Các hợp tác xã (HTX) hoạt động trên lĩnh vực vận tải đang gặp nhiều khó khăn khi xã viên chưa có được môi trường cạnh tranh công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Chỉ thị 06 của UBND tỉnh về tăng cường quản lý, chống thất thu thuế trong lĩnh vực này ra đời góp phần gỡ khó cho các HTX, từng bước lập lại công bằng trong kinh doanh vận tải.
Bãi xe vắng khách của HTX Vận tải Sông Cầu (TX Sông Cầu) - Ảnh: M.DUYÊN
XE CỦA HTX GẶP KHÓ
Theo Liên minh HTX tỉnh, cuối năm 2012, toàn tỉnh có 13 HTX vận tải nhưng đến nay chỉ còn lại 8 HTX. Quản lý bến bãi, thu thuế theo đầu xe xã viên và phí là hoạt động chính của các HTX vận tải hiện nay. Theo ông Lưu Đình Trung, Giám đốc HTX Vận tải Sông Cầu (TX Sông Cầu), khi mới thành lập, đơn vị này quản lý bến xe phường Xuân Phú với diện tích 3.000m2. Ngoài 100 đầu xe của xã viên, HTX còn thu phí ra vào bến của nhiều xe khách tư nhân. Tuy nhiên, hiện HTX chỉ còn thu thuế 35 đầu xe và phí ra vào bến của doanh nghiệp tư nhân Cúc Tư và Bình Phương. Trong quý III/2013 tổng doanh thu của HTX Vận tải Sông Cầu hơn 28 triệu đồng, trong khi tổng chi lên tới 42 triệu đồng. Hiện, nhiều xã viên tiếp tục xin ra khỏi HTX, doanh thu liên tục giảm và diện tích bến xe do HTX quản lý cũng thu hẹp còn 1.000m2.
Không được như HTX Vận tải Sông Cầu, hiện phần lớn các HTX vận tải trong tỉnh chỉ tồn tại nhờ vào 5% tiền thuế môn bài được cơ quan thuế trích lại. Nhưng từ tháng 5/2011 các HTX cũng không còn được nhận % này nữa nên doanh thu giảm mạnh; kinh phí hoạt động của các HTX hiện nay chỉ còn trông chờ vào các khoản phí do xã viên đóng góp. Trong khi đó, chỉ trong vòng 1 năm (tính từ tháng 9/2012 đến 9/2013), tổng số xã viên tại các HTX vận tải cũng đã giảm từ 300 xã viên xuống còn 201 xã viên.
Ông Nguyễn Hải Tiến, xã viên của HTX Vận tải Sông Cầu cho biết, xe khách 12 chỗ của gia đình tôi trung bình mỗi tháng đóng 150.000 đồng, 1 năm đóng 1,8 triệu đồng. Thậm chí khi chậm đóng cho HTX còn bị cơ quan thuế phạt. Đối với xe ngoài HTX, nhờ “lách” thuế hoặc đóng ít hơn vì chạy “đứt tuyến” nên đã giảm được một khoản chi, làm nảy sinh tình trạng phá giá, bắt khách dọc đường… Nếu không chấn chỉnh được tình trạng này thì những chủ xe như tôi dù không muốn cũng phải xin ra khỏi HTX.
“TIA SÁNG” ĐẦU TIÊN
Nhằm bảo đảm công bằng trong việc kinh doanh vận tải giữa các tổ chức, cá nhân, HTX, mới đây UBND tỉnh ban hành Chỉ thị 06 về tăng cường quản lý, chống thất thu thuế trong lĩnh vực kinh doanh vận tải. Theo đó, Cục Thuế tỉnh phối hợp với Trung tâm Đăng kiểm, Phòng CSGT Công an tỉnh thống kê số lượng xe vận tải của tổ chức, hộ kinh doanh đang lưu hành đưa vào diện quản lý thu thuế; quản lý chặt chẽ doanh thu tính thuế, số thuế phát sinh. Liên minh HTX tỉnh phổ biến tới các HTX vận tải trong quá trình tiếp nhận xã viên phải làm đầy đủ thủ tục về đăng ký bổ sung vốn, phương tiện với cơ quan đăng ký kinh doanh. Nếu tiếp nhận phương tiện đã hoặc đang hoạt động thì Liên minh HTX tỉnh phải có xác nhận hoàn thành nghĩa vụ thuế đến thời điểm gia nhập. Sở GTVT, Công an tỉnh, Sở KH-ĐT và Sở Công thương… phối hợp chặt chẽ với chi cục thuế các địa phương để thông tin đầy đủ về các phương tiện hoạt động kinh doanh.
Chỉ thị này bước đầu tạo được niềm tin cho các HTX vận tải. Ông Đinh Phước Hưng, Giám đốc HTX Vận tải Thống Nhất cho biết. “Thu hút xã viên không chỉ mang lại doanh thu cho HTX, điều quan trọng là các HTX vận tải hoàn thành trách nhiệm cùng cơ quan thuế thực hiện chống thất thu thuế cho Nhà nước. Ngoài ra, việc thu thuế công bằng đối với các đầu xe của tư nhân, doanh nghiệp và cả HTX sẽ tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh để xe của các HTX vận tải không còn chịu thiệt thòi như hiện nay”.
Ông Ngô Đức Toàn, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh khẳng định: “Các loại phương tiện vận tải không đăng ký hoặc khai báo không kinh doanh nhưng thực tế vẫn hoạt động mà chưa được quản lý thu thuế đã gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi chính đáng của tổ chức, cá nhân thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Nhằm chống thất thu thuế, chúng tôi đã chỉ đạo các chi cục thuế tăng cường quản lý thu đối với ngành kinh doanh vận tải. Các chi cục thuế cùng với chính quyền địa phương lập đoàn kiểm tra tiến hành rà soát lập danh sách các hộ có xe tải, hướng dẫn người nộp thuế kê khai, đăng ký thuế ngay tại chỗ. Đối với trường hợp vi phạm thì tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính, sau đó ban hành quyết định xử phạt và quyết định truy thu thuế”.
Theo ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, Chỉ thị 06 của UBND tỉnh có tác dụng tích cực, giúp các HTX vận tải có cơ hội cải tổ để duy trì và mở rộng hoạt động. Những khó khăn hiện nay của các HTX vận tải sẽ cơ bản được giải quyết khi môi trường kinh doanh vận tải minh bạch, công bằng. Bên cạnh đó, các HTX vận tải cần đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành nghĩa vụ thuế trong xã viên; có chính sách ưu đãi để thu hút xã viên.
MINH DUYÊN
