Thực hiện theo Luật Giáo dục đại học sửa đổi, hiện các trường đại học đang tận dụng tốt cơ hội khi ngày càng được trao nhiều quyền tự chủ trong tuyển sinh. Qua đó giúp các trường chủ động xác định chỉ tiêu cũng như có phương thức xét tuyển đa dạng, tuyển được người học phù hợp.

Chủ động thay đổi

Năm 2021, Trường đại học Phú Yên dự kiến tuyển sinh 12 ngành trình độ đại học, trong đó có 9 ngành đào tạo giáo viên, 3 ngành thuộc lĩnh vực khoa học giáo dục. Về phương thức tuyển sinh, trường tiếp tục sử dụng kết quả từ điểm thi tốt nghiệp THPT, điểm học bạ THPT và xét tuyển thẳng theo quy định của Bộ GD-ĐT.

Năm 2021 cũng là năm đầu tiên áp dụng Nghị định 116/2020/NĐ-CP quy định về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm. Với nhiều điều kiện thuận lợi, Trường đại học Phú Yên hy vọng sẽ có một năm tuyển sinh thành công, với nhiều học sinh giỏi lựa chọn vào trường.

Năm 2021, kỳ thi tốt nghiệp THPT tiếp tục được giữ ổn định như năm trước, điều này cũng đặt ra nhiều thách thức cho các trường khi mà sự cạnh tranh được dự báo sẽ khốc liệt hơn trong việc thu hút người học và khẳng định chất lượng đào tạo của mỗi trường. PGS-TS Nguyễn Vũ Phương, Hiệu trưởng Trường đại học Xây dựng Miền Trung cho biết: Quy chế tuyển sinh đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho các trường đại học cũng như chính học sinh trong việc chọn ngành, trường. Trường đại học có quyền chủ động trong hoạt động tuyển sinh (đương nhiên vẫn phải tuân thủ về năng lực đào tạo, trách nhiệm giải trình xã hội). Năm 2021, nắm bắt từ nhu cầu nguồn nhân lực của khu vực miền Trung - Tây Nguyên nói riêng, cả nước nói chung, bên cạnh những ngành học thuộc lĩnh vực xây dựng, Trường đại học Xây dựng Miền Trung không ngừng nỗ lực mở một số ngành học mới như Kiến trúc nội thất, Quản lý đô thị và công trình, Quản trị kinh doanh, Công nghệ thông tin…

Từ việc xét tuyển phần lớn chỉ tiêu dựa vào kết quả kỳ thi THPT quốc gia, nay các trường buộc phải điều chỉnh giảm, thậm chí bỏ, gia tăng thêm nhiều phương thức xét tuyển thông qua đề án tuyển sinh riêng nhằm bảo đảm tốt nhất yêu cầu tuyển sinh trong bối cảnh mới được trao quyền tự chủ tuyển sinh. Không chỉ tuyển thẳng học sinh giỏi, xét tuyển bằng học bạ THPT, nhiều trường đã gia tăng thêm phương thức xét tuyển dựa vào kỳ thi đánh giá năng lực của các Đại học quốc gia, cũng như tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực riêng của mình để tuyển chọn thí sinh phù hợp nhất.

Việc các trường đại học đưa ra nhiều phương thức xét tuyển, giúp học sinh lựa chọn được ngành, trường phù hợp. Trong ảnh: Học sinh lớp 12 Trường THPT Nguyễn Văn Linh (TX Đông Hòa) trong một tiết học. Ảnh: THÚY HẰNG

Tăng tính cạnh tranh giữa các trường

Việc tự chủ đại học, trong đó có tự chủ về tuyển sinh bên cạnh những mặt tích cực cũng đặt ra bài toán về cạnh tranh giữa các trường, nhất là trường top trên với trường top giữa và dưới.

Thực tế tuyển sinh những năm gần đây cho thấy, công tác tuyển sinh giữa các trường top trên với trường top giữa và dưới có nhiều chênh lệch không chỉ đến từ bài toán học phí, thương hiệu, mà ngay từ thời điểm đầu vào. Bởi tâm lý phân biệt trường top trên, top dưới của thí sinh và phụ huynh vẫn khá nặng nề. Đặc biệt, một số trường có chương trình liên kết đào tạo nhưng nằm ngoài danh mục được tính trong chỉ tiêu tuyển sinh, do đó, có tình trạng một số trường khi tuyển đủ số lượng thí sinh lại hướng các em vào các chương trình liên kết với nước ngoài, để dành khoảng trống, hạ điểm chuẩn tuyển thêm số thí sinh còn lại…

PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP Hồ Chí Minh cho hay: “Việc các trường thay đổi phương thức tuyển sinh theo bối cảnh mới là cần thiết, tuy nhiên đừng vì chỉ tiêu tuyển sinh, mục tiêu xét tuyển của trường mình mà “đẻ” ra thêm các kỳ thi riêng, trừ các trường cần tuyển học sinh tài năng hoặc thi môn năng khiếu. Với tinh thần tự chủ, tự chịu trách nhiệm, trong những năm qua, Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP Hồ Chí Minh tận dụng tốt cơ hội này trong tuyển sinh, đó là đảm bảo chất lượng đào tạo của đơn vị mình với xã hội, phụ huynh học sinh và người học.

Khi tính cạnh tranh trong tuyển sinh tăng lên, buộc các trường phải hết sức nhạy bén và quản lý tốt sự thay đổi nếu không muốn bị rơi vào ma trận tuyển sinh (có quá nhiều ngành đào tạo không tuyển sinh đủ lớp, nhiều tổ hợp và cách thức xét tuyển…). “Dễ dãi với chất lượng đầu vào sẽ tự giết mình. Bởi chất lượng đầu vào ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo, đầu ra. Vì vậy, đây là thời điểm các trường đại học phải thể hiện được năng lực thực sự của mình để chọn phương thức phù hợp, lấy chất lượng làm đầu, giữ uy tín, thương hiệu của cả một quá trình từ đầu vào, đào tạo và cả đầu ra”, TS Trần Đình Lý, Phó hiệu trưởng Trường đại học Nông lâm TP Hồ Chí Minh.

THÚY HẰNG