Đến thời điểm này, huyện Sông Hinh đã có hơn 1.000ha sắn được thu hoạch trong tổng số 8.000ha được trồng niên vụ 2013-2014, năng suất bình quân ước đạt 18 tấn/ha. Với giá thu mua hiện nay là 2.120 đồng/kg sắn tươi, mỗi hecta, trừ hết chi phí, người trồng sắn có lãi từ 15 đến 20 triệu đồng. Đáng chú ý, trong số đó có khá nhiều diện tích trồng giống sắn mới cho năng suất gấp đôi, gấp ba, đem lại lợi nhuận cao cho nông dân.
Hai vụ qua, sắn của gia đình ông Nguyễn Tân, thôn Chí Thạnh, xã Đức Bình Đông đạt năng suất bình quân 55 tấn/ha - Ảnh: V.THÙY
TĂNG THU NHẬP TỪ GIỐNG SẮN MỚI
Vụ sắn năm nay, ông Nguyễn Tân đã thu hoạch 2,5 sào sắn trồng ở khu vực Soi Nga, gần sông Ba, thuộc địa phận thôn Chí Thán, xã Đức Bình Đông và là năm thứ hai ông trồng giống sắn mới mà bà con quen gọi là giống Tây Ninh. Để tránh lũ, ông đã thu hoạch khi sắn chưa tới 7 tháng tuổi. Ông Tân cho biết: “Mặc dù ở thời điểm đầu vụ, sắn bị nhện đỏ gây vàng, rụng lá, thu hoạch sớm nhưng năng suất vẫn đạt rất cao, tăng lên 5 đến 6 tấn/sào. Với giá thu mua hiện nay, trừ hết chi phí vụ này, tôi cũng kiếm được không dưới 20 triệu đồng. Hơn thế, tiền bán lại cây giống cũng dư cho khoản chi phí vận chuyển, bồi dưỡng ăn uống cho lao động nhổ sắn”.
Đất đai không màu mỡ như trường hợp của hộ ông Nguyễn Tân, nhưng 3ha sắn đã đem lại niềm vui lớn cho gia đình ông Nguyễn Viên ở thôn Đức Hòa, xã Đức Bình Đông. Thấy giống sắn mới cho năng suất cao, năm nay ông Viên đã bỏ ra gần 10 triệu đồng để mua giống về trồng thay thế giống KM 94 truyền thống. Giống sắn mới này có đặc điểm khác biệt so với các giống khác là mắt lá dày, thân thấp, cây phát triển nhanh, rút ngắn thời gian thu hoạch. Ông Viên cho biết: “Năm nay, bà con trồng giống sắn lai này rất phấn khởi, năng suất gấp đôi, gấp ba so với giống sắn cũ KM 94. Ngoài ra, việc trồng cũng dễ, bón phân cũng giống KM 94, nhưng nó hơn là phát triển nhanh, khỏe. Những năm tới bà con nên trồng giống lai, vì năng suất nó rất cao”. Ông Viên còn chia sẻ kinh nghiệm, giống sắn mới có 2 loại, về cơ bản hình thức cây giống nhau, nhưng có loại cuống củ dài, nếu trồng nơi đất cứng, khi nhổ thường bị đứt, phải tốn công đào bới; loại còn lại củ liền với gốc, dễ nhổ hơn. Về năng suất đảm bảo như nhau, bà con khi mua giống cần lựa chọn cho phù hợp với đất trồng.
MỞ RỘNG DIỆN TÍCH ĐI ĐÔI VỚI THÂM CANH
Sắn cao sản nói trên là giống KM 140, KM 149 được huyện Sông Hinh trồng thử nghiệm và nhân rộng từ năm 2011. Đến nay, toàn huyện đã trồng khoảng 1.000ha, năng suất bình quân đạt trên 40 tấn/ha, cao hơn 22 tấn/ha so với năng suất bình quân chung của toàn huyện. Năng suất cao, giá thu mua ổn định, sắn cao sản này đã trở thành cây trồng chủ lực xóa đói giảm nghèo của hàng ngàn hộ dân trong huyện trong những năm gần đây.
Ông Ma Uyên ở buôn Hai K’Rông, xã Ea Bia, cho hay: “Đã nhiều lần nghe nói có giống sắn mới cho năng suất cao, nhưng để tận mắt chứng kiến, cuối tuần qua, tôi đã lặn lội xuống tận xã Đức Bình Đông, trực tiếp xem rẫy sắn giống mới đang thu hoạch, vừa để kiểm tra thực tế, vừa để học hỏi kinh nghiệm. Thấy củ nhiều quá, tôi đặt liền 3 triệu đồng mua 200 bó cây để trồng hơn 1ha trong vụ sắn tới”.
Còn Chủ tịch Hội Nông dân huyện Sông Hinh Phạm Xuân Lai, cho biết, những giống sắn mới đã mang lại hiệu quả rõ nét, tuy nhiên nó mới phát triển mạnh ở các xã người Kinh như Đức Bình Đông, Đức Bình Tây, Sơn Giang và thị trấn Hai Riêng; còn các địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số vẫn chưa được chú trọng, một mặt vì giống sắn mới chưa trồng đại trà, nên muốn có cây giống phải đi tìm mua lại, mặt khác bà con vẫn còn e dè với những giống mới. “Ngay từ đầu vụ sắn này, hội đã chỉ đạo các cơ sở, đặc biệt là các xã đồng bào dân tộc thiểu số, tích cực tuyên truyền, giới thiệu những mô hình trồng sắn giống mới năng suất cao để bà con học tập nhân rộng”, ông Phạm Xuân Lai, nói.
Muốn có năng suất cao, giống sắn cao sản mới đòi hỏi phải có chế độ thâm canh, chuẩn bị tốt từ khâu cày đất, bón phân lót, bón thúc, làm cỏ, vun gốc, phòng trừ sâu bệnh; đặc biệt là không sử dụng giống ở những diện tích đã bị nhiễm bệnh chổi rồng, nhện đỏ… Tuy nhiên, đối nghịch với năng suất cao là tốc độ nhanh bạc màu của đất. Để đảm bảo hiệu quả lâu dài và bền vững, khuyến cáo của huyện Sông Hinh là cần chú ý việc trồng luân canh, xen canh các cây trồng khác để cải tạo đất. Ông Trần Thanh Định, Phó chủ tịch UBND huyện Sông Hinh nói: “Giống sắn cao sản mới cho năng suất cao, huyện rất mừng. Nhưng về lâu dài, địa phương phải vận động nông dân thâm canh, tức là phải đầu tư khoa học kỹ thuật, phân bón và trồng luân canh cây họ đậu và một vài cây khác. Năng suất 40 đến 50 tấn/ha thì hàm lượng dinh dưỡng trong đất phải mất gấp 4 đến 5 lần. Nếu không thâm canh thì không loại đất nào chịu đựng được. Song song với đó, huyện chỉ đạo các địa phương, các ban ngành, đoàn thể tích cực tuyên truyền giới thiệu đưa giống mới và kỹ thuật đến với đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa, đảm bảo trong một vài vụ tới sẽ thay thế hết toàn bộ giống cũ đã thoái hóa trên diện tích sắn toàn huyện”.
VĂN THÙY - NGỌC CƯỜNG
