Trong những năm qua, nước mắm truyền thống ở Phú Yên với những nhãn hiệu: Mắm Yến, Gành Đỏ, Mỹ Á, Mỹ Quang, Ông Già, Bà Mười, Tân Lập, Tân Lợi… ngày càng được nhiều khách hàng trong, ngoài tỉnh tin dùng. Tuy nhiên, muốn có được thị trường ổn định thì người sản xuất cần chú trọng công tác quảng bá thương hiệu.

Khâu đóng chai tại một gia đình sản xuất nước mắm truyền thống ở TP Tuy Hòa - Ảnh: K.ANH

NHIỀU NGƯỜI SỬ DỤNG

Nước mắm là một trong những gia vị không thể thiếu trong bữa ăn của gia đình Việt. Lâu nay, không ít người tiêu dùng trong tỉnh sử dụng nước mắm công nghiệp bởi giá thành rẻ, độ mặn vừa phải... Nhưng hiện nhiều người tiêu dùng đã chú ý và sử dụng nước mắm chế biến theo phương pháp truyền thống được sản xuất ở các hộ gia đình hay tại các cơ sở sản xuất trong tỉnh. Chị Lâm Thị Bảo Chi (phường 2, TP Tuy Hòa) nói: Từ khi có thông tin nước mắm công nghiệp có độ đạm thấp, gia đình tôi đã chuyển sang sử dụng nước mắm truyền thống. Trước đây, tôi mua nước mắm công nghiệp chỉ với giá 12.000 đến 16.000 đồng/chai (1 lít), nhưng để mua 1 chai nước mắm truyền thống hợp khẩu vị thì giá gấp từ 2 đến 5 lần (tùy theo loại). Theo bà Huỳnh Thị Lan (xã Bình Kiến, TP Tuy Hòa), gia đình bà chỉ dùng nước mắm truyền thống của các cơ sở chế biến ở Yến, Mỹ Quang (Tuy An). Bởi nước mắm truyền thống có mùi thơm đặc trưng của mắm, không pha trộn chất tạo màu, mùi… nên an toàn cho sức khỏe.

Chi cục trưởng Chi cục Đo lường chất lượng nông, lâm, thủy sản tỉnh Nguyễn Duyên cho biết: Nước mắm truyền thống được sản xuất bởi một quy trình khắt khe, không có chất bảo quản, phụ gia… Thông thường, nước mắm được làm từ cá tươi (cá cơm, cá nục, cá ồ…) và muối. Trong đó muối mắm cá cơm sẽ cho ra nước mắm có mùi thơm và độ đạm cao hơn (độ đạm càng cao thì càng quyết định chất lượng của mắm). Qua quá trình ủ hoặc lên men tự nhiên từ 4 đến 7 tháng, hỗn hợp cá và muối này sẽ tạo thành sản phẩm nước mắm. Nước mắm truyền thống phải có độ đạm tiêu chuẩn từ 10 đến 30%.

Theo bà Lê Thị Sành, chủ cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống ở TP Tuy Hòa, ngoài 2 thành phần chính là cá và muối thì nước mắm truyền thống không chứa thành phần nào khác. Trước đây, người dân địa phương thường dùng nước mắm công nghiệp hoặc mua nước mắm truyền thống có chất lượng trung bình, giá khoảng 20.000 đồng/lít. Một số người thì chọn sản phẩm có giá cao từ 50.000 đến 100.000 đồng/lít. Người mua ngày một tăng, nên lượng mắm bán ra trong năm vừa qua nhiều so với những năm trước.

Còn ông Võ Văn Công, chủ cơ sở sản xuất nước mắm Gia Phúc (xã An Phú, TP Tuy Hòa) cho biết: “Mỗi dịp Tết Nguyên đán, chúng tôi chỉ bán 5.000 đến 7.000 lít nước mắm, nhưng dịp tết vừa qua, gia đình tôi bán được 12.000 lít. Mặc dù, từ trước đến nay, chúng tôi chỉ chú trọng đến chất lượng, cộng với đăng ký nhãn mác chứ chưa tính đến việc quảng bá nhưng nhiều người vẫn tìm đến mua. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ đăng ký nhãn hiệu và tăng cường quảng bá để tăng lượng khách hàng nhiều hơn”.

TĂNG CƯỜNG QUẢNG BÁ

Theo Sở Công thương, năm 2013, sản lượng nước mắm (các loại) toàn tỉnh đạt 15 triệu lít. Do “yếu” từ khâu quảng bá, tìm kiếm thị trường tiêu thụ nên nước mắm truyền thống Phú Yên phần lớn tiêu dùng nhỏ lẻ, tại chỗ, chưa mở rộng ra các tỉnh. Tại Phú Yên, lượng nước mắm truyền thống được bày bán ở các cửa hàng, đại lý cũng chưa nhiều. Bà Nguyễn Thị Ngọc Lài, Phó giám đốc Siêu thị Co.opMart Tuy Hòa cho biết: “Trong số các sản phẩm nước mắm truyền thống của tỉnh chỉ có nước mắm Tân Lập có mặt tại siêu thị. Chúng tôi rất muốn giới thiệu thêm cho khách hàng về đặc sản địa phương nhưng phải có sự hợp tác từ các cơ sở chế biến. Những cơ sở chưa đủ điều kiện đăng ký thương hiệu nên không thể đưa sản phẩm vào siêu thị”.

Theo nhiều chủ cơ sở sản xuất thì do quy mô sản xuất hộ gia đình, ngại tốn kém nên họ không đăng ký thương hiệu. Thực tế, hầu hết các cơ sở bán được nhiều sản phẩm là đã có thương hiệu. Cũng theo ông Nguyễn Duyên, ngoài việc đăng ký thương hiệu, công bố chất lượng sản phẩm thì hạn chế của các đơn vị sản xuất là chưa chú trọng đến vấn đề quảng bá, tiếp thị; chưa quan tâm đến việc phổ biến, giới thiệu với người tiêu dùng. Điều này làm giảm đáng kể lượng tiêu thụ. Để giúp người tiêu dùng phân biệt được đâu là nước mắm công nghiệp hay truyền thống, các cơ sở chế biến phải thực hiện theo đúng quy định ghi nhãn hàng hóa và ghi cụ thể độ đạm trên nhãn để người dân dễ xác định.

KHANG ANH