Dự án tái định cư buôn Chao thuộc xã Ea Bá (Sông Hinh) đã vướng nhiều bất cập và ì ạch như... “rùa” trong nhiều năm qua. Điều này đã khiến một công trình thuỷ lợi được đầu tư 4,3 tỷ đồng phải “đắp chiếu”… chờ ruộng.
Mặt bằng khu tái định cư buôn Chao vẫn chưa hoàn chỉnh.
Dự án tái định cư buôn Chao thuộc xã EaBá, huyện Sông Hinh được đầu tư để tái định cư cho 69 hộ buôn Bầu do Ban quản lý thủy điện 3 (Tổng công ty Điện lực Việt Nam) đầu tư kinh phí. Trong dự án này có gói thầu san ủi mặt bằng cánh đồng ruộng trồng lúa nước buôn Chao mà trước đó UBND huyện Sông Hinh đã đầu tư 4,3 tỷ đồng xây dựng xong đập dâng...…Nhưng đã gần 2 năm trôi qua, đồng ruộng được quy hoạch vẫn chưa thi công xong mặt bằng khiến đập dâng buôn Chao phải...…chờ ruộng. Hơn nữa, trong quá trình thi công khu tái định cư vẫn còn nhiều bất cập nên dự án này cứ ì ạch như... “rùa”.
CÔNG TRÌNH ĐẬP DÂNG 4,3 TỶ ĐỒNG “ĐẮP CHIẾU”... CHỜ RUỘNG!
Trong những năm qua, tỉnh Phú Yên rất quan tâm đến việc phát triển cây lúa nước cho bà con dân tộc ở các huyện miền núi. Nhờ áp dụng tốt những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất lúa nước, người dân ở huyện Sông Hinh không còn phải lo đói giáp hạt, điều mà lâu nay chính quyền địa phương đau đáu lo lắng. Thành công này phải kể đến những công trình thủy lợi đang phát huy hiệu quả như đập dâng Ea Trol, đập dâng buôn Ken. Ông Đinh Ngọc Dạn, Trưởng ban quản lý các công trình xây dựng cơ bản huyện Sông Hinh cho biết: “UBND huyện đã đầu tư trên 5 tỷ đồng xây dựng đập dâng Ea Trol dự kiến tưới 125 ha. Nhưng khi đưa vào sử dụng đã phát huy hiệu quả hơn dự kiến, đủ nước tưới trên 200 ha lúa rẫy, năng suất từ 45 tạ đến 50 tạ/ha. Tương tự, đập dâng buôn Ken chỉ thiết kế tưới cho 30 ha, nhưng thực tế sử dụng công trình này lại tưới khoảng 60 ha”.
Qua hiệu quả của những công trình thủy lợi trên, năm 2003 UBND huyện Sông Hinh đầu tư xây dựng đập dâng buôn Chao ở xã Ea Bá từ nguồn vốn vay của Ngân hàng hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC). Tổng vốn đầu tư xây dựng công trình thủy lợi này trên 4,3 tỷ đồng. Theo thiết kế, đập dâng buôn Chao phục vụ nước tưới cho 83 ha lúa rẫy chuyển sang trồng lúa nước hai vụ ăn chắc. Ngoài việc tưới cho cánh đồng lúa, công trình còn cải thiện môi trường sinh thái cho khu vực này, vốn dĩ thường khô hạn vào mùa khô. Đập dâng buôn Chao chính thức khởi công vào tháng 7/2003. Sau 9 tháng thi công, công trình đã hoàn thành. Tiếp đó, UBND huyện Sông Hinh có chủ trương đầu tư 400 triệu đồng để san ủi đồng ruộng để vào mùa mưa là sản xuất vụ đầu tiên. Trong quá trình triển khai dự án này, Ban quản lý dự án thủy điện 3 làm việc với UBND huyện Sông Hinh thống nhất Ban quản lý dự án thủy điện 3 sẽ đầu tư