Bỏ ra gần 1 tỉ đồng đầu tư vào kinh doanh điện, nhưng khi bàn giao lưới điện cho Công ty Điện lực Phú Yên quản lý, HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Bình 2 (HTX Hòa Bình 2) không nhận được khoản đền bù nào. Thâm hụt vốn lớn đã khiến HTX Hòa Bình 2 gặp khó trong phát triển sản xuất và kinh doanh.
HTX Hòa Bình 2 (thị trấn Phú Thứ) đã bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn gần 8 năm nhưng đến nay chưa nhận được khoản đền bù nào - Ảnh: M.DUYÊN
Ông Nguyễn Thãi, Giám đốc HTX Hòa Bình 2 cho biết, năm 1990, để mở dịch vụ kinh doanh điện phục vụ thắp sáng cho bà con trên địa bàn xã Hòa Bình 2 (nay là thị trấn Phú Thứ), đơn vị đã đầu tư 999 triệu đồng từ nguồn vốn góp xã viên để đầu tư phát triển hệ thống lưới điện. Đến tháng 12/2005, HTX tiến hành bàn giao lại toàn bộ hệ thống lưới điện hạ áp nông thôn này cho Công ty Điện lực Phú Yên quản lý với 5 trạm điện (Mỹ Lệ, Cầu Tổng, Phú Thứ, Phước Thịnh, Phước Mỹ) cùng đường dây dẫn điện dài 37,156km, gồm các loại dây M38, M22, AC50, CV38, CV14 cùng trụ điện xi măng, gỗ và hơn 4.871m2 đất sử dụng cho công trình điện. Khi tiếp nhận, Công ty Điện lực Phú Yên tính khấu hao tới 88% (tương đương với gần 879 triệu đồng) nên giá trị còn lại của lưới điện hạ áp chỉ còn hơn 120 triệu đồng. Đến nay, không những số vốn gần 1 tỉ đồng HTX bỏ ra không được xem xét mà 12% giá trị tài sản còn lại vẫn chưa được đền bù”.
HTX Hòa Bình 2 hoạt động các dịch vụ cho thuê tài sản, lúa giống, kinh doanh vật tư nông nghiệp, tín dụng nội bộ… Trước thời điểm năm 2005, khi vẫn còn duy trì dịch vụ điện, tổng doanh thu của HTX đạt hơn 1,9 tỉ đồng/năm, cho lãi gần 231 triệu đồng. Trong đó, dịch vụ điện chiếm 73% tổng doanh thu (với hơn 1,4 tỉ đồng), tạo lợi nhuận đóng góp vào quỹ sản xuất kinh doanh của HTX hơn 40 triệu đồng/năm. Ngoài dịch vụ điện, các dịch vụ khác hoạt động mang tính chất phục vụ cộng đồng “lấy thu bù chi” là chủ yếu. Cụ thể như dịch vụ vật tư nông nghiệp, năm 2004, HTX đạt doanh thu hơn 194 triệu đồng; nhưng chi phí đã lên tới hơn 190 triệu đồng, lãi cả năm chỉ còn 4 triệu đồng. “Sau khi bàn giao lưới điện, Ban Quản trị HTX đã lên kế hoạch sử dụng một phần vốn vào mở dịch vụ xây dựng các công trình giao thông nông thôn và kiên cố hóa kênh mương nội đồng. Nhưng khi không nhận được tiền đền bù, doanh thu cũng không có khiến HTX “cạn” vốn, lại không thể vay vốn ngân hàng. Suốt hơn 5 năm qua, HTX chỉ còn biết cố gắng hoạt động cầm chừng, duy trì bằng các dịch vụ lấy công làm lãi”, ông Thãi chia sẻ thêm.
Theo Công ty Điện lực Phú Yên, tại biên bản giao nhận lưới điện hạ áp của xã Hòa Bình 2, huyện Tây Hòa, đại diện bên giao lúc đó là UBND xã Hòa Bình 2 đã thống nhất giá trị khấu hao 88%; đặc biệt 2 bên tiến hành bàn giao theo phương thức tăng giảm vốn, không yêu cầu hoàn trả vốn.
Theo ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, không được hoàn trả vốn để tái đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh là thiệt thòi lớn đối với HTX Hòa Bình 2. Nguồn vốn đầu tư lưới điện hạ áp nông thôn của HTX Hòa Bình 2 là do xã viên đóng góp và đã tiến hành bàn giao ở giai đoạn 1 (trước ngày 1/3/2009) theo hình thức tăng giảm vốn nên được xem xét đề nghị hoàn trả vốn. Vì vậy, các cơ quan liên quan cần đề nghị Bộ Công thương, Bộ Tài chính xem xét hoàn trả vốn cho HTX.
Đoàn giám sát của Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND tỉnh vừa kiến nghị Bộ Công thương và Bộ Tài chính xem xét hoàn trả nguồn vốn đầu tư lưới điện hạ áp nông thôn đối với vốn góp của HTX và nhân dân. Đồng thời đề nghị UBND tỉnh có văn bản trình Bộ Công thương và Bộ Tài chính xem xét hoàn trả nguồn vốn đầu tư lưới điện hạ áp nông thôn cho HTX đối với phần vốn của nhân dân đóng góp giai đoạn trước ngày 1/3/2009 và tác độngTập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực Miền Trung nâng cấp lưới điện đã xuống cấp để phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân.
BẠCH VÂN