Trong hai năm gần đây, liên kết đào tạo sau đại học ở Phú Yên khá phát triển khi nhiều lớp cao học với đa dạng các lĩnh vực được mở ra, phục vụ nhu cầu nâng cao trình độ chuyên môn của người dân, cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng cao cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Báo Phú Yên phỏng vấn thạc sĩ Trần Văn Chương, Hiệu trưởng Trường đại học Phú Yên xung quanh vấn đề này.
Lớp cao học Điện lực I do Trường đại học Phú Yên liên kết với Trường đại học Điện lực Hà Nội vừa khai giảng tại Trường đại học Phú Yên. Trong ảnh: Một giờ học tiếng Anh của các học viên - Ảnh: H.MY
* Ông có thể cho biết nhu cầu học sau đại học ở Phú Yên hiện nay và những ngành nghề nào được học viên quan tâm, yêu cầu mở lớp nhiều nhất?
- Hiện số người có trình độ sau đại học ở tỉnh Phú Yên khoảng hơn 500 người, dự báo nhu cầu nhân lực sau đại học đến năm 2015 cần tăng thêm 300 người (theo Chương trình hành động của Tỉnh ủy về phát triển nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH tỉnh Phú Yên giai đoạn 2011-2015) và theo đề xuất riêng đến năm 2020 cần tăng thêm trên 500 người. Thực tế nhu cầu đào tạo sau đại học ở tỉnh qua khảo sát và triển khai liên kết đào tạo của Trường đại học Phú Yên có ở hầu hết các ngành, trong đó, học viên quan tâm nhiều nhất đến nhóm ngành sư phạm, kinh tế, kỹ thuật - công nghệ và luật. Đặc biệt, hiện đội ngũ cán bộ, giáo viên thuộc ngành GD-ĐT Phú Yên có 135 người trình độ thạc sĩ và 56 người đang học cao học, chủ yếu là ở các Trường THPT, đạt tỉ lệ khoảng 9% so với số giáo viên đang dạy tại bậc THPT. Theo Chiến lược Phát triển giáo dục Việt Nam giai đoạn 2011-2020, đến năm 2020, tỉ lệ giáo viên THPT trên chuẩn phải đạt 16,6% trở lên. Như vậy, đội ngũ giáo viên THPT cần có thêm ít nhất 150 thạc sĩ, bình quân mỗi năm (từ 2013-2018) phải có ít nhất 25 người trúng tuyển đầu vào cao học. Cho nên, nhu cầu học của giáo viên THPT là rất lớn. Còn khối ngành nông nghiệp nhu cầu cấp thiết nhưng số lượng lại không nhiều.
* Nhu cầu học sau đại học khá lớn, vậy những điều kiện cần và đủ để các đơn vị có thể trực tiếp đào tạo sau đại học và liên kết đào tạo sau đại học là gì, thưa ông?
- Theo quy định của Bộ GD-ĐT, các trường đại học, học viện được cấp phép đào tạo trình độ thạc sĩ khi đảm bảo các điều kiện: Đã đào tạo trình độ đại học hình thức chính quy ngành tương ứng với ngành hoặc chuyên ngành đềnghịcho phép đào tạo trình độ thạc sĩ và có ít nhất 2 khóa sinh viên đã tốt nghiệp; có đội ngũ giảng viên cơ hữu có trình độ thạc sĩ trở lên tham gia giảng dạy ít nhất 70% chương trình đào tạo; có ít nhất 5 giảng viên cơ hữu cóbằng tiến sĩ cùng ngành đềnghịcho phép đào tạo, trong đó có ít nhất 3 người cùng chuyên ngành. Ngoài ra, đơn vị đó phải có cơ sở vật chất, trang thiết bị đồng bộ, hiện đại, website của cơ sở đào tạo… đáp ứng yêu cầu đào tạo ngành hoặc chuyên ngành ở trình độ thạc sĩ.
* Hiện tại, ở Phú Yên, Trường đại học Phú Yên là đơn vị duy nhất liên kết với các trường đại học lớn trong nước đào tạo sau đại học. Ông có thể giải thích về hình thức liên kết đào tạo sau đại học này?
