh Từ Khắc Hòa (thôn Đồng Hội, xã Xuân Quang 1, Đồng Xuân) cùng trồng dưa ở Đồng Hội ngày đêm lo bón thúc phân cho gần 3ha dưa hơn 70 ngày tuổi chuẩn bị cho thu hoạch và 1,5ha dưa 15 ngày tuổi. Anh Chung than phiền: “Tôi và anh Hòa mua 19 bao phân đầu trâu mang nhãn hiệu “Công ty phân phón Bình Điền” của đại lý phân bón Anh Trang ở TP Quy Nhơn, (Bình Định) vào ngày 23/9/2013 với giá 750.000 đồng/bao, khi bón gần hết mới phát hiện phân giả. Nếu bón đúng phân thật thì trà dưa hơn 70 ngày tuổi sẽ cho thu hoạch. Tuy nhiên, do bón nhầm phân giả nên dưa phát triển quá chậm, trái chỉ nặng từ 1,5 đến 2kg, thay vì từ 3,5 đến hơn 4kg. Chúng tôi phải bón thúc thêm 8 bao phân đầu trâu (50kg/bao) của Công ty cổ phần Phân bón Bình Điền để nuôi trái; còn trà dưa 15 ngày tuổi phải rạch bạt, bón 12 bao để nuôi cây con, vì phân giả bón trước không có tác dụng”.

Nhiều người trồng dưa khác ở đây như các anh Tám (trồng 3ha), Nghiệp (1,6ha), Dũng (1,1ha), Tuấn (0,8ha) cũng chung số phận. Nếu tính 1ha dưa cần 20 bao phân thật như thông thường, thì hơn 10ha dưa các hộ trên đã sử dụng 200 bao phân giả, tương đương 10 tấn.

Theo điều tra của phóng viên, phân bón đầu trâu giả mang nhãn hiệu Công ty phân bón Bình Điền không chỉ xuất hiện ở huyện Đồng Xuân, mà còn được phát hiện ở nhiều địa phương khác trong tỉnh. Đơn cử như bà Nguyễn Thị Thải, trồng dưa ở xã Ea Trol (Sông Hinh) mua nhầm 15 bao và ông Nguyễn Mận Giác, trồng dưa ở xã Sơn Thành Tây (Tây Hòa) mua 3 bao. Những người này cũng mua phân bón của đại lý phân bón Anh Trang.

Theo nhiều hộ dân trồng dưa hấu đã bón nhầm phân đầu trâu giả cho biết, dù có chăm sóc, bón thúc lại phân bón thật, năng suất dưa cũng giảm ít nhất 50%. Thông thường, 1ha dưa được chăm sóc theo quy trình, bón phân đúng chất lượng sẽ thu được khoảng 40 tấn, thì nay chỉ còn chừng 20 tấn.

Trong khi đó, dưa trái nhỏ, không đủ tiêu chuẩn để xuất bán sang Trung Quốc, nên chỉ cung cấp thị trường trong nước với giá khoảng 2.500 đồng/kg, giảm gần 2.000 đồng so với dưa đạt chuẩn. “Năng suất, giá dưa giảm một nửa, người trồng dưa bị thiệt hại nặng. Đề nghị các ngành chức năng điều tra, sớm kết luận, xử lý vụ việc để người dân yên tâm sản xuất”, anh Chung bức xúc, nói.

Bón nhầm phân giả, trà dưa hơn 70 ngày tuổi của anh Chung cho trái nhỏ, chất lượng kém.

PHÂN KALI CŨNG CÓ DẤU HIỆU GIẢ

Mới đây, tại một số ruộng dưa ở thôn Đồng Hội (xã Xuân Quang 1, Đồng Xuân), người dân còn phát hiện loại phân bón Kali Nitrate cũng có dấu hiệu làm giả. Anh Nguyễn Sơn Hùng, trồng dưa ở thôn Đồng Hội cho biết, anh mua 25 bì phân Kali Nitrate loại 2kg với giá 35.000 đồng/bì của đại lý phân bón Anh Trang từ ngày 9/12/2013. Tuy nhiên, khi hòa trong nước, phân tan rất nhanh, không có cảm giác lạnh như phân tốt cùng loại. Vài phút sau, phân đông trắng thành từng miếng như đường phổi. “Kinh nghiệm hơn 15 năm trồng dưa, tôi chưa từng thấy loại phân Kali nào như vậy. Đây là loại phân kém chất lượng và có dấu hiệu làm giả. Khi pha thử 2 bì tưới cho cây dưa nhỏ nhưng không thấy phát triển mới sinh nghi và dừng bón. Tôi đem phân này đến trả lại cho đại lý Anh Trang” anh Hùng cho biết thêm.

Trên mặt trước bao bì loại phân này ghi rõ: Phân bón cao cấp Kali Nitrate sử dụng tốt nhất khi phun trên lá. Nguyên liệu nhập khẩu từ Israel. Đóng gói: Công ty cổ phần Đầu tư thương mại dịch vụ xuất nhập khẩu Hoàng Việt, địa chỉ Phân kho 4, Khu 49, Kho A34, Quân chủng Phòng không Không quân, Biên Hòa, Đồng Nai. Mặt sau ghi thành phần, công dụng khá chi tiết. Nhưng trên bao bì không có tên, địa chỉ nhà sản xuất.

Theo anh Hùng, thôn Đồng Hội có khoảng 30 trại dưa hấu, trung bình mỗi trại có diện tích từ 1 đến 2ha. Điều này cho thấy, phân đầu trâu giả và loại phân Kali nêu trên đang trôi nổi một lượng “khủng” trên địa bàn tỉnh Phú Yên, không riêng chỉ người trồng dưa dùng phải, mà còn được nhiều người nông dân sử dụng để bón sắn, mía, lúa… bị thiệt hại nhưng không hề biết. Rất có thể, lượng phân bón giả được phát hiện chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm”.

PHƯƠNG NAM