Facebook là một trong những mạng xã hội được nhiều người sử dụng nhất hiện nay nhờ tính năng ưu việt của nó. Người sử dụng facebook (tạm dịch là facebooker) ngày càng nhiều với tốc độ gia tăng đến chóng mặt. Sử dụng facebook để quảng bá hình ảnh, hay giới thiệu sản phẩm… là một trong những hình thức truyền thông rất hiệu quả trong giai đoạn hiện nay.
Theo số liệu thống kê, trên thế giới hiện có trên 3,3 tỉ người sử dụng facebook, còn ở Việt Nam có khoảng 58 triệu người sử dụng facebook và là quốc gia đứng thứ 7 trên thế giới về sử dụng mạng xã hội này. Có thể nói sử dụng facebook đã là sở thích, thói quen của đa số người Việt Nam trong những thập niên gần đây. Không những chuyển tải bằng thông tin mà ngay cả những hình ảnh, video cũng được các facebooker đưa lên hết sức sống động. Bên cạnh facebook, các liên kết, giao dịch như viber, zalo, fanpage cũng phát triển như vũ bảo, đem lại nhiều hữu dụng trong cuộc sống.
Vậy tại sao không sử dụng các trang mạng này để làm truyền thông giáo dục sức khỏe (TTGDSK), hay phát huy hiệu quả của facebook trong công tác TTGDSK nói chung, giới thiệu những kỹ thuật mới về y học, những công trình y học đang được áp dụng ở các cơ sở y tế để mọi người có thể biết và sử dụng? Đây là mảnh đất màu mỡ chưa được khai thác hết của TTGDSK. Vì vậy, cán bộ y tế nói chung, những người làm TTGDSK nói riêng cần khai thác và sử dụng kênh truyền thông này, chắc chắn sẽ đem lại nhiều kết quả trong sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân.
Trong thời gian qua ở Việt Nam nói chung, Phú Yên nói riêng hoạt động TTGDSK triển khai mạnh mẽ đem lại nhiều hiệu quả. Nhưng nhìn chung lĩnh vực TTGDSK còn tập trung chủ yếu nâng cao kiến thức, từ đó thay đổi nhận thức và hành vi trong bảo vệ sức khỏe cho cá nhân và cộng đồng. Việc quảng bá những kỹ thuật mới, trang thiết bị hiện đại, gương người tốt việc tốt, những công trình nghiên cứu khoa học đã và đang áp dụng ở địa phương… chúng ta làm chưa được nhiều.
Thực tế cho thấy trên các chuyến xe, tàu vào TP Hồ Chí Minh hay đi về Quy Nhơn, phần lớn họ đi để khám bệnh, có khi chỉ với mục đích kiểm tra sức khỏe. Nhiều lần chúng tôi hỏi tại sao những bệnh đơn giản và bệnh mới biểu hiện mà phải đi xa như thế, tại sao không khám tại tỉnh mình, nhiều người cho biết họ ra Quy Nhơn để xét nghiệm về sán chó, hay vào TP Hồ Chí Minh để khám kiểm tra sức khỏe. Họ nói ở Phú Yên ta không đủ máy móc… Họ không biết hiện nay ở Phú Yên đã triển khai nhiều dịch vụ không thua kém các tỉnh bạn. Chúng ta đã có các máy móc hiện đại như máy chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp 64 lát cắt; các máy thăm dò chức năng hô hấp hiện đại; máy đo loãng xương; tim mạch can thiệp; tán sỏi qua da. Đặc biệt, chúng ta đã có máy xét nghiệm máu phát hiện hầu hết các bệnh lý về giun sán như giun đũa chó lạc chủ các loại sán lá gan… Các loại xét nghiệm này đều được bảo hiểm y tế chi trả theo quy định. Vì sao người dân lại chưa tiếp cận các loại dịch vụ này, trong nhiều nguyên nhân có lẽ nguyên nhân cơ bản là các dịch vụ này chưa được quảng bá rộng rãi.
Việc quảng bá dịch vụ kỹ thuật trên các phương tiện truyền thông hết sức quan trọng. Không đi sâu vào việc truyền thông trên các phương tiện như tivi, phát thanh, báo viết, chúng tôi chỉ muốn đề cập đến việc sử dụng mạng facebook, fanpage, viber, zalo để TTGDSK nói chung, bảng bá dịch vụ kỹ thuật của các bệnh viện nói riêng. Theo ước tính, nhân viên trong các bệnh viện sử dụng các mạng xã hội chiếm trên 50-60% số cán bộ, viên chức. Chỉ cần mỗi người chia sẻ (share) với bạn bè một kỹ thuật mới của bệnh viện mình, một ca bệnh nguy hiểm được cứu sống hay chỉ là hình ảnh máy móc trang thiết bị mới vừa được trang bị… thì sự lan tỏa sẽ rất nhanh. Trước hết phải phát huy hiệu quả tối đa các trang thiết bị hiện có thông qua đào tạo, tập huấn cán bộ, kỹ thuật viên thực hiện các dịch vụ kỹ thuật này thành thạo; đội ngũ bác sĩ đọc kết quả thường xuyên tập huấn chuyên môn, trao đổi với đồng nghiệp ở các bệnh viện tuyến trên thông qua mạng internet nhằm đọc kết quả chính xác. Đội ngũ thầy thuốc hết sức lưu ý khi giải thích, nhất là thông báo kết quả cho người bệnh phải tự tin, nắm vững chuyên môn và phải chuyên nghiệp. Chuyên nghiệp ở đây được hiểu là phải có kiến thức vững vàng, kỹ năng, kỹ xảo nghề nghiệp từ giao tiếp, ứng xử cho đến thực hành các thao tác nghề.
Tôi xin trích chỉ đạo của Thầy thuốc Ưu tú, BSCK2 Nguyễn Thị Mộng Ngọc, Giám đốc Sở Y tế Phú Yên trong hội nghị giao ban định kỳ: “Mỗi cán bộ y tế trong các đơn vị y tế nói chung, cơ sở điều trị nói riêng phải biết quảng bá cho cơ sở mình thông qua các mạng xã hội để mọi người biết. Nếu không chúng ta làm được mà không ai biết thì sẽ không có khách hàng đến với chúng ta”. Với chúng tôi, những người làm việc trong lĩnh vực TTGDSK mong muốn mỗi nhân viên y tế cần sử dụng tối đa các mạng xã hội để quảng bá hay mỗi cán bộ, viên chức bệnh viện phải là những marketer (chuyên viên tiếp thị) cho cơ sở của mình.
TTƯT.BSCK1 NGUYỄN VINH QUANG
Giám đốc Trung tâm TTGDSK Phú Yên