kinh phí (từ nguồn kinh phí đền bù) để san ủi đồng ruộng và kiên cố hóa hệ thống kênh tưới để di dời 69 hộ ở buôn Bầu (xã Ea Bá) nằm trong khu vực công trình thủy điện Sông Ba Hạ đến khu vực này tái định cư và cấp đất ruộng cho bà con sản xuất. Trong dự án tái định cư buôn Chao, công việc san ủi mặt bằng đồng ruộng thuộc gói thầu 62. Theo thiết kế, đồng ruộng rộng khoảng 83 ha nằm dọc theo hai bên bờ suối, có độ nghiêng khá cao. Gói thầu này có giá trị trúng thầu hơn 2,1 tỷ đồng do liên doanh Công ty Thủy nông Đồng
Trong quá trình thi công, hai đơn vị trên chỉ mới triển khai san ủi 44,3 ha, số diện tích còn lại chưa thi công được do mặt bằng đồng ruộng có độ cao hơn hệ thống mương tưới và băng qua đường giao thông, nhưng trong phần khảo sát thiết kế lại không có hạng mục thi công băng qua đường. Do đó, gần 40 ha đồng ruộng còn lại cần san ủi bị ách tắc. Ngoài ra, trong quá trình thi công hệ thống kênh tưới chính, đơn vị thi công chỉ làm được 2.050 mét, trong khi thiết kế là 2.327 mét. Việc chậm trễ này một phần là lỗi từ khâu khảo sát thiết kế không đúng với thực tế hiện trạng mặt bằng công trình. Diện tích đồng ruộng đã san ủi xong, nhưng chưa thể nào đưa vào sử dụng được. Trong quá trình thi công, đơn vị thi công san ủi theo kiểu “lấy được” nên bình độ từng thửa ruộng có độ nghiêng rất cao và khả năng tích nước kém. Ông Lê Đình Hiến, Giám đốc Xí nghiệp Xây dựng sửa chữa thủy lợi (thuộc Công ty Thủy nông Đồng Cam) cho biết: “Trong quá trình thi công, chủ đầu tư là Ban quản lý dự án thủy điện 3 đã đổi tên thành Ban quản lý dự án thủy điện 7. Điều đó đã khiến thủ tục bàn giao phải thay đổi lại”. Vì vậy, hiện nay cánh đồng ruộng này chỉ dành để… chăn thả bò.
Một công trình tốn mấy tỷ đồng, đầu tư xây dựng xong nhưng chẳng thấy ruộng đâu để tưới!? Và buộc lòng công trình phải tiếp tục “nằm” chờ… ruộng. Điều này thể hiện sự lãng phí trong đầu tư, mà nguyên nhân chính là do sự chậm trễ của Ban quản lý dự án thủy điện.
KHU TÁI ĐỊNH CƯ VẪN CÒN NGỔN NGANG
Cánh đồng san ủi trồng lúa nước chỉ làm đồng cỏ chăn nuôi bò.
Trong dự án tái định cư, việc san lấp mặt bằng làm khu tái định cư cho các hộ dân ở buôn Bầu thuộc gói thầu số 52 do Công ty Thủy nông Đồng
Chính những bất cập này đã khiến công trình kéo dài đến nay (3/2007) vẫn chưa hoàn chỉnh để cấp đất cho người dân di dời tái định cư. Điều đáng lưu ý, tiến độ Dự án thủy điện Sông Ba Hạ sẽ tích nước vào tháng 7/2007, toàn bộ buôn Bầu bị ngập chìm trong nước. Vậy những hộ dân buôn Bầu sẽ di chuyển đi đâu? Để đảm bảo cho người dân sớm tái định cư, Ban quản lý dự án thủy điện 7 cần tập trung đẩy nhanh tiến độ san ủi mặt bằng khu tái định cư, sớm hoàn chỉnh giao đất để người dân xây nhà.
TỔ PHÓNG VIÊN NỘI CHÍNH