Việc thiếu cơ sở vật chất, giáo viên, trang thiết bị dạy học tối thiểu... khiến nhiều trường tiểu học trên địa bàn tỉnh phải “gồng mình” trước yêu cầu dạy học 2 buổi/ngày theo quy định của chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.

Năm học 2023-2024 là năm thứ 4 các trường tiểu học thực hiện chương trình GDPT 2018. Mặc dù đạt được mục tiêu đổi mới hoạt động dạy và học, kiểm tra, đánh giá học sinh, nhưng vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, bất cập. Trong đó 2 vấn đề lớn đặt ra khi triển khai chương trình này là các trường đều thiếu trang thiết bị và đội ngũ giáo viên.

Chưa đảm bảo theo chương trình chuẩn

Giờ học Tin học của học sinh lớp 3, Trường tiểu học và THCS Sơn Định (xã Sơn Định, huyện Sơn Hòa) giúp học sinh làm quen với máy vi tính và tập gõ văn bản. Lớp có 30 học sinh, nhưng chỉ có 16 máy vi tính, bình quân 2 học sinh sử dụng 1 máy, trong khi đó giáo viên dạy Tin học không đủ. Thầy Huỳnh Văn Thành, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Chương trình GDPT 2018 bắt buộc học sinh từ lớp 3 trở lên học môn Tin học. Tuy nhiên những năm qua, nhà trường luôn thiếu giáo viên bộ môn này. Để giải quyết tình trạng thiếu giáo viên, ngày 4/10/2023, Phòng GD-ĐT huyện Sơn Hòa điều một giáo viên ở trường khác về trường giảng dạy Tin học cho học sinh các khối lớp”. Theo thầy Huỳnh Văn Thành, toàn trường có 343 học sinh, trong đó khối THCS 126 em, khối tiểu học 217 em. Theo quy định của Bộ GD-ĐT, học sinh khối lớp 1 đến lớp 4 học theo chương trình GDPT 2018, học 2 buổi/ngày. Hiện nhà trường thiếu giáo viên dạy các môn: Tiếng Anh, Tin học nên chỉ dạy 2 buổi/ngày cho học sinh khối lớp 1, các khối lớp còn lại học 1 buổi.

Nhiều trường tiểu học khác trong tỉnh cũng chung tình trạng, ngoài thiếu giáo viên (các môn Tiếng Anh, Tin học, Mỹ thuật, Âm nhạc...), các trường còn thiếu trang thiết bị dạy học theo quy chuẩn của chương trình GDPT 2018, vì thế các trường buộc phải dạy học linh hoạt. Theo thầy Nguyễn Xuân Thiện, Hiệu trưởng Trường tiểu học Âu Cơ (TP Tuy Hòa), toàn trường có 1.633 học sinh/45 lớp. Phòng học đang thiếu nên trường chỉ dạy 7 buổi/tuần cho học sinh các khối lớp. Nếu dạy 2 buổi/ngày, nhà trường còn thiếu 10 giáo viên. Đồ dùng dạy học cho học sinh khối lớp 2, lớp 3, lớp 4 theo chương trình GDPT 2018 chưa có nên trường phải sử dụng đồ dùng dạy học tối thiểu trong trường lâu nay để dạy học. “Toàn trường có 45 lớp, nhưng mới chỉ lắp 20 ti vi tại các phòng học. Những phòng có ti vi, giáo viên lên mạng tải hệ thống tài liệu về làm đồ dùng dạy học cho học sinh. Trong thời gian tới, nhà trường sẽ trang bị mỗi phòng học còn lại 1 ti vi thông minh phục vụ cho việc dạy và học”, thầy Nguyễn Xuân Thiện nói.

Đã thiếu giáo viên còn tinh giản biên chế

Để giải quyết bài toán thiếu giáo viên, các phòng GD-ĐT điều động, bố trí, sắp xếp, luân chuyển giáo viên giữa các cấp học, giữa trường này với trường khác. Ngoài ra, nhiều địa phương tổ chức tuyển dụng hợp đồng giáo viên làm việc ngắn hạn trong mỗi năm học. Theo Trưởng phòng GD-ĐT TX Đông Hòa Nguyễn Hữu Danh, thị xã có 15 trường tiểu học, hầu hết các trường đều không đủ giáo viên để dạy học 2 buổi/ngày. Mặc dù thiếu giáo viên, nhưng cái khó hiện nay địa phương vẫn phải áp dụng tinh giản biên chế theo lộ trình 5 năm giảm 10% biên chế. Trong khi đó, chương trình GDPT 2018 quy định mỗi lớp học phải bố trí 1,5 giáo viên mới đủ điều kiện tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, còn dạy 1 buổi/ngày thì mỗi lớp khoảng 1,1 giáo viên. Phòng GD-ĐT đang gặp không ít khó khăn trong tuyển dụng giáo viên, vì một bên đòi hỏi phải tăng giáo viên để đáp ứng yêu cầu dạy học, một bên phải tinh giản biên chế. “Mặc dù dạy 1 buổi/ngày nhưng năm học 2023-2024, toàn thị xã thiếu 71 giáo viên dạy tiểu học. Mới đây, Phòng GD-ĐT tuyển dụng hợp đồng được 15 giáo viên làm việc ngắn hạn trong năm học 2023-2024, còn các môn Âm nhạc, Mỹ thuật không tuyển được giáo viên. Hiện Phòng GD-ĐT thị xã tiếp tục thông báo tuyển dụng, hợp đồng giáo viên đợt 2”, ông Danh nói.

Các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh khi tuyển dụng hợp đồng giáo viên cũng gặp không ít khó khăn, bởi theo Luật Giáo dục 2019 quy định, trình độ chuẩn giáo viên dạy tiểu học phải có bằng đại học. Vì thế, nhiều sinh viên tốt nghiệp cao đẳng sư phạm không đủ tiêu chuẩn để tuyển dụng. Theo Trưởng phòng GD-ĐT huyện Sơn Hòa Hoàng Vũ Anh, việc quy định tuyển dụng hợp đồng giáo viên tiểu học đòi hỏi phải có bằng đại học, đồng thời phải thực hiện tinh giản biên chế theo lộ trình làm ảnh hưởng đến việc tuyển dụng, thi tuyển viên chức giáo viên hiện nay. Để giải quyết bài toán thiếu giáo viên giảng dạy các môn Tin học, Tiếng Anh... ở một số trường tiểu học ở huyện, Phòng GD-ĐT đang tăng cường giáo viên dạy ở một số trường THCS về giảng dạy. Đây cũng chỉ là giải pháp tình thế để chờ thi tuyển viên chức giáo viên. 

HIẾU TRUNG