Theo quy định tại Nghị định 41/2010/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, đối tượng hợp tác xã (HTX) được vay đến 500 triệu đồng mà không cần tài sản đảm bảo. Nhưng đến nay, toàn tỉnh hầu như không có HTX nào tiếp cận được vốn tín chấp với hạn mức tối đa. Hiện nhiều ngân hàng ở Phú Yên cũng “ngại” cho HTX vay vì thiếu tin tưởng vào khả năng chi trả của các hợp tác xã.

Đại diện các HTX nêu lên những khó khăn tại buổi đối thoại với các ngân hàng thương mại - Ảnh: L.HẢO

CHƯA TIN TƯỞNG

Ông Nguyễn Đồng Minh, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Bình Kiến 2 bức xúc: “Đang vào vụ, xã viên rất cần HTX đầu tư phân bón đúng lúc để cây lúa phát triển. HTX nóng ruột, đã sớm hoàn thành hồ sơ vay vốn theo quy định của ngân hàng. Thế nhưng, ngân hàng lại hẹn nay hẹn mai rồi không cho vay. Từ đó, HTX “cạch”, không dám đến ngân hàng nữa. Các HTX còn bảo nhau, kẹt lắm thì vay ngoài chứ đừng bao giờ “gõ cửa” ngân hàng”. Theo ông Minh, hiện lãi suất ngân hàng đã hạ, HTX lại cần vốn nên rất muốn được vay. Thế nhưng, nếu ngân hàng không tin tưởng và tìm cách “làm khó” thì HTX sẽ nản chí và tự động thối lui.

Trong khi đó, ông Huỳnh Hữu Phương, Phó giám đốc Ngân hàng NN-PTNT (Agribank) chi nhánh Phú Yên thì cho hay: Sau khi xem xét, rà soát lại hoạt động của đơn vị, ngân hàng có tổng kết một số nguyên nhân khiến các HTX khó tiếp cận vốn vay. Theo đó, hiện phần lớn các HTX nông nghiệp đều giao khoán đất đai cho xã viên trực tiếp quản lý, sử dụng; HTX hầu như không còn tư liệu sản xuất, hoạt động dịch vụ cũng ít hiệu quả. Các HTX kinh doanh dịch vụ xây dựng thì được thành lập từ các thành viên hộ gia đình, năng lực kinh doanh không đảm bảo để thi công, khó cạnh tranh với các đơn vị xây dựng khác. Còn đối với các HTX dịch vụ vận tải, hầu hết xã viên đã vay vốn ngân hàng, mua sắm phương tiện riêng nên HTX cũng không có nhu cầu vay. Ngoài ra, hiện năng lực quản lý điều hành của các HTX chưa theo kịp thị trường, rủi ro trong hoạt động kinh doanh còn cao; vốn tự có của HTX thấp, cán bộ HTX chưa có nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực kinh doanh, phương án hoạt động chưa khả thi… nên ngân hàng chưa yên tâm khi cung ứng vốn cho các HTX.

TÌM TIẾNG NÓI CHUNG

Theo ông Nguyễn Diễn, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ vận tải khách, du lịch Yên Phú, về lý thuyết, việc tiếp cận vốn ngân hàng không khó nhưng trên thực tế, điều này lại rất xa vời đối với các HTX. Rào cản lớn nhất hiện nay đối với các HTX là làm sao lập được phương án kinh doanh hiệu quả, thuyết phục được ngân hàng. Thế nhưng, khả năng của HTX có hạn nên HTX mong muốn được ngân hàng tư vấn để lập dự án kinh doanh hiệu quả, có thể vay được vốn. Ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX Phú Yên cũng thừa nhận: Hiện các HTX còn rất khó khăn, nguồn vốn để sản xuất, kinh doanh thấp; nhiều HTX có hơn 50% vốn là tài sản cố định, quy mô hoạt động nhỏ, thiết bị công nghệ chậm đổi mới, sản phẩm thiếu sức cạnh tranh. Bên cạnh đó, phần lớn đội ngũ cán bộ chủ chốt HTX thường xuyên thay đổi, không quy hoạch ổn định, công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa đáp ứng kịp thời… nên hoạt động sản xuất, kinh doanh còn hạn chế. Vì vậy, các ngân hàng nên xem HTX là đối tượng cho vay đặc thù, được phép dùng tài sản hình thành từ vốn vay để thế chấp vay vốn. Liên minh HTX Phú Yên cũng kiến nghị tỉnh cho phép HTX được vay ưu đãi từ nguồn vốn Quỹ Giải quyết việc làm tỉnh thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh Phú Yên.

Theo ông Nguyễn Ngọc Khố, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Phú Yên, hiện các ngân hàng không thiếu vốn và đang tìm cách đẩy mạnh cho vay nhưng phải đảm bảo thu hồi được nợ. Mặc dù các HTX thuộc đối tượng được vay tín chấp đến 500 triệu đồng nhưng khách hàng phải có phương án kinh doanh khả thi, làm ăn uy tín, không có nợ xấu thì ngân hàng mới dám cho vay. Ngoài ra, hiện các ngân hàng trên địa bàn tỉnh đều thực hiện cho vay tín chấp theo Nghị định 41/2010/NĐ-CP của Chính phủ nên các HTX cứ mạnh dạn “gõ cửa”. Nếu HTX nào đủ điều kiện nhưng không được xem xét cho vay thì có thể kiến nghị Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Phú Yên can thiệp, giải quyết.

LÊ HẢO