Tỉnh Vĩnh Phúc cách Hà Nội chừng 50km, ngày nay có nhiều khu du lịch nghỉ mát nổi tiếng như: Tam Đảo, Tây Thiên, Đại Lải… và không thể không nhắc đến Đầm Vạc.
Tép dầu, món đặc sản ở Đầm Vạc - Ảnh: T.QUỚI
Khu du lịch sinh thái này không chỉ có cảnh quan đẹp, không khí trong lành mà còn là một địa danh gắn với lịch sử, văn hóa của vùng đất ven đô này. Đầm Vạc trở thành danh từ chung gắn với nhiều công trình văn hóa, khu du lịch, khách sạn, trên nhiều con phố ở TP Vĩnh Yên với hình ảnh con chim Vạc trở thành biểu tượng đặc trưng.
Đầm Vạc là đầm tự nhiên, có 23 nhánh chính tạo ra những hồ, lạch nhỏ có chu vi 14km, chiều rộng trung bình 1km, diện tích mặt nước rộng gần 500ha, đáy sâu nhất 4,5m. Ven bờ Đầm Vạc thơ mộng với những tán cây sưa, lim, long não lâu năm mát rượi, nhà khách Đầm Vạc là điểm lựa chọn lý tưởng cho du khách khi đến Vĩnh Phúc.
Vùng này xưa kia được rừng thiên nhiên bao bọc, lắm chim nhiều cá; những đàn cò, vạc, bồ nông, mòng, két, le le… về kiếm ăn. “Vì có nhiều cò vạc nên danh từ Đầm Vạc xuất hiện từ đây”, anh Hậu, một chủ quán ăn ở đường Ngô Quyền, TP Vĩnh Yên giải thích.
Nhưng nổi tiếng hơn cả ở Đầm Vạc là tép dầu, một món ăn thông dụng được nhiều người yêu thích. Tép dầu Đầm Vạc nổi tiếng đến mức từ đời trước truyền cho đời sau câu ca: “Cỗ chín lợn mười trâu/ Cũng không bằng tép dầu Đầm Vạc”.
Tép dầu Đầm Vạc dài khoảng 5-7cm, sinh sôi ngoài tự nhiên. Điều khiến con tép dầu đặc biệt ngon và trở thành món ăn đặc trưng, nổi tiếng của vùng đất này là bởi khi trưởng thành bụng tép đầy ắp trứng, khi rán lên béo ngậy.
Các món ăn và cách chế biến tép dầu khá đơn giản. Thường người ta rán lên, hoặc kho hay nấu canh. Tép dầu thường nấu canh với dưa cải chua hoặc mẻ. Nhưng ngon hơn cả là rán hoặc đem kho cứng. Có thể kho tép dầu với các loại rau quả tùy khả năng và sở thích của mỗi người, như dưa cải, cà bát muối, trám đen, dọc khoai… và nhất thiết phải kho bằng tương, nồi kho còn lót lá gừng tươi hoặc dăm lát gừng, đun nhỏ lửa đến cạn khô. Kho cách này, ăn vừa béo vừa bùi, vừa thơm, giữ được vị đậm, vị ngọt của loài tép này.
Món tép dầu Đầm Vạc không chỉ là món ăn dân dã của người dân địa phương mà ngày nay món ăn khoái khẩu này được rất nhiều vị khách ở các nhà hàng sang trọng lựa chọn. Tép dầu Đầm Vạc đã trở thành đặc sản góp phần tạo nên thương hiệu cho điểm du lịch Vĩnh Yên và là món “ăn một lần có thể nhớ mãi”.
QUỲNH MAI