- Việc liên kết đào tạo sau đại học phụ thuộc chủ yếu vào năng lực của trường chủ trì đào tạo. Tuy nhiên, cơ sở phối hợp đào tạo (nhất thiết phải là các cơ sở giáo dục đại học) cũng cần phải đáp ứng điều kiện cơ sở vật chất đảm bảo yêu cầu chuyên môn của chuyên ngành đào tạo và tham gia tổ chức, quản lý lớp học. Việc liên kết đào tạo sau đại học tại địa phương tạo thuận lợi cho người học, không chỉ cho cán bộ Nhà nước vừa làm vừa học mà còn cho cả các học viên không là cán bộ Nhà nước vì giảm bớt chi phí học tập, đặc biệt là các gia đình kinh tế khó khăn. Với yêu cầu cao của chương trình đào tạo cao học, học viên phải bảo đảm đủ kiến thức để thi tuyển đầu vào tại trường chủ trì đào tạo (trừ các chuyên ngành Bộ GD-ĐT cho phép tổ chức thi tuyển tại địa phương) và phải dành quỹ thời gian thích đáng để học tập, nghiên cứu trong quá trình đào tạo (tại Trường đại học Phú Yên và trường chủ trì đào tạo) mới có thể hoàn thành trọn vẹn chương trình và bảo vệ thành công luận văn thạc sĩ.
Ngoài mục đích đáp ứng nhu cầu xã hội, thực hiện liên kết đào tạo sau đại học nhằm phát triển nhà trường, đặc biệt là đối với những trường địa phương mới thành lập như Trường đại học Phú Yên. Liên kết đào tạo sau đại học là cơ sở để nhà trường xây dựng đội ngũ, chuẩn bị những điều kiện cần thiết để mở các mã ngành đào tạo cao học do trường trực tiếp chủ trì đào tạo sau năm 2015.
* Để việc liên kết đào tạo sau đại học tốt hơn, Trường đại học Phú Yên có những kế hoạch gì, thưa ông?
- Thực hiện Chương trình đào tạo nhân lực của Tỉnh ủy Phú Yên và Chiến lược phát triển của nhà trường, trong hai năm qua, Trường đại học Phú Yên đã liên kết đào tạo thạc sĩ một số chuyên ngành như: Khoa học máy tính, Quản trị kinh doanh, Văn học Việt Nam, Quản lý giáo dục và mới đây là Kỹ thuật Điện và Quản lý năng lượng. Trong năm 2013, nhà trường dự kiến phối hợp đào tạo thêm các ngành Giáo dục tiểu học, Giáo dục mầm non, Hóa học, Sinh học, Lý luận và phương pháp giảng dạy tiếng Anh… và tiếp tục mở rộng các ngành khác theo nhu cầu thực tế của ngành GD-ĐT tỉnh nhà trong những năm tiếp theo. Đồng thời, trên cơ sở năng lực của các trường chủ trì đào tạo và nhu cầu nhân lực có trình độ sau đại học của địa phương, trường tiếp tục liên kết đào tạo các chuyên ngành thuộc các lĩnh vực Kỹ thuật - Công nghệ, Nông nghiệp, Kinh tế, Luật và Khoa học cơ bản...
Ngoài ra, nhận thức đội ngũ và cơ sở vật chất là hai yếu tố quyết định trong đào tạo nói chung và đào tạo sau đại học nói riêng. Vì vậy, chúng tôi luôn ưu tiên xây dựng đội ngũ hàng đầu, trước hết là ở các ngành đã có 2-3 tiến sĩ cơ hữu (Hóa học, Văn học, Lịch sử), đồng thời với việc triển khai Đề án nâng cấp, mở rộng Trường đại học Phú Yên đã được UBND tỉnh phê duyệt và đang tiến hành xây dựng hạng mục “Nhà học và hiệu bộ 5 tầng” trong khuôn viên mở rộng 20ha với vốn đầu tư gần 100 tỉ đồng, phấn đấu đưa vào sử dụng trong năm học 2014-2015. Với những kế hoạch này, chúng tôi hy vọng sẽ đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng cao ngày càng nhiều và tốt, đáp ứng yêu cầu phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH, tạo ra sự đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
* Xin cảm ơn ông!
HÀ MY (thực hiện)
