Năm 2021, từ ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều lĩnh vực, ngành nghề như thương mại điện tử, quản lý kinh doanh, công nghệ thông tin... có sự lên ngôi. Điều này đã tác động đến quan điểm lựa chọn ngành học của học sinh trong mùa tuyển sinh năm 2022.
Chủ động tìm hiểu ngành, trường
Việc chọn trường, chọn ngành rất quan trọng đối với học sinh lớp 12 trong thời điểm chuẩn bị làm hồ sơ đăng ký xét tuyển. Do tình hình dịch bệnh nên đến thời điểm này, công tác tư vấn tuyển sinh hầu hết được các trường tổ chức bằng hình thức trực tuyến. Em Lê Bảo Như, học sinh Trường THPT Nguyễn Huệ thích ngành Thương mại điện tử. Đây là một trong những ngành học hot của các trường trong thời gian gần đây.
Sự quan tâm của em đã được ThS Nguyễn Hải Trường An (Trường đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh) thông tin tại một chương trình tư vấn tuyển sinh trực tuyến, rằng đây là ngành giao thoa giữa kinh tế kinh doanh và công nghệ. Bởi thương mại điện tử không chỉ dừng lại là bán hàng online theo kiểu livestream trên mạng xã hội mà rộng ra là xây dựng cả một chiến lược kinh doanh tiếp cận khách hàng, giới thiệu quảng bá sản phẩm như một doanh nghiệp. “Các công ty truyền thống hiện nay cũng đang tiếp cận với mô hình thương mại điện tử để thích ứng trong dịch bệnh. Vì thế, nhu cầu nhân lực ở ngành này cực kỳ rộng lớn, song để có thể theo đuổi thì các em cần sự đa năng ở nhiều lĩnh vực, sáng tạo, nhanh nhạy để đáp ứng hành vi của khách hàng. Ngoài ra còn cần năng lực ngoại ngữ nữa”, ThS Trường An cho hay.
Là một trong những ngành mới của Trường đại học Xây dựng Miền Trung, Quản trị kinh doanh đang được nhiều thí sinh trên địa bàn tỉnh quan tâm. Trước sự quan tâm của thí sinh về ngành học này, TS Nguyễn Thị Kim Trọng, Trưởng Khoa Kinh tế và Quản lý xây dựng của trường cho hay: “Quản trị kinh doanh luôn có nhu cầu thị trường lao động rất lớn khi nền kinh tế đang ngày càng hội nhập. Tuy nhiên, việc làm nhiều hay ít phụ thuộc vào nhu cầu vị trí việc làm mà người học mong đợi, đặc biệt là phụ thuộc vào quá trình học của các em. Một khi các em hội đủ kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng mềm thì vấn đề xin việc không còn khó khăn nữa”.
Các ngành hot, trường hot theo quan điểm của người học thường có tính cạnh tranh cao vì nhiều người chọn học trong khi chỉ tiêu của các trường hầu như không tăng. Từ đó dẫn đến trường hợp rất đáng tiếc là học sinh điểm cao đôi khi cũng không đậu. Do đó, việc lựa chọn ngành học cần tính toán dựa trên các yếu tố về năng lực, khả năng của bản thân, sở thích, tính cách cũng như điều kiện kinh tế gia đình, nhu cầu lao động của xã hội. Sự đa dạng của phương thức tuyển sinh giúp các em gia tăng thêm cơ hội trúng tuyển. Tuy nhiên, học sinh và phụ huynh cần phải cân nhắc vì chính sự đa dạng của phương thức tuyển sinh cũng sẽ làm rối sự lựa chọn.
Đừng bỏ qua nhóm ngành kỹ thuật
Ghi nhận tại nhiều trường đại học, cao đẳng trong những năm gần đây, cho thấy nhóm ngành nghề kỹ thuật như xây dựng, cơ khí, công nghệ ô tô, điện - điện tử, tự động hóa, công nghệ thông tin, công nghệ nhiệt lạnh, công nghệ hàn… có số lượng người theo học tăng mạnh.
Tại Trường đại học Xây dựng Miền Trung, các ngành đào tạo của trường thu hút nhiều người học là Kỹ thuật xây dựng, Kinh tế xây dựng, Kỹ thuật xây dựng công trình giao thông… Sinh viên tốt nghiệp ra trường có việc làm lên đến hơn 85%. Còn tại Trường cao đẳng Công Thương Miền Trung, cao đẳng Nghề Phú Yên, các ngành như cơ khí, điện - điện tử, điện - tự động hóa, công nghệ ô tô… đều tuyển sinh đạt và vượt chỉ tiêu. “Điều đáng mừng là mức lương khởi điểm của sinh viên học nghề mới tốt nghiệp trong những năm gần đây tăng. Doanh nghiệp cũng đã hướng đến tuyển dụng người có năng lực làm việc hơn là coi trọng bằng cấp”, TS Nguyễn Thị Kim Ngọc, Phó Hiệu trưởng Trường cao đẳng Công Thương Miền Trung cho hay.
Để đáp ứng nhu cầu xã hội, hiện công tác đào tạo của các trường đều bám sát dự báo nhu cầu của thị trường lao động, các trường cũng xác định đúng hướng theo chiến lược phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh nói riêng và cả nước nói chung. Tại lễ khai giảng năm học 2021-2022 của các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh, đồng chí Đào Mỹ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh luôn lưu ý các trường về việc tăng cường liên kết, hợp tác để mở rộng và đa dạng hóa ngành, nghề đào tạo đáp ứng nhu cầu thị trường lao động của địa phương, trong khu vực và trên cả nước. Chú trọng gắn kết hoạt động đào tạo với thực hành nghề nghiệp, gắn hoạt động của nhà trường với các cơ quan, doanh nghiệp, các hội nghề nghiệp… nhằm tạo cơ hội, điều kiện việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp. Do đó, trong quá trình chọn ngành, chọn trường, thí sinh cần tìm hiểu kỹ về trường học, ngành học, hướng đến sự phù hợp với bản thân, điều kiện kinh tế gia đình, tránh trường hợp đổ xô vào ngành hot, trường hot…
THÚY HẰNG
